Według Boston Consulting Group (Warszawa) zawsze znajdą się zdeterminowani operatorzy dotychczasowych systemów komórkowych oraz kilku nowych kandydatów polujących na dodatkowe licencje za każdą cenę. Wszak dla większości z nich jest to problem "być albo nie być" w niedalekiej przyszłości (podobnie jak to działo się z telefonią analogową NMT w latach ubiegłych). Istotną przewagę mają jednak ci operatorzy, którzy już dysponują rozwiniętą infrastrukturą komórkową 2G, a tworzenie kolejnej jest dla nich znacznie mniejszym ciężarem. Wprowadzenie nowych graczy przez licznie prowadzone aukcje UMTS (a nie przez przetargi) przyniesie raczej destabilizujące efekty.

Wiodący operatorzy, którzy już teraz mają znaczącą bazę klientów, dobrze znane marki i istniejące kanały dystrybucji, będą musieli ponieść dodatkowy wysiłek finansowy, aby pozostać na swoich, raz zdobytych pozycjach. Nowi gracze także zostaną zmuszeni do użycia kosztownych i radykalnych środków w strategii walki z konkurencją. Walka o klientów może być brutalna, jako że telefonia komórkowa jest przez wszystkich postrzegana jako świetny biznes w długim okresie. Na postawione pytanie: o co więc właściwie chodzi i dlaczego opłaty za przyznawane licencje UMTS są tak wysoko windowane również przez samych uczestników aukcji, odpowiedź wydaje się jasna. Znowu w grę wchodzą pieniądze i kolejne krociowe zyski w perspektywie.

Kolejne usprawnienia

Wśród systemów telefonii komórkowej drugiej generacji (GSM, DAMPS, PDC, PHS, IS-95) światową popularność zyskał jedynie system GSM - co niewątpliwie stało się dzięki przez lata opracowywanym i dokładnie zdefiniowanym jeszcze przed uruchomieniem sieci, zunifikowanym standardom komunikacyjnym systemu. Nadal w systemach 2G są prowadzone udoskonalenia umożliwiające zwiększenie efektywności widmowej przez zastosowanie innego typu wielodostępu (TDMA lub wąskopasmowego CDMA), wzmocnienie ochrony przed niepowołanym dostępem za pomocą nowych technik szyfrowania, implementację adaptacyjnej regulacji mocy terminali oraz wprowadzanie nieciągłości transmisji i systemów z rozpraszaniem widma.

Dominująca w świecie rola systemu komórkowego GSM spowodowała kolejne rozszerzania zakresów radiowych systemu w pasmach 900/1800/1900 MHz i wprowadzanie szeregu usług dodatkowych (identyfikacja użytkownika, realizacja połączeń grupowych, informacje o opłatach, bieżące rozliczanie kosztów połączenia, inne). Efektywność istniejącej infrastruktury GSM udało się poprawić przez zmienną pojemność systemu dla transmisji głosowych w zależności od natłoku w sieci komórkowej (kodek podwójny FR/HR przełączany w razie potrzeby w stacjach mobilnych dla 8 lub 16 kanałów radiowych). Z kolei stosunkowo niską jakość komórkowych przekazów głosowych polepszono przez instalację kodeków o pełnej przepływności EFR (Enhanced Full Rate) - zapewniających jakość mowy równą klasycznym łączom przewodowym. Coraz częściej mówi się również o szybkim uruchomieniu kolejnego pasma GSM 400 na niższych częstotliwościach pracy (450-470 MHz), lecz z większym zasięgiem komórek i stacji bazowych niż w dotychczas użytkowanych pasmach GSM.

Narastający problem braku odpowiednio szybkich transmisji przez sieci GSM jest stopniowo rozwiązywany przez kolejne udoskonalenia i modyfikacje systemowe. Niewielka standardowa szybkość transmisji danych klasycznej telefonii GSM (9,6 kb/s) jest zastępowana technologią z komutacją łączy HSCSD (High Speed Circuit Switched Data) - pierwszym rozwiązaniem podnoszącym przekaz danych przez przydzielenie połączeniu nie jednego, lecz kilku kanałów radiowych jednocześnie, co odpowiednio podnosi szybkość przesyłania informacji w zakresie od 38,4 kb/s do 57,6 kb/s (przez 4 kanały po 9,6 kb/s lub 14,4 kb/s).

Niedogodność trwałego rezerwowania kanałów radiowych na czas trwania transmisji przez sieć GSM usuwa już powszechnie implementowana w telefonach komórkowych GSM (faza 2+) najnowsza technologia pakietowa GPRS (General Packet Radio Service), w której transmisja zajmuje medium radiowe jedynie na czas rzeczywistego przekazywania pakietów przez sieć. Pomimo iż teoretyczna przepływność przekazu w tej technologii sięga ponad 170 kb/s, z wielu powodów w rozwiązaniach praktycznych nie przekracza się 115 kb/s - co w zasadzie wystarcza do mobilnego przekazu informacji tekstowych, plików danych lub wolnozmiennych obrazów graficznych i prostego kontaktowania się z Internetem. Ostatnim etapem usprawniania technologii komórkowej GSM i równocześnie przybliżającym do następnej generacji telefonii 3G jest najszybszy jak do tej pory przekaz danych, stanowiący ulepszony GPRS (nowe schematy kodowania), oznaczany jako EDGE (Enhanced Data Rates for GSM Evolution) i umożliwiający transmisje o szybkościach nie mniejszych niż 384 kb/s (384-554 kb/s). Ma on stanowić pomost między sieciami pochodzącymi z różnych rozwiązań komunikacyjnych stosowanych w GSM i TDMA, umożliwiając abonentom tych sieci bezpośredni roaming na wszystkich częstotliwościach pracy.

Obydwie technologie przekazu pakietowego GPRS/EDGE stanowią więc etap przejściowy między systemami bezprzewodowymi drugiej i trzeciej generacji, jednak ich instalacja jest prowadzona bardzo ostrożnie przez operatorów istniejących sieci, gdyż wymaga wymiany nie tylko istniejących telefonów komórkowych, ale i głębszej modernizacji infrastruktury sieciowej systemu. Ponadto może się okazać, że dla tej technologii przekazu komórkowego osiągnięto kres możliwości technicznych i dalsze jej usprawnianie nie będzie już możliwe bez radykalnych zmian.