Komisja Europejska zaproponowała rozwiązanie, które może zmienić regulacje dotyczące podpisu elektronicznego w Europie. Zamiast dyrektywy regulującej kwestie e-podpisu (z 1999 roku), na bazie której powstała polska Ustawa o podpisie elektronicznym, Parlament Europejski miałby zatwierdzić rozporządzenie, które ujednolici techniczne aspekty stosowania e-podpisu i towarzyszących mu usług w ramach całego wspólnotowego rynku. Rozporządzanie w fazie projektu zapewne będzie przedmiotem konsultacji. Z uwagi na długotrwałość procesów legislacyjnych mogłoby zacząć obowiązywać najwcześniej na początku 2014 roku.

Ten zgłoszony przez europejską komisarz ds. agendy cyfrowej Neelie Kroes tego samego dnia przedstawił w Polsce Gerard Galler z Dyrekcji Generalnej ds. Społeczeństwa Informacyjnego i Mediów przy Komisji Europejskiej. Galler był gościem Europejskiego Forum Podpisu Elektronicznego w Międzyzdrojach.

Trudny start

Komisję do takiego kroku skłoniła porażka poprzedniej koncepcji otwartej dyrektywy wypełnianej konkretem krajowej legislacji. W efekcie powstały niespójne rozwiązania, podpis elektroniczny znalazł jedynie wyspowe zastosowania, o wspólnych unijnym e-rynku nie było mowy. Nie wiadomo jednak nadal, jak zmienić błędy dotychczasowego podejścia, gdzie skupiano się na legislacji i dopracowaniu niezmiernie złożonego modelu technicznego, gubiąc z oczu końcowego użytkownika. Ten zaś, nie rozumiejąc systemu e-podpisu, obawia się go stosować. Dlatego motorem powinien być biznes, potrzebujący takich rozwiązań, i sektor publiczny, z czym niestety bywa różnie, szczególnie w Polsce.

Jednak zdaniem osób zaangażowanych w sprawy podpisu cyfrowego obecne poszukiwanie oszczędności przez sektor publiczny w Europie może być impulsem rozwojowym dla rynku e-podpisu i e-usług, które niosą istotne oszczędności. Andras Attila Barsi z firmy Microsec, która ma ponad trzy czwarte rynku infrastruktury klucza cyfrowego na Węgrzech, twierdzi, że zwrot z inwestycji w te rozwiązania w przypadku jego klientów przekracza nawet 1000 procent!

Podzielony świat

Dodatkowy i coraz ważniejszy problem stwarza odrębność systemów certyfikatów, stanowiących podstawę funkcjonowania podpisów elektronicznych (certyfikat jest formą poświadczenia wiążącego świat elektroniczny z rzeczywistym). Problem dotyczy nawet kluczowych środowisk IT, opartych na popularnych programach do zarządzania dokumentami firm Adobe i Microsoft, a nawet rozwiązań Google. Te same problemy występują także w e-administracji. Wszystko wskazuje na to, że Komisja Europejska będzie starała się wpłynąć na duże koncerny IT, żeby wypracować powiązane rozwiązanie, jednak trudno dzisiaj przesądzać o skuteczności takich działań.

Europejskie Forum Podpisu Elektronicznego od kilkunastu lat organizuje szczecińskie Unizeto. Gromadzi ona stu kilkadziesięciu najlepszych w Europie ekspertów od podpisu elektronicznego z różnych firm i instytucji. Większość uczestników konferencji stanowią goście z zagranicy i jest to chyba jedyna konferencja IT w Polsce, która przyciąga zainteresowanych z Rosji, Białorusi, Kazachstanu i innych krajów na wschodzie.