O programie obsługującym podatek dochodowy od osób fizycznych raz jeszcze

Jak już sygnalizowaliśmy, na naszym rynku pojawił się kolejny program służący do obliczania podatku dochodowego od osób fizycznych. Nosi on nazwę TAKSA, a jego autorem jest Kancelaria Prawnicza LEX z Gdańska.

Informacje podstawowe

TAKSA dostarczana jest w estetycznym, plastikowym opakowaniu, zawierającym oprócz niewielkiej, bo zaledwie 30- stronicowej instrukcji obsługi także 2 dyskietki 5,25" po 360 kB każda. Według informacji producenta program daje się uruchamiać na dowolnych konfiguracjach sprzętowych (oczywiście zgodnych z IBM PC), o ile posiadają one odpowiedniej pojemności dysk twardy (ok. 5 MB dla 100- osobowego zakładu pracy).

Instalacja TAKSY w zasadzie jest prosta (kieruje nią specjalnie przygotowany program), z tym jednakże wyjątkiem, że należy najpierw własnoręcznie utworzyć katalog o nazwie TAKSA na twardym dysku, a następnie uruchomić z niego instalator znajdujący się na dyskietce. Po wykonaniu tych czynności pozostaje już tylko wstępne, trwające ok. 15 sekund, uruchomienie programu (wówczas tworzone są pliki robocze) oraz konfiguracja ekranu i drukarki (m.in. określenie standardu polskich znaków diakrytycznych). Na tym kończy się instalacja i program jest całkowicie gotowy do użytku.

Program

Przy użyciu TAKSY możliwe jest ewidencjonowanie przychodów uzyskiwanych na podstawie stosunku pracy, umowy zlecenia, udziałów w zyskach osób prawnych, działalności artystycznej i świadczeń społecznych oraz obliczanie na ich podstawie zaliczek na poczet podatku dochodowego. Zatem pierwszą rzeczą, którą należy zrobić po instalacji, powinno być wprowadzenie danych dotyczących urzędów skarbowych właściwych płatnikowi i poszczególnym osobom. W ten sposób program zostanie przystosowany do potrzeb konkretnego zakładu. Reszta, to już tylko rutynowe, comiesięczne wprowadzanie informacji.

Oprócz obliczania podatku, TAKSA generuje stosowne druki dla urzędów skarbowych oraz, co może mieć duże znaczenie, dostarcza szczegółowych raportów dotyczących pojedynczych pracowników. Dodajmy też, że programem tym prowadzi się rozliczenia w stosunku miesięcznym i rocznym, przy czym pozwala on na uwzględnienie rozrachunków podatkowych będących skutkiem operacji wykraczających poza ten okres.

Blaski i cienie

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na pewne udogodnienia oraz ograniczenia związane z TAKSĄ. Po pierwsze - istnieje możliwość uwzględniania ulg podatkowych (np. występujących w postaci przychodów wolnych od podatku, czy też w oparciu o oświadczenia pracownika). Po drugie - program dopuszcza prowadzenie rozliczeń osób nie będących obywatelami polskimi (zwiększenie liczby przychodów typu B, tzn. innych niż ze stosunku pracy). Po trzecie wreszcie do TAKSY daje się wprowadzać także osoby spoza zakładu (np. członków rodziny pracownika). Tyle o zaletach.

Do wad, zaś, zaliczyć należy przede wszystkim ograniczenie uniemożliwiające wprowadzenie do kartoteki więcej niż jednej osoby o takim samym imieniu i nazwisku, (co wyklucza użycie programu np. w Urzędzie Skarbowym w Łapach), a także określenie przez autorów liczby rodzajów przychodów wolnych od podatku na cztery (ustawodawca przewiduje 20). Przy użyciu TAKSY możliwe jest ewidencjonowanie przychodów uzyskiwanych na podstawie stosunku pracy, umowy zlecenia, udziałów w zyskach osób prawnych, działalności artystycznej i świadczeń społecznych oraz obliczanie zaliczek na poczet podatku dochodowego. Drobnych niedogodności jest zresztą więcej, np. nie znalazłem nigdzie mechanizmu do sporządzania kopii zapasowych. Warto by też uniknąć przymusu używania opcji "korekta" do przeglądania pełnego zestawu danych dotyczących wybranego pracownika. Można by również wprowadzić zabezpieczenia wejścia do programu hasłem.

Mimo tych zastrzeżeń program jednak sporządza roczną informację podatkową, wylicza podatek roczny i generuje stosowne druki (PIT-4, PIT-8 i PIT-11) w rozbiciu na poszczególne Urzędy Skarbowe, a to chyba jest najważniejsze. Poza tym okazał się wyjątkowo przyjazny i prosty w obsłudze, ze względu na starannie opracowany "help" (zawierający chyba wszystkie przepisy podatkowe, które obowiązują w naszym kraju) oraz ma logiczną i przejrzystą konstrukcję menu.

Podsumowanie

Ogólnie TAKSA mi się podobała. Praca programu była (na ile dało się to stwierdzić w redakcyjnych warunkach) szybka i bezbłędna. Dokumentacja jest dobra, a wydrukom trudno coś konkretnego zarzucić. Jednakże nie sposób oprzeć się wrażeniu, że polscy producenci software jakby zapomnieli o prywatnych użytkownikach komputerów, i nie mają im nic do zaoferowania w zakresie programów obliczających podatki. Wszelkie dotychczasowe rozwiązania, do których zalicza się także i TAKSA, do tego celu po prostu się nie nadają, co powoduje, że całkiem spory, jak nam się wydaje, obszar rynku nadal leży odłogiem. Może szkoda.