EN FACE: dr Krzysztof Krejtz...

... pracownik naukowy Instytutu Społecznej Psychologii Internetu i Komunikacji w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej, wiceprezes firmy badawczej Oriaq, autor Diagnozy Internetu 2009.

EN FACE: dr Krzysztof Krejtz...

WYKLUCZENIE CYFROWE A NIERÓWNOŚCI INTERNETOWE

Pojęcie wykluczenia cyfrowego opisuje zjawisko wyrzucenia poza nawias rozwijającego się technologicznie społeczeństwa tych, którzy - z powodu niesprzyjających warunków - nie mają dostępu do komputera czy łącza internetowego i z tego powodu są spychani na margines ekonomiczny i społeczny. Pojęcie nierówności internetowych opisuje z kolei sytuację, w której pewne grupy - pomimo dostępu do komputerów, posiadania szybkiego łącza i opanowania umiejętności obsługi odpowiednich urządzeń - korzystają z nich, ze względu na pewne czynniki psychologiczne, w niewielkim stopniu. To właśnie zjawisko jest przedmiotem zainteresowania autorów Diagnozy. Powoli wychodzimy z etapu rozwoju społeczeństwa informacyjnego, w którym najistotniejsze było nauczenie ludzi, jak mają korzystać z przeglądarki. Teraz ważne jest przekazanie im umiejętności uzyskiwania społecznego wsparcia w Internecie, umiejętność rozwijania i pogłębiania relacji. Umiejętności te będą miały większy wpływ na ich aktywność w Internecie niż umiejętność klikania.

O DIAGNOZIE INTERNETU 2009

Diagnoza jest cyklicznym projektem, którego celem jest obalenie mitów narosłych wokół Internetu i jego użytkowników oraz przyjrzenie się grupie osób najintensywniej korzystających z tego medium i najgłębiej zakorzenionych w ideach społeczeństwa informacyjnego. Diagnoza nie koncentruje się na częstotliwości kliknięć i oglądalności stron, lecz na profilu psychologicznym użytkowników Internetu.

Wyróżniliśmy trzy typy zaawansowanych użytkowników. Pierwsza grupa to Twórcy uczestniczący w życiu forów internetowych, zamieszczający zdjęcia, publikujący informacje, piszący blogi. Są to ludzie, którzy nauczyli się realizować swoje marzenia i pasje wirtualnie, przenoszący do Internetu część realnej aktywności. Ludzie, których profil psychologiczny nie odbiega tak naprawdę od profilu twórcy w tradycyjnym rozumieniu. Druga grupa to Konsumenci, traktujący Internet jako narzędzie rozrywki i pozyskiwania informacji, sprawdzający na internetowej mapie trasę dojazdu na spotkanie, czytający najnowsze doniesienia i porównujący koszty produktów i usług. Trzecia grupa to Obserwatorzy, którzy biernie przyglądają się na razie kierunkom, w którym rozwija się sieć.

Żadna z tych grup nie ma problemu z umiejętnościami obsługi komputera czy poruszania się po Internecie. W niewielkim stopniu różnią się wiekiem. Średnia we wszystkich trzech grupach wynosi ok. 30 lat. Jedynie Twórcy są o około dwa lata młodsi. Wszyscy dysponują dochodem umożliwiającym im zakup potrzebnych dóbr cyfrowych. Geograficznie nie są skupieni w żadnym regionie Polski. Różni ich wyłącznie profil psychologiczny i motywacja.

O MITYCZNYM INTERNAUCIE

Wielu ludzi myśląc o typowym internaucie, wyobraża sobie nadal młodego człowieka w wyciągniętym swetrze, który marnuje pół dnia grając online czy czatując z innymi młodymi ludźmi, odcięty od rodziny i niezaangażowany w życie społeczne w jakimkolwiek realnym wymiarze. Ten stereotyp Diagnoza zdecydowanie obala. Osoby najbardziej twórcze i produktywne w sieci są jednocześnie najbardziej aktywne w działających realnie organizacjach pozarządowych, partiach politycznych i innych formach społecznej organizacji. Internet nie odciąga od życia społecznego, lecz stanowi w coraz większym stopniu jego przedłużenie. Nieprawdą jest również przekonanie, że internauci poszukują w Internecie głównie zabawy. Otóż nie! Im ktoś ma dłuższy "staż internetowy", tym chętniej korzysta z usług bankowych i poszukuje informacji potrzebnych do pracy lub nauki, a więc zajmuje się czynnościami całkiem "poważnymi".

O ZASKOCZENIACH DIAGNOZY

Pytaliśmy ankietowanych Twórców, z jakich kontaktów społecznych zrezygnowaliby w razie potrzeby na rzecz aktywności internetowej. Większość odpowiedziała, że najłatwiej przyszłaby im rezygnacja z kontaktów z… rodziną. Cóż, w realnym świecie wiele osób poświęca kontakty z rodziną dla pasji, czy pracy zawodowej, a aktywność w Internecie wielu zaangażowanych internautów traktuje jak pasję. Niemniej jest to smutna i chyba negatywna konstatacja.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200