Od kiedy system operacyjny UNIX pojawił sie na rynku w 1978 roku, jego obecność na nim znacznie wzrosła i ciągle rośnie W 1988 roku sprzedaż systemu i programów pracujacych pod jego kontrolą aplikacji przyniosła ogółem 16 mld USD zysku, co stanowiło 9% rynku komputerowego. Większość prognoz przewiduje, że do 1993 roku system

UNIX opanuje ponad 20%. Jednym z głównych powodów sukcesu UNIX-a jest istnienie dużej liczby aplikacji.

Organizacja UNK International przeprowadziła badania oraz analizę danych znajdujących w katalogach oprogramowania. Ze wstępnej analizy wynika, że:

• istnieje ponad 15 rys. różnych aplikacji;

• system UNK V.4 zapewnia aplikacjom zgodność z systemami V.3, Xenix, SunOS i Berkeley. Stanowią one ponad 13 tys. czyli 89% istniejących aplikacji;

• 61% aplikacji to aplikacje stosowane w szeroko pojętym handlu, 9% naukowe, a 30% używane są w obydwu dziedzinach jednocześnie;

• liczba programów pracujących pod kontrolą systemu UNK jest porównywalna z liczbą aplikacji pracujących w MS-DOS i przewyższa liczbę programów dostępną we wszystkich innych razem wziętych systemach własnych (zamkniętych);

• najlepiej sprzedawane programy są obecnie przenoszone lub są już dostępne pod systemem UNIX.

Ogromna baza aplikacji systemu UNIX wpływa na rozszerzenie obecności UNIX-a. Duża i ciągle rosnąca liczba użytkowników powoduje większe zainteresowanie podejmowaniem działań polegających na rozwoju oprogramowania, co w następstwie pobudza rozwój systemu UNIX. Poza tym stworzenie Application Binary Interfaces (ABI) w UNIX V.4, zapewniającego przenośność programów na poziomie kodu binarnego, stymuluje jeszcze bardziej rozwój tego systemu.

Poszukiwania

Unix Internationale zainteresowany rozwojem systemuUNIX i chcący zarazem obalić twierdzenia sprzedawców systemów własnych głoszących tezę UNIX-a tylko do celów naukowych - podjął się opracowania programów pracujących w systemie Unix. W celu określenia liczby obecnie dostępnych aplikacji do wykorzystania potencjalnego użytkownika, Unix International stworzyła bazę danych, która zawiera opisy ponad 15 tys. programów. Baza powstała w oparciu o katalogi zawierające programy użytkowe największych producentów systemu Unix. Poza katalogami, zawierajacymi głównie oprogramowanie do UNIX International zdobyła listy aplikacji unixowych opracowanych przez przedsiębiorstwa europejskie. Jest to dodatkowo kilka tysięcy aplikacji dostępnych w Europie. Pro gramy te nie zostały jeszcze dołączone do istniejacej już bazy danych. W związku z tym nie mają wpływu na dane statystyczne podawane przez Unix International i przytaczane w tym artykule. Biorac pod uwagę listy europejskie, można szacować ogólną liczbę aplikacji systemu Unix na ponad 20 tys. dostępnych programów użytkowych. By porównać liczby programów pracujących w systemie z tymi, które są dostępne w systemach własnych, wykorzystano katalogi oprogramowania Data Sources i Inemational Computer Programs (ICP).

Metodologia

Ułatwić dostęp do informacji o typach aplikacji unixowych istniejacych na rynku ma baza danych, utworzona z podziałem na trzy działy: . aplikacje "pionowe", odpowiadające poszczególnym branżom przemysłu, .aplikacje "poziome", odzwierciedlające przemysł, bez zachowania podziału na branże; . oprogramowanie systemowe. Ponadto każdy dział utworzono w formie serii zbiorów. Każdy dział utworzono w formie serii zbiorów. Każdy zbiór zawiera podobne typy aplikacji (np. programy księgowe). Pogrupowanie programów w zbiory było w dużym stopniu oparte na istniejącym pogrupowaniu w katalogach oprogramowania.

Aplikacje zawarte w katalogach oprogramowania były stopniowo dodawane do odpowiednich zbiorów bazy danych. Uniknięto dublowania dzięki dodawaniu wyłącznie nowych aplikacji z każdego przeglądanego katalogu.

Dla każdego programu utworzono rekord w bazie danych, zawierający nazwę aplikacji, nazwę firmy, która go stworzyła oraz warianty systemu UNIX, pod kontrolą których może on pracować. Uwzględniono główne warianty systemu UNIX: System V, Xenix,$unOS/ Berkeley, HP-UX, Ultrix, AK. Przypadki pracy pod kontrolą wszystkich wariantów lub braku określenia konkretnego systemu też zostały uwzględnione.

Kiedy wprowadzono wszystkie aplikacje do zbiorów bazy danych, każdy zbiór został posortowany według twórców programu i przeszukany w celu wyeliminowania powielających się aplikacji, różniących się jedynie nazwą w różnych katalogach.

Rezultaty

W bazie danych znalazło się 14612 programów, w tym 5377 „poziomych", 6436 „pionowych" i 2799 „systemowych". Programy zostały podzielone na: handlowe, naukowe i ogólne. Te ostatnie reprezentują aplikacje, które są w równym stopniu związane z rynkiem handlowym i naukowym. W celu zaszeregowania poszczególnych programów według przyjętych kategorii dokonano następującego podziału:

• handlowe - księgowość, komputeryzacja biur, zarządzanie projektem, produkcja, budownictwo, rząd, prawo, bankowość i finanse, medycyna i stomatologia, hurt i detal, inne poziome;

• naukowe - systemy ekspertowe, matematyka i statystyka, inżynieria i nauka;

• ogólne - komunikacyjne, bazy danych, grafika, programy systemowe.

Wyniki były następujące: 61% to aplikacje „handlowe", 30% ogólne, 9% „naukowe". Warto tu dodać, że według badań IDC 61% instalacji systemów UNK ponad połowę czasu pracy wykorzystuje do pracy z programami „handlowymi". Prawdopodobnie będzie to najbardziej dynamicznie rozwijający się dział oprogramowania unixowego.

UNIX V.4 unifikuje rynek systemów unixowych przez zapewnienie wysokiej zgodności aplikacjom, które pracują pod kontrolą wcześniejszych wersji Systemu V, Xenixem, SunOS i Berkeley. Programy pracujące wyłącznie z innymi systemami mogą nie być zgodne z UNK V.4, lecz jest ich tylko 11% i liczba ta ciągle się zmniejsza.

Przy okazji porównano aplikacje systemu UNK z systemami własnymi. By

określić liczby oraz podział aplikacji dostępnych na głównych „firmowych" systemach operacyjnych, zastosowano, jako materiał źródłowy, katalogi ICP i Data Sources. Wzięto pod uwagę następujące systemy: MS-DOS, OS/2, inne systemy IBM (w tym dużych systemów komputerowych - mainframe), S/3X, AS/400, Serie 1, Vax VMS i Pick. Wyniki były zgodne z oczekiwaniami. Pod kontrolą UNK pracuje 40% programów (14612) dostępnych na rynku oprogramowania. Na drugim miejscu znajduje się MS-DOS - 35,5% (13686 aplikacji), a na trzecim „inne" systemy IBM - ok. 14%. Dalsze miejsca to w kolejności: VMS, OS/2, Pick.

Dane te wskazują na bogactwo programów dostępnych dla nabywców

i użytkowników systemu UNK. Porównanie liczby dostępnych aplikacji systemu UNIX z liczbą programów MS-DOS wypada korzystnie, a w przypadku porównania z każdym innym systemem „firmowym" (własnym) liczba ta jest o wiele wyższa. Pakiety oprogramowania systemu UNK są również porównywalne z ważniejszymi pakietami MS-DOS pod względem użytkowników. Zauważa się też tendencje przenoszenia najbardziej popularnych programów pracujących pod kontrolą MS-DOS do środowiska UNIXa. Wielką popularność zdobywają relacyjne bazy danych instalowane na systemach unix-owych na potrzeby setek tysięcy użytkowników. Informix ocenia, że istnieją ponad 2 mln użytkowników systemu UNIX z jego relacyjną bazą danych i ponad 5 mln użytkowników jego produktu C-ISAM. Systemy unixowe są również stosowane do przetwarzania tekstów i komputeryzacji urzędów. Na przykład Uniplex ogłosił,że jest 500 tys. użytkowników programu Business Software.

Z drugiej strony jednym z ważniejszych powodów opóźnionej reakcji przemysłu w stosunku OS/2 jest brak bogatej oferty aplikacji dostępnych do tego systemu operacyjnego. Dane wskazują, że aplikacje systemu UNIX przewyższają je liczebnie te, które są dostępne na OS/2, w stosunku 38:1.

Posiadając ponad 10 mln użytkowników na całym świecie systemy UNK rozwijają się nadal. Opracowanie interfejsów ABI w UNIX V.4 udostępnia, jak nigdy dotąd, masowy rynek. Niezależni producenci systemów (ISV) będą posiadali wyłącznie jedną wynikową kopię programu dla wszystkich systemów komputerowych o danym procesorze. Stworzy to bazę oprogramowania „off the shelf', które odniosło ogromny sukces w świecie MS-DOS. ISV szybko zauważyli potencjał gwałtownie rozwijającego się rynku unixowego. Czterech z głównej piątki niezależnych producentów oprogramowania mikrokomputerowego tworzy aplikacje pracujące pod kontrolą systemu UNK. Poza tym, trzy z czterech najlepiej sprzedających się pakietów MS-DOS (Lotus 1-2-3, • WordPerfect, dBase) zostały przystosowane do pracy pod kontrolą systemu UNIX.

System UNIX posiada jeszcze inną zaletę, którą jest możliwość zarządzania programami napisanymi do innych systemów operacyjnych, takich jak MS-DOS i Pick. Zdolność kontynuacji działania w UNIX-ie istniejących już aplikacji umożliwia łatwe przenoszenie się użytkowników innych systemów do UNIX-a. Zwiększa to w sumie liczbę programów, które pracują w systemie UNIX do 30 tysięcy.

Siła systemu UNIX to rozwój oprogramowania i nieodłączna przenośność aplikacji. Dostępność aplikacji spowodowała ogromny wiost obecności UNIX-a na rynku. Wzrost liczby, różnorodności i jakości dostępnych programów wzmacnia rynek systemu UNIX. To dodatnie sprzężenie zwrotne dało impuls przez możliwości ABI i oprogramowanie „off the shelf'.

Ostatecznym rezultatem jest imponujący wzrost oraz siła systemu UNIX na rynku. Coraz częściej ogłaszający przetargi na komputeryzację dodają jedno zdanie - przyjmujemy tylko oferty UNIX-owe.