Zasady Ruchu Produktywności

Poprawa produktywności poprzez rozwijanie procesów ciągłego ulepszania wymaga radykalnego usprawnienia procesów rutynowych ("utrzymania"), aby zajmowały one wszystkim mniej czasu. Trzeba stworzyć mechanizmy i struktury zapewniające płynny przebieg procesów ciągłego ulepszania, a także znaleźć formy bezkonfliktowego współistnienia ich z procesami rutynowymi. Zarządzanie przedsiębiorstwem musi być zrestrukturyzowane.

Strategia restrukturyzacji będzie opisana w jednym z następnych odcinków, w tym natomiast zostanie przedstawiony społeczny fundament Ruchu Produktywności. Tworzy go porozumienie społeczne oparte na trzech zasadach, wypracowanych przez światowy Ruch Produktywności i respektowanych we wszystkich (ponad 70) krajach, w których on istnieje.

W Polsce Ruch Produktywności istnieje w kilkuset przedsiębiorstwach, prowadząc działania na skalę w ośrodkach, w których menedżerowie i liderzy związkowi utworzyli Regionalne Rady Produktywności. Na skalę ogólnopolską działa Fundacja Polskie Centrum Produktywności, która odegrała decydującą rolę w upowszechnieniu ruchu. Główne zasady Ruchu Produktywności są wpisane w statut fundacji i rad regionalnych. Zostały także przyjęte w wielu przedsiębiorstwach, w których ruch przybrał formy instytucjonalne. Stanowią one podstawę zakładowych porozumień, dotyczących realizacji programów poprawy produktywności i jakości, zawieranych przez związki zawodowe i zarządy przedsiębiorstw.

Ruch Produktywności przyjął kolejną zasadę, która stanowi jeden z filarów strategii restrukturyzacji zarządzania. Jest to zasada wykorzystania sprawdzonych, najlepszych światowych doświadczeń w usprawnianiu gospodarowania i układaniu stosunków społecznych. Porozumienia zakładowe dotyczące produktywności są jednym z przykładów jej zastosowania: korzystają z wzorców wypracowanych przez amerykańską spółkę pracowniczą Saturn, niegdyś firmę skazaną na likwidację, obecnie jedno z najlepszych na świecie przedsiębiorstw branży motoryzacyjnej. Oto niektóre charakterystyczne elementy tych porozumień:

  • zawierane są na czas określony, zazwyczaj na 3-5 lat

  • określają wspólne cele partnerów społecznych, które zamierzają oni osiągnąć podczas trwania porozumienia, dotyczą zazwyczaj pozycji przedsiębiorstwa na rynku (cele gospodarcze) oraz docelowego poziomu lub wzrostu wynagrodzeń (cele społeczne)

  • definiują podział zadań między związki zawodowe a zarząd przedsiębiorstwa w osiąganiu uzgodnionych celów

  • określają zasady podziału efektów wzrostu produktywności.
W ostatnim punkcie zawarta jest interesująca modyfikacja koncepcji przyjętej w innych krajach. Tam, w pracochłonnych dziedzinach przemysłu, na wzrost wynagrodzeń i nagród przeznacza się ok. 40% wypracowanej przez Ruch Produktywności wartości dodanej (w branżach kapitałochłonnych i bazujących na masowym przerobie proporcja jest inna). Sprawdzono bowiem, że jest to proporcja zapewniająca poczucie sprawiedliwości społecznej (godziwa płaca za godziwy wysiłek) i jednocześnie gwarantująca przedsiębiorstwu wystarczające środki na rozwój. W polskich przedsiębiorstwach w ostatnich latach porozumienia określają podział przyrostu zysku brutto ze sprzedaży: 1/3 przeznacza się na wzrost wynagrodzeń i fundusz motywacyjny, 1/3 na szkolenia i 1/3 na powiększenie zysku, który po opodatkowaniu zasila fundusze rozwojowe.

Główne zasady Ruchu Produktywności

1) Poprawa produktywności powinna prowadzić do wzrostu liczby miejsc pracy. Przy dążeniu do wyższej produktywności zachodzi niekiedy konieczność redukcji zatrudnienia na konkretnych stanowiskach pracy - w takich przypadkach rząd, pracodawcy i pracobiorcy muszą współpracować przy przesuwaniu siły roboczej tam, gdzie jest ona w danej sytuacji potrzebna, oraz w przygotowaniu i szkoleniu pracowników, by mogli się oni dostosować do tych zmian.

2) Kierownictwo i pracownicy, podejmując działania służące do poprawy produktywności, muszą ze sobą współpracować poprzez dyskusje, badanie i wdrażanie tych działań.

3) Efekty zwiększonej produktywności będą rzetelnie dzielone między menedżerów i pracowników, inwestorów i akcjonariuszy oraz klientów w sposób, który da wszystkim motywację do wzmożenia wysiłków w celu poprawy konkurencyjności naszych dóbr i usług, a co za tym idzie, dalszego ich pomnożenia.


TOP 200