Rynek rośnie w Polsce...

Jeszcze w 2001 r. rynek BA w Polsce nie przekraczał 18 mln USD. W roku 2004 wartość ta uległa niemal podwojeniu, a w br. spodziewamy się utrzymania tempa wzrostu. W gronie dostawców obecnych na polskim rynku są wszyscy światowi liderzy: Business Objects, Cognos, Hyperion, IBM, Microsoft, Oracle, SAP, SAS Institute i wielu innych.

Oprócz wspomnianych wielkich firm apetyt na rozwiązania BA mają także mniejsze przedsiębiorstwa, w tym także w branżach, które dotąd nie inwestowały w te systemy na miarę swoich możliwości, np. w przemyśle. Oczywiście, w kontekście przychodów wielkie firmy wciąż będą główną siłą napędową rynku. W średnich firmach widoczne jest zainteresowanie modułami controllingowymi czy prostymi aplikacjami raportującymi bezpośrednio z systemów ERP. Takie moduły oferują już także niektórzy z polskich dostawców ERP, jak chociażby Teta czy Comarch.

Rozwój obu segmentów będzie przebiegał równolegle, przy czym pojawiające się nowości oraz mały stopień nasycenia rynku będą sprawiać, że udział wielkich przedsiębiorstw w rynku szybko nie zmaleje. Proporcje między częściami składowymi rynku BA, czyli aplikacjami analitycznymi (gotowe rozwiązania) a narzędziami BI, są w Polsce nieco inne niż na świecie. Rodzimy rynek wciąż zdominowany jest przez narzędzia BI i usługi budowania hurtowni danych. Aplikacje analityczne powoli przebijają się do największych firm, przodują tu jak zwykle banki, które ze względu na wymagania regulacyjne inwestują m.in. w zaawansowane aplikacje do oceny ryzyka. Jednym z takich projektów był zakup rozwiązania firmy Algorithmics przez PKO BP w 2003 r. Na świecie sytuacja wygląda nieco inaczej, gdzie udział aplikacji analitycznych w rynku jest bardziej znaczący.

... i na świecie

Aplikacje analityczne stanowiły blisko jedną trzecią światowego rynku BA, który w 2004 r. wyniósł 15 mld USD. W prawie wszystkich kategoriach IDC odnotowała wzrost dynamiki rynku w stosunku do lat poprzednich. Wszyscy dostawcy z pierwszej dziesiątki (znalazły się w niej firmy Business Objects, Cognos, Fair Isaac, Hyperion, IBM, Microsoft, NCR Teradata, Oracle, SAP i SAS Institute*) odnotowali wzrost rok do roku, a zaledwie dwie firmy z tego grona nie osiągnęły wzrostu dwucyfrowego. Świadczy to o rosnącym zainteresowaniu oprogramowaniem z segmentu BA.

Charakterystyczną cechą rynku w ub.r. był fakt, że wzrosty odnotowali zarówno wielcy gracze, jak i mniejsze firmy oferujące niszowe produkty. Siłę napędową rynku, oprócz dużego zapotrzebowania na rozwiązania analityczne, stanowią nowości technologiczne, które znajdują dla siebie nisze na rynku. IDC ocenia, że największy wpływ na rynek w przyszłości będą mieć:

1) dedykowane urządzenia analityczne;

Są to zoptymalizowane do celów analitycznych serwery z oprogramowaniem, działające na zasadzie podobnej do dedykowanych urządzeń bezpieczeństwa IT. Mają one zastosowanie w mniejszych zespołach, np. w ramach jednego działu. Ich główną zaletą jest korzystny stosunek jakości do ceny.

2) narzędzia do automatyzacji procesów decyzyjnych (Decision Process Automation - DPA);

Wśród nich znajdują się opisane wcześniej narzędzia analityki prognostycznej (PA). Dodatkowo w ramach tego oprogramowania część decyzji jest podejmowana bezpośrednio przez system. Zastosowanie tego oprogramowania to przede wszystkim powtarzalne i łatwo definiowalne procesy, takie jak ustalanie cen, monitorowanie jakości produktu czy też wykrywanie prania brudnych pieniędzy.

3) narzędzia do inteligentnej automatyzacji procesów (Intelligent Process Automation - IPA).

Dzięki tym narzędziom procesy są na bieżąco monitorowane i usprawniane, włącznie z obsługą wyjątków, i to jeszcze zanim system powiadomi użytkownika o zaistnieniu zakłóceń w wydajności przedsiębiorstwa. Stopień skomplikowania tego oprogramowania sprawia, że technologia ta będzie musiała jeszcze dojrzeć do powszechnego zastosowania, a przede wszystkim dowieść swojej skuteczności operacyjnej.

Dodatkowo należy liczyć się ze stopniowym upraszczaniem obsługi oprogramowania w taki sposób, że analizy nie będą wymagały specjalistycznej wiedzy zaawansowanych użytkowników (tzw. power users). Jednocześnie dostawcy będą wzbogacać swoje produkty o nowe funkcjonalności. Producenci serwerów baz danych już teraz dołączają do nich pakiety narzędzi pomocnych w analizie, z kolei dostawcy systemów ERP i CRM wzbogacają dotychczasowe aplikacje o komponenty analityczne, często o zaawansowanej funkcjonalności. Dostawcy, którzy koncentrują się na oprogramowaniu i narzędziach BI, idą z kolei w kierunku łatwiejszego korzystania i bardziej atrakcyjnej warstwy prezentacyjnej. Wszystko to po to, aby dostęp do analiz stał się w przedsiębiorstwach chlebem powszednim - nie tylko dla zarządów, ale dla wszystkich, którzy podejmują jakiekolwiek decyzje.

Tomasz Słoniewski jest analitykiem w polskim biurze IDC. Specjalizuje się w badaniach rynku oprogramowania.

* kolejność firm alfabetyczna