Zarządzanie testami: standardy, procedury i intuicja

Czy certyfikaty, procedury i standardy są niezbędne, aby dobrze wykonywać testy lub dobrze zarządzać zespołem testowym? Z pewnością nie. Jednak warto posiadać wiedzę (zawartą m.in. w tych standardach), aby wiedzieć którędy iść i nie wyważać już otwartych drzwi.

Warto znać standardy i procedury, aby świadomie wybrać drogę, którą idziemy lub odrzucić pewne praktyki, jako te które nam nie pasują, czy nie spełniają naszych oczekiwań. Warto je znać, aby wiedzieć kiedy musimy je stosować, a kiedy tylko od nas zależy czy chcemy je zastosować.

Każdy z nas jest inny, więc ciężko przedstawić jedyny i słuszny sposób na zarządzanie testami. Dodatkowo nasza perspektywa będzie zależała też od pełnionej roli. Pracując jako tester wykonywałam testy, które nie były zarządzane w narzędziu. Odpowiedź na pytanie: „Czy dużo jeszcze zostało testowania?” była trudna, a wiedząc, że usunięcie wszystkich defektów jest niemożliwe, zawsze można odpowiedzieć: „Tak, dużo”. Dla osoby zarządzającej, która musi podjąć świadomą decyzję i odpowiedzieć na pytanie: „Czy wdrażamy rozwiązanie na produkcję?” powyższa odpowiedź jest niewystarczająca. Zaraz pojawia się pytanie: „Co to znaczy dużo?”. W takiej sytuacji podejście, w którym nie mamy jasno określonego zakresu testów powoduje, że nie potrafimy precyzyjnie określić statusu testów.

V Forum Jakości Systemów IT

Testowanie systemów IT, a także zarządzanie zespołem testerów, zostaną szerzej omówione podczas V Forum Jakości Systemów IT, które odbędzie się 18 czerwca 2015 w Warszawie. Poznaj szczegóły programu oraz zarejestruj się w promocyjnej cenie do 12 czerwca na tej stronie.

W zależności od wybranego podejścia do projektu i testów możemy monitorować status prac w różny sposób. Ważne aby zacząć od zaprojektowania naszych testów w wybranym narzędziu. Na początek może to być Excel czy Mapa myśli. To jak dokładnie nasze testy powinny być zaplanowane i zaprojektowane oraz jakie narzędzie wykorzystamy, będzie zależne od kontekstu, czyli m. in. od typu systemu jaki podlega testom. Tutaj warto rozważyć kwestię standardów. Część systemów będzie związana z konkretnymi normami branżowymi, które będziemy musieli przestrzegać. Tak jak napisał Stanisław Jerzy Lec „Nieznajomość prawa nie zwalnia od odpowiedzialności. Ale znajomość często.” Warto wiedzieć za co jesteśmy odpowiedzialni i co jesteś zobowiązani robić. W wielu sytuacjach taka wiedza może nas uratować i pomóc w zaplanowaniu niezbędnych prac.

Kolejną kwestią jest przełożenia teorii na praktykę. Można uzyskać wiedzą na temat zarządzania i testowania z różnych źródeł. Jednak dopóki nie trafimy na określone problemy w praktyce, nie zobaczymy potrzeby stosowania poznanych rozwiązań. Przykładowo, mając 5 osobowy zespół testowy siedzący w jednym pokoju i prostą aplikację do testów nie widzimy potrzeby stosowania narzędzi do zarządzania testami. Przy tak małym projekcie wdrożenie narzędzia może podnieść koszty, a kawałek papieru, biała tablica czy Excel mamy do dyspozycji bez ponoszenia dużych kosztów. Jednak, gdy trafiamy do większego projektu, gdzie nagle mamy 100 osób i 10 aplikacji do przetestowania, a dodatkowo ludzie są rozproszeni geograficznie, okazuje się, że narzędzia do zarządzania testami, wymaganiami i defektami to jedyne rozwiązanie by poradzić sobie z tą sytuacją i mieć możliwość nadzorowania zaplanowanych zadań.

Powyższy przykład pokazuje też, że nie ma jednego rozwiązania pasującego do każdego projektu i zespołu. Musimy rozwiązania dopasowywać do sytuacji. Nic nie zastąpi naszej intuicji w kontekście wyboru odpowiednich norm, zgodnie z którymi pracujemy. Jeśli ktoś narzuci na nas obowiązki, których nie rozumiemy i z którymi się nie zgadzamy, trudno będzie nam właściwie wykonywać naszą pracę. Z drugiej strony jeśli takie standardy nie zostaną wypracowane, przynajmniej na poziomie niepisanym, trudno nam będzie efektywnie pracować.

W zarządzaniu testami ważne są zarówno elementy twarde: określenie zakresu i celu prac, podział prac i kontrola nad ich wykonaniem, jak i elementy miękkie: sposób komunikowania się z podwładnymi, przekazywanie informacji zwrotnych z jakości wykonywanej przez nich pracy, umiejętność motywowania czy budowania zespołu.

Wiedzę merytoryczną można stosunkowo łatwo pozyskać z różnych źródeł lub możemy bazować na swoim doświadczeniu. Z umiejętnościami miękkimi nie jest tak łatwo, albo odpowiednie posiadamy, albo nie. Niezależnie od naszej wiedzy, szybko możemy doprowadzić do demotywacji ludzi poprzez niewłaściwy sposób komunikacji. Pracując z ludźmi, którzy wykonują dla nas zadania, musimy im dostarczyć jasną informację co mają wykonać, jaki jest cel ich pracy. Musi odebrać zlecone zadania i potwierdzić poprawność ich wykonania.

Wiedza dziedzinowa, na temat testów i zarządzania, jest przydaje się do odpowiedniego zlecenia zadanie i ich odebrania. W celu monitorowania wykonywania prac musimy je dobrze zaplanować i nadzorować odpowiednim zestawem metryk. Pozwolą one nam śledzić postępu prac i reagować na niepokojące sytuacje. Odpowiedni zestaw metryk powinien umożliwić nam przejście od ogółu do szczegółu. Pozwoli nam to na analizę wyników na odpowiednim do zaistniałej sytuacji poziomie. Przykładowo jeśli praca idzie zgodnie z planem wystarczą nam ogólne zestawienie przedstawiające postęp prac względem planu. Gdy rzeczywistość w znacznym stopniu zaczyna odbiegać od planu musimy zidentyfikować problem. Może to być zbyt duże obłożenie ludzi zadaniami, niedostępność środowiska lub niekompletna dokumentacja. Taka analiza pozwoli nam na szybkie reagowanie i zapobieganie późniejszym problemom oraz poinformowanie ludzi decyzyjnych o zaistniałej sytuacji, aby umożliwić im podjęcie niezbędnych decyzji, które uchronią firmę przed dodatkowymi kosztami.

Normy mogą nam się przydać, gdy chcemy usprawnić istniejące procesy. Taka wiedza pozwoli szybko wdrożyć już wypracowane standardy. Jednak i w takiej sytuacji ważna jest nasza intuicji i umiejętności dopasowania wytycznych do specyfiki organizacji. Usprawnianie procesów to droga, która wymaga zaplanowania i oceny kosztów jakie poniesiemy przy wdrażaniu zmian względem spodziewanych zysków lub oszczędności jakie chcemy uzyskać.

Testowanie systemów IT, a także zarządzanie zespołem testerów, zostaną szerzej omówione podczas V Forum Jakości Systemów IT, które odbędzie się 18 czerwca 2015 w Warszawie. Poznaj szczegóły programu oraz zarejestruj się w promocyjnej cenie do 12 czerwca na tej stronie.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200