Wspólny portal miejskiej edukacji

Wszystkie moduły szczecińskiego portalu edukacyjnego są ze sobą połączone za pomocą szyny integracyjnej. Korzystanie z portalu jest bezpłatne dla mieszkańców Szczecina i miejskich szkół. Koszty jego budowy i utrzymania ponosi Urząd Miasta, nie obciąża to budżetu jednostek oświatowych. Pracownicy Wydziału Informatyki Urzędu Miasta Szczecin odpowiadają za rozwiązania techniczne, stan bazy danych, konfigurację głównych parametrów portalu, a administratorzy szkolni wykonują pracę związaną z dostosowaniem aplikacji do indywidualnych potrzeb ich jednostek oświatowych. Szkoły same muszą zapewnić komputery, sieci lokalne i dostęp do internetu.

Od rana do późnego wieczora

Z przeprowadzonej przez Urząd Miasta Szczecina oceny dotychczasowej, półrocznej działalności portalu wynika, że korzysta z niego obecnie prawie 14 tys. osób z zarejestrowanymi kontami. Największą grupę wśród nich, 56,52%, stanowią rodzice uczniów szczecińskich szkół. Prawie o połowę mniej kont (34,20%) mają sami uczniowie, a nauczyciele stanowią 9,29% wszystkich użytkowników portalu. Użytkownicy z założonymi kontami, logujący się do konkretnych usług, stanowią w dzień powszedni około 55% użytkowników. Grupa anonimowych odwiedzających poszukuje głównie informacji. Zwraca uwagę wysoki odsetek (71,43%) powracających użytkowników. Zdaniem Andrzeja Feterowskiego, może to być zasługa dużego zainteresowania funkcjonalnością dziennika elektronicznego.

Szacunkowe plany zakładają, że docelowo z usług miejskiego portalu edukacyjnego będzie korzystać około 120 tys. użytkowników, w tym 84 tys. rodziców, 42 tys. uczniów i 4 tys. nauczycieli. Oznacza to, że dzisiaj tylko około 20% wszystkich rodziców ma założone konta na portalu. O wiele lepiej pod tym względem wygląda sytuacja wśród nauczycieli - konta założyło już 80% spośród nich. Uczniowie interesowali się logowaniem do portalu głównie w pierwszym okresie jego funkcjonowania (prawdopodobnie dla sprawdzenia, co to dla nich oznacza), teraz, w opinii Andrzeja Feterowskiego, nie mają już dostatecznej motywacji do wzmożonej aktywności. Wynika to m.in. z tego, że w e-dzienniku są głównie znane już wcześniej uczniom oceny ze sprawdzianów i zadań domowych, a brakuje informacji organizacyjnych.

Największe zainteresowanie odwiedzinami na portalu zauważalne jest w poniedziałki, a najmniejsze w soboty. Schemat ten powtarzał się regularnie w całym badanym pierwszym semestrze roku szkolnego 2012/2013. Jeśli chodzi o rozkład logowań w ciągu dnia, to pierwszy szczyt aktywności w grupie nauczycieli przypada w godzinach 11.00-13.00, a drugi po godzinie 19.00. Zdaniem Andrzeja Feterowskiego, to namacalny dowód na wykonywanie obowiązków służbowych przez nauczycieli w domu. Z kolei szczyty aktywności rodziców zauważalne są trzy razy w ciągu dnia: w godzinach 13.30-15.30 (koniec standardowego dnia pracy), 17.00-19.00 (obowiązki domowe, poobiednie zajęcia z dziećmi) i 20.30-22.30 (wieczorne sprawdzenie i przygotowanie do kolejnego dnia zajęć). W przypadku uczniów zwraca uwagę największy szczyt aktywności około godziny 21.30. Według Andrzeja Feterowskiego, największy wpływ na ten wynik mają prawdopodobnie licealiści.

Jeśli chodzi o techniczną stronę korzystania z portalu, dominują logowania z komputera osobistego z systemem operacyjnym Windows (90,76%). Zwraca uwagę rosnący udział urządzeń z systemem Android (drugi w kolejności z udziałem 4,62%), co by sugerowało wzrost zainteresowania dostępem z urządzeń mobilnych. W związku z tym rozważany jest pomysł przygotowania pełnej, mobilnej wersji elektronicznego dziennika. Natomiast wśród używanych przeglądarek internetowych dominuje Firefox (43,05%). Na następnych miejscach są: Chrome (27,21%) i Internet Explorer (17,45 %).

Dla lepszej komunikacji i nadzoru
Beata Misiak, dyrektor Wydziału Oświaty Urzędu Miasta Szczecin

W Szczecinie od kilku lat konsekwentnie wdrażany jest zintegrowany, elektroniczny system zarządzania oświatą. Obejmuje on wszystkie elementy pracy szkoły - od rekrutacji, poprzez finanse, aż po dydaktykę. Pierwszym ogniwem tego systemu był program elektronicznej rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych, który wówczas wdrożyliśmy jako drugie miasto w kraju. Dziś nabór elektroniczny prowadzony jest do wszystkich typów szkól i przedszkoli, a od roku również do żłobków. Elektroniczny system opracowywania arkuszy organizacyjnych szkół i placówek oświatowych to narzędzie umożliwiające znacznie lepszy, sprawniejszy nadzór dyrektora nad działalnością szkoły w zakresie spraw administracyjnych i finansowych, ale także, poprzez zbiorczy arkusz, organu prowadzącego nad dyrektorem. To nie tylko projekt organizacji pracy szkoły, ale także ogromna baza danych pozwalających na sprawne zarządzanie placówką oraz planowanie jej pracy na przyszłość. Również zarządzanie finansami szczecińskiej oświaty oparte jest na systemach elektronicznych - od "Bazy Analiz Wynagrodzeń Nauczycieli", poprzez i- dotacje, programy kadrowo księgowe dla szkół, aż po funkcjonujący w całym Urzędzie Zintegrowany System Finansowo-Księgowy.

Kolejnym uruchomionym w 2012 r. elementem elektronicznego systemu zarządzania oświatą jest portal edukacyjny. Jego największym atutem jest otwarcie na kolejną grupę użytkowników. Jest on bowiem skierowany nie tylko do osób zarządzających oświatą, lecz także, a może przede wszystkim, do uczniów i ich rodziców. Elektroniczny dziennik, z którego korzysta większość szkół, okazał się w praktyce programem znacznie ułatwiającym rodzicom kontakt ze szkołą, dając możliwość nie tylko bieżącego wglądu w oceny i nieobecności ich dzieci, lecz także stałego kontaktu drogą mailową z nauczycielem i wychowawcą. Wcześniejsze obawy sceptyków, że teraz rodzice w ogóle przestaną kontaktować się ze szkołą swojego dziecka, rozwiewają całkowicie zapisy logowań - statystycznie przynajmniej raz w tygodniu jeden rodzic każdego ucznia loguje się do systemu. Zmienił się również charakter zebrań z rodzicami, które nie służą już informowaniu rodziców o ocenach i nieobecnościach uczniów, a pozwalają na nawiązanie kontaktów umożliwiających rodzicom pełniejsze uczestnictwo i współdecydowanie w sprawach dotyczących życia szkoły i klasy, do której chodzą ich dzieci.

Równie ciekawym rozwiązanie było zamieszczenie na portalu treści edukacyjnych, z których korzystać mogą nauczyciele, wykorzystując gotowe lekcje, bądź też budując własne scenariusze na bazie poszczególnych elementów. Stanowi to nie tylko ułatwienie pracy nauczyciela, ale przyczynia się także do rozwoju jego umiejętności. Docelowo poprzez portal edukacyjny nauczyciele będą mogli także wymieniać się doświadczeniami, publikować ciekawe scenariusze lekcji czy opracowane przez siebie pomoce dydaktyczne. Dużym atutem wprowadzenia treści edukacyjnych do portalu będzie znaczne uatrakcyjnienie lekcji, a ich wykorzystanie pozwoli uczniom lepiej zrozumieć wiele zagadnień.

Portal Edukacyjny to również doskonałe narzędzie pozwalające na lepszą komunikację pomiędzy poszczególnymi podmiotami zaangażowanymi w życie szkoły. Daje również możliwość przekazywania informacji na temat szczecińskiej oświaty osobom, które ze szkołą nie są bezpośrednio związane. Portal zamieszcza bowiem informacje na temat ważnych wydarzeń oświatowych, a liczba wejść na strony portalu świadczy o ogromnym i stale rosnącym zainteresowaniu.

W kolejnych odsłonach
Andrzej Feterowski, dyrektor Wydziału Informatyki Urzędu Miasta Szczecin

Zebrane przez nas analizy i wynikające z nich wnioski dotyczą pierwszego okresu działania portalu edukacyjnego. Pięć miesięcy to dużo i mało. Można jednak uznać, że przedsięwzięcie ma duże szanse na sukces.

Nie wszystkie funkcjonalności portalu zostały od razu udostępnione jego użytkownikom. Ich uruchamianie traktujemy jako proces, który z jednej strony musi zapewnić atrakcyjność informacyjną, z drugiej jednak strony nie może spowodować przeładowania treściami. Prowadzone są kolejne prace i projekty zmierzające do uatrakcyjnienia oferty w zakresie wsparcia procesu dydaktycznego. Realizowany jest również proces weryfikacji i optymalizacji rozwiązania od strony technicznej, szczególnie pod kątem wydajności systemów.

W tle podejmowane są działania mające za zadanie dostosowanie infrastruktury szkół do wymogów nowego rozwiązania. Osoby zarządzające szkołami zauważyły, że traktowanie zasobów infrastruktury jako gabinetu informatycznego i sieci dla potrzeb administracji nie odpowiada potrzebom bieżącym procesu dydaktycznego realizowanego przez nauczycieli. Widoczna jest ilościowa i jakościowa zmiana w podejściu do zagadnienia. Cel nie został publicznie zdefiniowany, ale wydaje się, że można go określić w prosty sposób: komputer, tablica interaktywna w każdej klasie, dwa, trzy przenośne zestawy 30 tabletów w szkole do dyspozycji nauczycieli.

Osobnym zagadnieniem jest tempo udostępniania funkcjonalności społecznościowych i zagrożenia z tym związane. W realiach jednostki administracji samorządowej wiąże się to również z przebudową mentalności urzędników, nauczycieli, dlatego tempo udostępniania funkcjonalności społecznościowych powinno być zrównoważone. Wynika to także z tego, że moderatorami zasobów (forum, czat itd.) powinni być przede wszystkim bezpośrednio zainteresowani - uczniowie, nauczyciele i chyba również rodzice. Osoby te trzeba przygotować do wykonywania takich zadań i przemyśleć zabezpieczenia, które są konieczne, aby oferowane przez portal usługi nie zamieniły się w rynsztok, jak to często bywa w powszechnie dostępnych forach dyskusyjnych. Zaangażowanie szkoły w elementy społecznościowe niesie za sobą konieczność identyfikowania i przeciwdziałania zagrożeniom, które w krańcowej formie mogą przybrać postać działań niezgodnych z prawem (stalking itd.). Z drugiej jednak strony, gdzie mamy nauczyć nasze dzieci prawidłowych postaw i zachowań?


TOP 200