Energooszczędność serwerów

Producenci oprogramowania, sprzętu i podzespołów coraz częściej wśród zalet swoich produktów podkreślają energooszczędność z reguły dodając, że przynosi ona wymierne zmniejszenie kosztów jego eksploatacji. Jest tak również w wypadku serwerów.

Choć jednak można przyznać, że ich kolejne nowe modele pojawiające się na rynku są znacznie bardziej energooszczędne od starych komputerów, ale na praktyczne zmniejszenie kosztów energii wpływ ma wiele czynników i w sumie bilans nie koniecznie musi być korzystny.

Zmniejszenie poboru mocy przez podstawowy element serwera, czyli procesor jest względnie łatwe do wyliczenia, bo każdy producent starannie analizuje i podaje tego typu parametry. Choć nowe generacje układów takie, jak choćby Xeon 5500, mają wyraźnie mniejszy pobór mocy, ale widać naturalną konkurencję między tendencją do zwiększania mocy przetwarzania i energooszczędności. Zdecydowana większość użytkowników oczekuje od nowych modeli procesorów i serwerów przede wszystkim większej wydajności, a zmniejszenie poboru energii jest pożądanym, ale nie pierwszoplanowym wymaganiem. W efekcie producenci układów półprzewodnikowych starają się zachować najbardziej korzystną z rynkowego punktu widzenia równowagę.

Warto zauważyć, że energooszczędność jest coraz częściej prezentowana w formie parametrów względnych, a więc energii zużywanej na jednostkę mocy przetwarzania, wydajności lub przepustowości.

Wynika to z oczywistych powodów. Na przykład trudno by było zaprezentować interfejs 10Gigabit Ethernet jako urządzenie energooszczędne podając, że zużywa on 4-5-razy większą moc zasilania niż złącze Gigabit Ethernet, ale jeśli przeliczyć ten parametr na liczbę przesyłanych danych to natychmiast okaże się, że interfejs jest pod tym względem przynajmniej 2-krotnie bardziej wydajny.

Podobny problem pojawia się w przypadku wirtualizacji, której jedną z często podkreślanych zalet jest zwiększenie wykorzystania dostępnej mocy przetwarzania serwerów, a w efekcie zmniejszenie ich liczby co ogranicza całkowite zużycie energii. W praktyce okazuje się, że ta prosta zależność rzadko kiedy się sprawdza. W systemach zwirtualizowanych z jednej strony następuje wzrost gęstości zużywanej energii co powoduje konieczność modyfikacji systemu chłodzenia, a z drugiej pojawia się naturalna tendencja do zwiększenia liczby działających w systemie aplikacji i maszyn wirtualnych. W efekcie uzyskanie oszczędności w zużyciu energii często okazuje się założeniem tylko teoretycznym.

Wśród innych elementów serwerów, które wpływają na energooszczędność na pewno warto zwrócić uwagę na dyski. Pamięci SSD są tu najczęściej wymieniane jako przykład szczególnie niskiego zużycia mocy, ale z praktycznego punktu widzenia większe znaczenie ma popularyzacja zastosowań w serwerach napędów 2,5-calowych zamiast 3,5-calowych. Mniejsze fizyczne wymiary talerzy pozwalają bowiem na istotne zmniejszenie mocy niezbędnej do podtrzymania ich prędkości obrotowej bez wpływu na pogorszenie innych parametrów.