Historie wojen dowodzą, że nie liczba żołnierzy i armat przesądza o wyniku bitwy, a dobry wywiad, planowanie i dowodzenia na polu walki. Współczesna bankowość powoli zaczyna przypominać sztukę wojenną: mniej istotne stają się kapitały, liczba placówek i prowadzonych kont. Istotniejsze zaczyna być posiadanie precyzyjnej informacji we właściwym momencie i wykorzystanie jej dla biznesu.

Bankowość trzeciej generacji

Wdrożenie systemu centralnego w PKO BP jest symbolicznym końcem "ery marmurowej" w bankach polskich. W wymiarze czysto rynkowym charakteryzowały ją lśniące szkłem i aluminium siedziby, okienka kasowe, sale operacyjne i setki kwitów do wypełniania oraz jedna oferta kierowana do wszystkich klientów. W wymiarze informatycznym to czas żywiołowej "komputeryzacji", wdrażania wielu heterogenicznych systemów informatycznych, często zdecentralizowanych, wytworzonych w różnych epokach i przy użyciu różnych narzędzi, a następnie w pocie czoła integrowanych, na ogół zresztą w zakresie własnego departamentu informatyki.

"Era internetowa", którą hucznie rozpoczął kilka lat temu mBank, charakteryzowała się stopniowym otwieraniem klientowi nowych kanałów dostępu do banku - z telefonem i Internetem na czele. Jej wyznaczniki to zmiana wizerunku banku: już nie świątyni z marmuru, ale przyjaznej budki za rogiem. To także dostępność 24x7 i kierowanie oferty do profilowanej grupy klientów. Bank ery internetowej to przyjazny sklep z produktami finansowymi adresowanymi do konkretnych grup (np. studentów); produktów, które kupujemy od niechcenia, między wizytą z przyjaciółmi w pubie a filmem oglądanym do poduszki. W wymiarze informatycznym taki bank to scentralizowany i niezawodny centralny system transakcyjny, wspomagany przez aplikację internetową oraz telefoniczny system automatycznej obsługi klienta (IVR).

"Era personalna" dopiero nadchodzi. Taki bank nie ma już siedziby, taki bank ma raczej twarz. To twarz osobistego doradcy, który dobrze zna naszą historię, nasze potrzeby finansowe i pozwoli dobrać z przebogatej gamy produktów zestaw pasujący do osobistych potrzeb. To bank, który elastycznie reaguje na zmieniające się otoczenie rynkowe, a jednocześnie aktywnie poszukujący nowych możliwości i nowych klientów.

Od strony informatycznej taki bank jest wspomagany przez hurtownię danych i rozwiązania typu business intelligence.

Architektura

Biolog powiedziałby, że inteligencja - czyli zdolność przystosowywania swoich reakcji do otoczenia - powstaje na bazie doświadczeń. W biznesie jest bardzo podobnie: bazą do wykształcenia inteligencji biznesowej jest wiedza, czyli przetworzone informacje. Fundamentem, na którym można budować rozwiązanie business intelligence, jest system informatyczny, który tę wiedzę gromadzi. W bankowości - czy szerzej, w usługach finansowych - system ten to hurtownia danych.

Wiele napisano już o hurtowniach danych, ale przybliżmy jeszcze raz ich architekturę z punktu widzenia rozwiązań dla bankowości. Źródłem danych są więc systemy transakcyjne, czyli - w ogólności - mozaika systemów, na których funkcjonuje bank: konta, przelewy, rozliczenia międzyoddziałowe, księgowość, interfejsy organizacji płatniczych i izb rozliczeniowych itd.

Dane te są przenoszone do hurtowni za pomocą procesu zwanego ETL (Extract, Transform, Load - rys. 1). Jak nazwa wskazuje, w procesie tym najpierw pobiera się dane źródłowe z systemu transakcyjnego. Następnie są one transformowane (np. czyszczone i denormalizowane) i ostatecznie przenoszone do tablic faktów (fact tables) oraz tablic wymiarów (dimensions) w hurtowni danych.