Windows to nie tylko okna

Choć większość funkcji Windows jest uruchamiana w "okienkach", warto pamiętać o dostępności konsoli, która odpowiednio wykorzystana może usprawnić pracę zaawansowanych użytkowników.

Choć większość funkcji Windows jest uruchamiana w "okienkach", warto pamiętać o dostępności konsoli, która odpowiednio wykorzystana może usprawnić pracę zaawansowanych użytkowników.

Interfejs graficzny Windows jest wygodny i oferuje łatwy dostęp do większości podstawowych funkcji, ale szybkie wykonanie bardziej złożonej czynności może sprawić trudność. Przynajmniej niektórych problemów można jednak uniknąć, jeśli użytkownik wie, jakie funkcje oferuje konsola. Najprostszą metodą jej wywołania jest wpisanie polecenia "cmd" w menu Uruchom. Pojawia się wówczas czarne okienko przypominające stare czasy, gdy królował DOS. Ten niepozorny program ma naprawdę duże możliwości. Z poziomu konsoli można sprawdzić kontekst użytkownika wywołując WHOAMI oraz uzyskać informacje o dysku wywołując VOL. Jeżeli ktoś chce zobaczyć więcej parametrów dotyczących systemu i zasobów stacji roboczej, powinien skorzystać z polecenia SYSTEMINFO.

Praca z plikami

Z poziomu konsoli dostępne są wciąż dobrze znane z systemu DOS polecenia, takie jak: CD, MKDIR, DIR, COPY, MOVE, itd. Jednakże jest kilka innych komend, które mogą bardziej przydać się w codziennej pracy. Dość ciekawie prezentuje się polecenie COMP pozwalające porównywać pliki. Po wywołaniu COMP test1.txt test2.txt, jeżeli pliki mają różny rozmiar, uzyskamy tylko krótką informację, że pliki różnią się wielkością, natomiast jeżeli mają one taką samą ilość bajtów, zostanie przeprowadzone porównanie i otrzymamy odpowiedni raport.

Inne polecenie to CIPHER, które pozwala na szyfrowanie i deszyfrowanie plików i katalogów znajdujących się pod kontrolą systemu NTFS. Polecenie CIPHER/e Test2.txt umożliwia zaszyfrowanie pliku, natomiast operację odwrotną wykonuje CIPHER/d Test2.txt. Polecenie CACLS pozwala zaś ujrzeć oraz modyfikować uprawnienia do pliku. Wywołując CACLS Test2.txt będzie można zobaczyć prawa użytkowników do pliku, natomiast CACLS Test2.txt/g COMP\User: F nadaje użytkownikowi COMP\User pełną kontrolę nad plikiem. W systemie Vista CACLS nadal występuje, ale zaleca się stosować nowsze polecenie - ICACLS. Oprócz tego w systemie Windows Vista i Windows 2008 istnieje możliwość wyświetlenia plików spełniających odpowiednie kryteria wykorzystując polecenie WHERE. Przykładowo, WHERE/R C:\ *.docx wyświetli wszystkie pliki Word 2007 na dysku C: i podkatalogach (opcja/R).

Kolejną funkcją charakterystyczną dla Visty jest ROBOCOPY (ROBust file COPY). Wykonuje ona typowe kopiowanie między katalogami, ale dysponuje znacznie większymi możliwościami niż COPY czy XCOPY. Pozwala ona m.in. podawać górny i dolny rozmiar kopiowanych plików, ich wiek, ograniczać poziom drzewa katalogu, z którego są kopiowane pliki oraz dysponuje rozbudowanymi opcjami logowania zdarzeń.

Każdemu programiście przypadnie do gustu komenda FOR, która pozwala wykonywać określone polecenie na zadanym zbiorze plików, a także przetwarzać zawartość zbiorów tekstowych. Po wywołaniu FOR/R%f in (*.txt) do type%f w oknie konsoli pojawia się zawartość wszystkich plików z rozszerzeniem .txt w bieżącym katalogu i katalogach podrzędnych.

Linia poleceń może okazać się pomocna w archiwizowaniu bieżącej pracy. Windows XP oraz Windows 2003 udostępniają w tym celu polecenie NTBACKUP, natomiast Windows Vista i Windows 2008 WBADMIN.

Sieć z konsoli

Dla każdego administratora i zaawansowanego użytkownika bardzo ważne jest szybkie uzyskanie informacji na temat aktualnych ustawień sieciowych. W tym wypadku wykorzystanie konsoli wydaje się najdogodniejszym rozwiązaniem. Z poziomu linii poleceń można oczywiście uruchomić dobrze znane polecenie PING, które pozwala sprawdzać dostępność komputera w sieci, IPCONFIG prezentujące informacje dotyczących ustawień IP stacji roboczej lub NETSTAT wyświetlające aktualnie otwarte połączenia na komputerze. Warto także wymieć komendę PATHPING, która najpierw wyznacza trasy do określonego celu, a potem weryfikuje czas potrzebny na przesłanie pakietu. Inne rozbudowane polecenia pozwalające zarządzać infrastrukturą to NET czy NETSH.

Uruchamianie przystawek

Pracując z Windows dość często może się przydać szybki dostęp do poszczególnych przystawek programu Microsoft Management Console. Aby nie przedzierać się przez Panel sterowania lub Narzędzia administracyjne, można bezpośrednio z konsoli otwierać te przystawki. Komenda PERFMON.MSC pozwoli uzyskać dostęp do monitora wydajności, SERVICES.MSC do zarządzania usługami, a COMPMGMT.MSC do zarządzania komputerem. Kolejnym przydanym poleceniem jest SC, które pozwala zarządzać usługami w systemie, przykładowo: SC START Service uruchomi odpowiednią usługę. Można także szybko uzyskać listę uruchomionych zadań za pomocą polecenia TASKLIST, czy uruchamiać program w kontekście wybranego użytkownika dzięki komendzie RUNAS.

Obiekty w PowerShell

Trudno wymienić wszystkie funkcjonalności, ale na pewno należy wspomnieć o technologii PowerShell, która ustanawia nowe standardy pracy z konsolą w systemie Windows. PowerShell to nowa powłoka i język skryptowy Microsoftu. Jest on już składnikiem systemu Windows Server 2008, a wersje dla systemów Windows XP oraz Vista są do ściągnięcia ze stron Microsoftu.

Obecnie jest dostępna stabilna wersja PowerShell 1.0, natomiast wersja 2.0 ma status Community Technology Preview. Implementacja PowerShella opiera się na.NET Framework 2.0, a najważniejsza różnica pomiędzy nim a innymi powłokami systemowymi polega na tym, że pozostałe produkty traktują polecenia i ich wynik jako tekst, natomiast w przypadku PowerShella mamy do czynienia z obiektami. Dzięki temu użytkownicy tej technologii dysponują znacznie większymi możliwościami - od tworzenia prostych skryptów aż po wykorzystanie.NET z poziomu PowerShell. Więcej informacji na temat pracy z PowerShell można odnaleźć m.in. w artykule Michała Bednarza "Wstęp do PowerShell" opublikowanym na wss.pl.

Przystawki dla MMC

  • Monitor wydajności- PREFMON.MSC
  • Zarządzanie komputerem - COMPMGMT.MSC
  • Usługi- SERVICES.MSC
  • Menedżer urządzeń- DEVMGMT.MSC
  • Zarządzanie dyskami- DISKMGMT.MSC
  • Certyfikaty- CERTMGR.MSC
  • Internetowe usługiinformacyjne - IIS.MSC
W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200