Otwieranie wszystkiego

Niewątpliwie rok 2006 przejdzie do historii jako ten, w którym platforma Java stała się technologią open source. Wieloletni proces zastanawiania się Suna nad tym, czy ruch ten rzeczywiście ma sens, był przez wielu obserwatorów, w tym firmy IBM, BEA i Oracle, bezpośrednio zainteresowanych rozwojem technologii Java, postrzegany jako zbyt długi. Są i tacy, którzy powiedzą, że Sun zrobił to za późno, ponieważ wstrzymując się z decyzją, dał pole do rozwoju platformie aplikacyjnej Microsoft .Net. Trudno nie zauważyć, że żądania otwarcia Javy słychać było ze strony firm, które na zasadach open source udostępniają niewiele znaczące produkty. Punkt widzenia w tej dyskusji najwyraźniej zależy od punktu siedzenia, nie zaś od tego, czy technologia Java była "zamknięta" i jak długo.

Przyszły rok pokaże, na ile decyzja Suna była słuszna. Miarą będzie wzrost wykorzystania Javy do tworzenia aplikacji desktop na platformie Windows i Linux. W zastosowaniach serwerowych Java ma się bowiem świetnie i jeśli dochodzi do świadomego wyboru między Javą a .Net, szanse obu technologii bywają bardzo wyrównane.

Oprócz uwolnienia platformy Java, Sun wykonał w 2006 r. kilka innych ważnych ruchów. Firma uwolniła praktycznie cały pakiet oprogramowania middleware stworzonego w technologii Java argumentując, że płatne wsparcie techniczne pokryje brak przychodów z licencji. W pierwszym półroczu 2007 r. dowiemy się, czy rezygnacja z płatnego licencjonowania middleware na wielką skalę była ruchem rozważnym.

Batalie o standardy

Mijający rok upłynął także pod znakiem dyskusji o otwartych standardach, ich definicji i znaczeniu. Jednym z ważniejszych wątków była batalia Wydziału Informatyki stanu Massachusetts o wprowadzenie w administracji formatu ODF (Open Document Format) jako standardu dokumentów biurowych. Batalia kosztowała stanowisko dwóch stanowych dyrektorów IT i wciąż jest daleka od zakończenia. Dziś wiadomo, że początkowe plany zamiany Microsoft Office na - stworzony jako open source - OpenOffice zostały zmienione. Na skutek starcia interesów postanowiono tymczasowo, że Microsoft Office pozostanie, natomiast będzie korzystać z wtyczek umożliwiających zapis dokumentów w formacie ODF. Ostatecznego rezultatu na razie nie widać, co oznacza, że w 2007 r. sprawa powróci, jeśli nie w Massachusetts, to z pewnością w innym miejscu.

W tym czasie wyszło na jaw, że Microsoft dopuścił się w tej sprawie mało wybrednego lobbingu, wiedząc, że potencjalna przegrana w walce o Massachusetts będzie oznaczać falę utraty klientów w innych stanach. Prowadził też równolegle standaryzację Office Open XML w organizacjach ECMA i ISO. To nowy front walki na formaty, który z pewnością będzie w przyszłym roku teatrem kolejnych starć.

Microsoft jest także uczestnikiem innej batalii związanej ze standardami, a dokładniej z zarządzaniem tożsamością użytkowników sieci, systemów i aplikacji. Tu jego pozycja nie jest tak silna jak w przypadku aplikacji biurowych, niemniej technologie InfoSpaces i Identity Metasystem budzą w branży tyleż nadziei, co obaw. Wyrazem tych ostatnich jest wsparcie przez czołowych konkurentów Microsoftu w dziedzinie zarządzania tożsamością inicjatywy Higgins. Za sprawę związaną ze standardami należy także uznać toczący się przez większość 2006 r. spór Microsoftu z Komisją Europejską, dotyczący dostępności dla niezależnych producentów oprogramowania interfejsów API i protokołów sieciowych wykorzystywanych przez serwerowe produkty Microsoftu. Ostatecznego rezultatu satysfakcjonującego obie strony tej batalii wciąż nie ma.

Technologia i polityka

Na początku 2006 r. Unia Europejska ogłosiła, że kosztem 3,5 mld euro zbuduje nowej generacji system nawigacji satelitarnej Galileo. Jego zaletą ma być duża niezawodność i precyzja, czyli to, czego brakuje starzejącemu się systemowi GPS.

Cele postawiono ambitne, zorganizowano konsorcja mające pracować nad aplikacjami i rozwiązaniami, po czym stało się jasne, że koszty korzystania z systemu będą zbyt wysokie dla użytkowników. Nie negując potrzeby budowy nowego systemu, przedstawiciele UE nie mogą zapominać o tym, że Stany Zjednoczone również mają plany budowy systemu GPS II, a ambicje w dziedzinie systemów nawigacji satelitarnej mają także kraje azjatyckie, w tym w szczególności Chiny i Japonia.

I tak do spraw technologicznych miesza się polityka, co widać także na innych przykładach. Wystarczy wspomnieć o ostatnich doniesieniach, jakoby współpracująca ze Stanami Zjednoczonymi Wlk. Brytania nie mogła uzyskać kodów źródłowych dla automatyki sterującej poszczególnymi elementami awioniki i uzbrojenia w myśliwca Joint Strike Fighter. Technologia IT, aplikacje i systemy sterowania stały się obecnie jednym typem broni nadającej się do użycia w realistycznych scenariuszach wojennych. Gdzie nas to zaprowadzi?