W przypadku produkcji wielkoseryjnej z dużą liczbą wariantów, tak że klient może określić dokładnie własne życzenia co do modelu i jego wyposażenia, korzystając z obszernej listy możliwych wariantów, istotne jest, aby produkcja miała niskie koszty. Przykładem może być wybór opcji samochodu, np. typu karoserii, jej koloru, jednostki napędowej (silnik i skrzynia biegów), tapicerka itd. Do tego celu stosowane są rozbudowane konfiguratory produktu, które pozwalają na zdefiniowanie konkretnej konfiguracji produktu wg określonych reguł. Zwykle jest to możliwe dla systemów typu projektowanie na zamówienie lub przygotowanie dokumentacji dla zamówienia albo produkcji na zamówienie. Konfigurator często pozwala na tworzenie modelu produktu, dokumentacji wykonawczej, zestawień materiałowych i szacowanie kosztów. Może to być opracowane przez system CAD/CAM projektowania wspieranego komputerowo i produkcji wspieranej komputerowo w powiązaniu z systemem MRP II i systemu zbierania danych o zamówieniach.

Systemy ERP obrosły modułami analitycznymi pozwalającymi na zarządzanie różnymi dziedzinami poprzez zarządzanie finansami typu OLAP (On-Line Analytical Processing). Jest to narzędzie software'owe pozwalające na analizę danych z bazy danych. OLAP pozwala użytkownikom na analizowanie różnych aspektów składowanych wielowymiarowych danych. Coraz szerzej rośnie zastosowanie hurtowni danych w ramach BI (Business Intelligence). Jest to kosztowne narzędzie nie zawsze celowo wykorzystywane.

Systemy ERP dla dużych przedsiębiorstw i dla małych znacznie się różnią. Nazewnictwo funkcji obsługiwanych często jest takie samo, jednak zakres funkcjonalny obsługi może być drastycznie różny, tak jak różnią się potrzeby informacyjne małych i dużych przedsiębiorstw.

Systemy ERP ewoluują w kierunku objęcia swym działaniem szerszego zakresu niż tylko wnętrze przedsiębiorstwa zamknięte w jego opłotkach. Zasadnicze przyczyny tych zmian można określić jak poniżej:

• W dobie zwiększania powiązań pomiędzy przedsiębiorstwami w ramach wzajemnych dostaw i rozliczeń tworzone są rozbudowane łańcuchy dostaw. Niezbędna jest koordynacja w czasie rzeczywistym pomiędzy przepływem materiałów w jedną stronę a przepływem informacji o nim w drugą stronę. Odnosi się to głównie do wielu zdarzeń, takich jak zamówienia, kontakty z partnerami biznesowymi, dostarczycielami usług. Pojawia się konieczność bliskiej współpracy z dostawcami i klientami. Istotne jest zmniejszanie cyklu dostaw i zwiększenie elastyczności w kontaktach z klientami.

• W krajach rozwiniętych narasta znaczenie outsourcingu jako narzędzia do usuwania rozbieżności pomiędzy kosztami uzyskania produktu u innych a utrzymywaniem własnych zdolności produkcyjnych. Występuje jednak problem rozciągnięcia łączy niezbędnych do sterowania współpracą między poszczególnymi jednostkami gospodarczymi w różnych krajach. Jest to możliwe tylko poprzez zastosowanie współczesnych środków informatyki.

• Standaryzacja metod zarządzania i oceny przedsiębiorstw wzajemnie powiązanych i działających w różnych krajach świata. Odnosi się to do działającego już obecnie koordynowania działań na poziomie zarządów i coraz częściej do oceny operacyjnej działalności w poszczególnych oddziałach firmy. Służą do tego systemy oceny sprawności operacyjnej zarządzania CPM (Corporate Performance Management), które obejmują: metody oceny, miary wielkości sprawności, procesy i systemy używane do nadzorowania i zarządzania sprawnością zarządzania przedsiębiorstwem.

• Szczupłe zarządzanie (lean management) i zmniejszanie rozrzutności w łańcuchu wartości dodanej, zarówno w ramach jednego przedsiębiorstwa, jak i w łańcuchu dostaw. Pozwala to na zmniejszenie cyklu dostaw, zmniejszenie kosztów w porównaniu z konkurentami niestosującymi zasad szczupłego zarządzania. Staje się to coraz bardziej niezbędne.

• Przejrzystość, integracja i optymalizacja łańcucha dostaw. Zaawansowane SCM obejmujące cały łańcuch dostaw wielu powiązanych z sobą przedsiębiorstw jest odrębną jednostką do zarządzania z własnymi zapasami, czasami transferu oraz odpowiedzialnością za przesyłanie informacji. Optymalizacja polega na poszukiwaniu takich rozwiązań, które pozwolą na możliwie najlepsze wykorzystanie dostępnych zasobów oraz takie planowanie działań, aby uzyskać możliwie najlepszą obsługę klientów równocześnie z jak największym zyskiem przez cały czas.

• Zintegrowanie i przyśpieszenie obsługi cyklu życia produktu. Konkurencja wymogła, aby cykl życia wyrobu był coraz krótszy. Pomaga w szybszym opracowywaniu i modyfikowaniu wyrobów w czasie cyklu jego życia (opracowanie, przygotowanie produkcji, podejmowanie decyzji o wycofywania produktu z rynku oraz obsłudze innych funkcji PLM).

• Zaufanie klienta, odpowiedzialność za produkty i orientacja na obsługę potrzeb serwisowych klientów. Producent dostarcza nie tylko produkt, ale także obsługę serwisową produktu oraz przewidywanie jego przyszłych potrzeb, pozwalając na współpracę dostawcy i klienta przy planowaniu, prognozowaniu potrzeb i innych danych

• Szybkie wprowadzanie innowacji i wpływ na obniżanie kosztów. Pozwala to na wskazywanie klientom ich przyszłych potrzeb z określeniem, co może być osiągnięte i jakim kosztem.

• Wpływ czynnika ludzkiego jest rezerwowany dla tych zadań i okoliczności, gdzie można rzeczywiście usprawnić proces.

Cechy charakterystyczne zaawansowanych systemów ERP

Najnowsze rozwiązania systemów ERP, czasem nazywane ERP II, są tworzone z wykorzystaniem ostatnich rozwiązań technologicznych IT, takich jak nowoczesne rozwiązania łączności komputerowej oraz rozwiązań sieciowych. Ściślejsza koordynacja współdziałania odrębnych systemów komputerowych, a dzięki temu współdziałanie osób korzystających z poszczególnych systemów, jest cechą charakterystyczną współczesnych systemów ERP. W połączeniu z wykorzystaniem SOA (Service Oriented Architecture) - architektury zorientowanej na obsługę poszczególnych usług, pozwala na uzyskanie wyjątkowo dużej efektywności pracy z oprogramowaniem. SOA jest to określenie odnoszące się do infrastruktury obsługującej poszczególne usługi, gdzie usługa jest odrębnym modułem funkcjonalnym - elementem rozwiązania informatycznego realizującego konkretne zadanie. W SOA moduł usługi może być umieszczony gdziekolwiek w ramach tej architektury i może być przywoływany - aktywowany przez inne moduły należące także do tej architektury. Mogą to być np. moduły zapewniające bezpieczeństwo funkcjonowania systemu.