To niezwykle ważny moment dla wymiaru sprawiedliwości, a przede wszystkim dla obywateli oczekujących łatwiejszego dostępu do sądów. Nagrywanie rozpraw to jeden z najważniejszych projektów ostatnich lat. Cieszę się, że możemy dzisiaj zainaugurować jego uruchomienie - powiedział Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski w Sądzie Apelacyjnym w Łodzi. To tam zaprezentowano działanie systemu. Wdrażanie protokołu elektronicznego to zaplanowany na kilka lat program. Jego zakończenie zaplanowane jest na 2013 r. Szacowany koszt wdrożenia całości projektu to 150 mln zł.

Do dzisiaj system umożliwiający nagrywanie na salach rozpraw został zainstalowany w 346 salach sądowych w całej Polsce (w 290 salach sądach okręgowych, 56 salach sądach apelacyjnych). W kolejnych miesiącach system będzie instalowany w pozostałych salach sądów okręgowych. W przyszłym roku wyposażenie trafi także do większości sal sądów rejonowych.

W sumie, do końca tego roku sale rozpraw w wydziałach cywilnych, rodzinnych, pracy i ubezpieczeń społecznych oraz gospodarczych w sądach okręgowych i apelacyjnych zostaną wyposażone w kamery, mikrofony, monitory oraz urządzenia i oprogramowanie służące do ich obsługi. Jak wyglądał będzie protokół elektroniczny? Zamiast pisemnego protokołu z rozprawy sporządzony zostanie plik dźwiękowy bądź audiowizualny. W sprawach rozpoznawanych przez sądy okręgowe nagrywany będzie zarówno dźwięk, jak i obraz, a w sprawach, które trafiły do sądów apelacyjnych - jedynie dźwięk.

Sędzia nie będzie dyktował protokolantowi treści protokołu, w związku z tym rozprawa potrwa znaczniej krócej niż tradycyjnie. Wszystkie wypowiedzi stron postępowania i innych osób uczestniczących w postępowaniu zostaną zaprotokołowane, czyli nagrane. Zadaniem protokolanta będzie czuwanie nad tym, aby protokół elektroniczny, czyli nagranie, został prawidłowo sporządzony. Umożliwia to specjalne oprogramowanie zainstalowane na komputerze protokolanta.

Za jego pomocą protokolant będzie sporządzał "spis treści" nagrania, czyli tzw. adnotacje. Protokolant będzie także sporządzał szczątkowy protokół pisemny, który zostanie wydrukowany (tzw. protokół skrócony). Protokół skrócony zawierał będzie m. in. oznaczenie sądu, miejsca i daty posiedzenia, nazwiska sędziów, protokolanta, prokuratora, stron, interwenientów, jak również obecnych na posiedzeniu przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz oznaczenie sprawy i wzmianki co do jawności.

W razie konieczności istniała będzie możliwość odtworzenia nagrania do tej pory sporządzonego podczas trwającej rozprawy. Sprzęt zainstalowany na sali rozpraw oraz system informatyczny umożliwią ponadto dokonywanie wideokonferencji na odległość, zaprezentowanie dowodu elektronicznego bądź obrazu z kamery dokumentowej. Aby proces wdrażania protokołu elektronicznego przebiegał sprawnie na poziomie sądów apelacyjnych utworzona została sieć pełnomocników ds. wdrażania systemów informatycznych. Koordynatorem krajowym w tym zakresie został prof. Jacek Gołaczyński.