Szerokopasmowe sieci dostępowe
- Dariusz Niedzielewski,
- 05.11.2007
Bieżący rok nie dostarczył wyraźnych dowodów na pojawiające się głosy o słabnącej pozycji szerokopasmowych połączeń przewodowych w stosunku do platform bezprzewodowych i mobilnych. Zwiększeniu uległy zarówno inwestycje w wydajne systemy kablowe (DSL, FTTH), komórkowe (HSPA), jak i sieci spod znaku IEEE 802.16d/e (WiMAX).
Bieżący rok nie dostarczył wyraźnych dowodów na pojawiające się głosy o słabnącej pozycji szerokopasmowych połączeń przewodowych w stosunku do platform bezprzewodowych i mobilnych. Zwiększeniu uległy zarówno inwestycje w wydajne systemy kablowe (DSL, FTTH), komórkowe (HSPA), jak i sieci spod znaku IEEE 802.16d/e (WiMAX).
Dostawcy usług dostępowych w coraz większym stopniu doceniają fakt, iż już w 2011 r. w świecie "online" będzie funkcjonowało 1,5 mld użytkowników (według JupiterResearch), dla których szerokie pasmo stanie się nie luksusem, a koniecznością.
Kabel trzyma się mocno
Przewodowe technologie szerokopasmowego dostępu do sieci wciąż odgrywają znaczącą rolę na rynku teleinformatycznym. Głównymi czynnikami napędzającymi popyt na systemy kablowe wciąż są: pewność i trwałość instalacji, wysoka wydajność, coraz niższe koszty utrzymania i usług oraz dynamiczny rozwój, oferowanych przez dostawców, pakietów multimedialnych (telewizja, internet, telefon, IPTV - telewizja interaktywna, HDTV - telewizja wysokiej rozdzielczości, VoD - wideo na żądanie, VoIP - telefonia internetowa). Według analiz, przeprowadzonych przez grupę badawczą iSuppli, operatorzy wydadzą w najbliższym czasie ponad czterdzieści miliardów dolarów na nowoczesny osprzęt do budowy i eksploatacji sieci kablowych. Ponadto specjaliści szacują, że w 2007 r. poziom wydatków spółek telekomunikacyjnych na te cele będzie najwyższy od 2002 r.
Ekspansja mobilności
Od momentu, gdy operatorzy sieci komórkowych zaczęli rozszerzać możliwości systemów trzeciej generacji o rozwiązania HSPA (3,5G), definicja mobilnego szerokiego pasma uległa znaczącej zmianie. Obecnie podstawowym sposobem nawiązania łączności mobilnej jest wykorzystanie kanałów EDGE, a większość dostępnych na rynku modemów PCMCIA ma także możliwość transmisji danych w technologiach UMTS i HSDPA (High Speed Downlink Packet Access). W 2007 r. wszyscy polscy operatorzy uruchomili usługi HSDPA, które lokalnie umożliwiają pobieranie danych z teoretycznymi przepływnościami dochodzącymi do 7,2 Mb/s. W fazie testowej pozostają systemy HSUPA (High Speed Uplink Packet Access) pozwalające także szybko wysyłać informacje (obecnie do ok. 2 Mb/s).
Według wielu analityków to właśnie rozwiązania HSPA (HSDPA+HSUPA) staną się w przyszłości dominującym standardem mobilnego przesyłania danych. Modyfikacje tych technologii pozwolą uzyskiwać kolejne rekordy transmisji informacji - pierwsze usługi z 14,4 Mb/s mają pojawić się na europejskim rynku w 2008 r., a rok później wartość ta być może ulegnie dalszemu podwojeniu (w zależności od zapotrzebowania ze strony klientów). Jak szacują specjaliści Informa Telecoms & Media, w 2011 r. technologie HSDPA i HSUPA zajmą 84% całego rynku mobilnego dostępu szerokopasmowego (pozostała część będzie należała do systemów Ev-DO, wykorzystywanych przede wszystkim w USA i krajach azjatyckich). W Europie, według prognoz szwedzkiej firmy badawczej Berg Insight, wartość rynku usług i urządzeń powiązanych z szerokopasmowym dostępem mobilnym w 2011 r. wyniesie 4 mld euro, a dominującą technologią dostępową stanie się właśnie HSPA.
Przyszłość mobilnych rozwiązań szerokopasmowych wydaje się dość klarowna. Zapotrzebowanie na szybki dostęp do sieci niezależnie od miejsca pobytu będzie rosło, a wraz z nim systematycznie będą powiększać się nakłady operatorów na rozwój nowych technologii.
W połowie bieżącego roku japoński operator NTT DoCoMo rozpoczął testy telefonii komórkowej Super 3G (Long-Term, Evolution), która według założeń ma pozwolić na uzyskanie stabilnej transmisji na poziomie 300 Mb/s w kierunku do użytkownika (downlink) i 80 Mb/s w drugą stronę (uplink). Technologia Super 3G korzysta z rozwiązań MIMO (Multiple Input Multiple Output), zaawansowanych systemów modulowania sygnału oraz pozwala używać do transmisji danych różnych szerokości pasma, co dodatkowo zwiększa jej zalety w obszarze telefonii komórkowej. Jej komercyjne wdrożenie ma nastąpić w Japonii ok. 2009 r. Jak twierdzą eksperci NTT DoCoMo Super 3G jest tylko wstępem do technologii czwartej generacji (4G). Pod koniec 2006 r., dzięki eksperymentalnemu systemowi 4G, operator uzyskał prędkość przesyłania danych na poziomie 5 Gb/s do odbiornika poruszającego się 10 kilometrów na godzinę. Być może japońskie doświadczenia wyznaczą globalny kierunek rozwoju mobilnych systemów dostępowych na najbliższe lata.