Do tworzenia systemów osadzonych wykorzystujących Windows XP jest przeznaczony nowy produkt Windows Embedded Studio. Przypomina on Platform Builder - również pozwala wybrać poszczególne składniki i przetestować, jak dany zestaw będzie wykonywał założone operacje (do wyboru jest ponad 10 tys. składników). Ponadto WES umożliwia dodawanie własnych komponentów do systemu operacyjnego, w tym np. dedykowanej aplikacji.

Warto zaznaczyć, że w systemie Linux praktycznie nie ma gotowych narzędzi do tworzenia osadzonych systemów. Nie ma także projektów, które miałyby na celu stworzenie tego typu pakietów (jak komercyjne WES czy SAK). Tworzenie "osadzonego" Linuxa czy FreeBSD sprowadza się do opracowania nowej wersji tego systemu operacyjnego.

Pocket PC kontra Palm OS

Pocket PC, wbrew popularnej opinii, nie jest nazwą systemu operacyjnego. To określona, zatwierdzona przez Microsoft, konfiguracja sprzętowo-programowa przeznaczona dla urządzeń typu PDA - palmtopów, komputerów typu handheld. Komputer standardu Pocket PC 2002 jest wyposażony w specjalne wersje aplikacji Word, Excel, Outlook oraz Mobile Internet Explorer, a nawet kliencki program do korzystania z usług terminalowych. Praktycznie większa część standardowych dla Windows aplikacji Microsoftu ma "miniaturowe" odpowiedniki. Oczywiście są one uboższe w funkcje, ale wynagradza to bezproblemowa replikacja danych między MS Office a Pocket PC.

Istotną zaletą konkurencyjnego wobec Windows systemu Palm jest fakt, że powstał on jako odrębny system, opracowany z myślą o urządzeniach PDA. Jeśli chodzi o funkcje, to możliwości Pocket PC i Palm Pilota są zbliżone. Podstawowa różnica między Pocket PC a najnowszym Palm OS 5 wynika z zasad budowy systemu operacyjnego. Pocket PC bazuje na Windows CE.Net i ma budowę modułową (w sumie system składa się z kilkuset modułów i sterowników). W komputerach Palm system operacyjny jest monolitem, dostosowanym do konkretnej architektury sprzętowej.

W Palm OS 5 zmieniono architekturę sprzętową. Starsze wersje Palm OS działały na procesorach z serii 68k. Obecnie zastąpił je procesor Intel StrongARM. Tak więc Palm wykorzystuje już tak samo "szybką" bazę sprzętową, co komputery Pocket PC. Ujemnym efektem tej transformacji jest to, że programy skompilowane dla starszych wersji Palm OS mogą odmówić posłuszeństwa na platformie Strong-ARM/Palm OS 5. Aby tego uniknąć, częścią OS 5 jest tzw. Palm Application Compatibility Environment (PACE) - specjalne środowisko interpretujące rozkazy 68k i wykonujące odpowiednie operacje tak, by mogły one być wykonane przez procesor ARM. PACE powinien działać poprawnie, jeżeli starsze aplikacje nie wykorzystują "nieudokumentowanych" funkcji czy struktur systemowych.

W wersji 5. nie jest już wykorzystywany kernel firmy Kadak. Tym razem Palm opracował własne jądro systemu. Jeżeli program wykorzystuje bezpośrednio struktury Kadak, jego przeniesienie na Palm OS 5 jest utrudnione. Niestety z uwagi na specyfikę API Palm OS 4 i wcześniejszych wersji programista często musiał sięgać po różnego rodzaju "sztuczki". Trzeba jednak dodać, że symulator Palm OS 5 także "emuluje" moduł PACE, toteż teoretycznie wyśledzenie ewentualnych błędów jest możliwe.

W przypadku urządzeń PDA system operacyjny nie jest najważniejszym elementem. Aplikacje dla PDA zwykle wykorzystują dodatkowo możliwości stacjonarnego komputera lub chociażby interfejsów typu Wi-Fi. Aplikacja stosuje nie tylko API systemu operacyjnego, ale raczej cały zbiór usług - od elementów interfejsu użytkowego czy systemu plików, przez standardowe usługi (kalendarz, przeglądarka cHTML, edytor, arkusz kalkulacyjny itp), aż po mechanizmy replikacji. Zwykle system tworzony dla PDA ma dwie części - jedną mobilną, drugą - stacjonarną.

Pisząc o platformach przenośnych, nie sposób pominąć najnowszej klasy urządzeń tzw. Smart-Phones. Są to rozbudowane telefony komórkowe, które oprócz tradycyjnych funkcji realizują dodatkowe operacje, np. sprawdzanie poczty elektronicznej itp. Obecnie produkowane urządzenia najczęściej działają pod kontrolą albo systemu Symbian OS, którego początki sięgają jeszcze platformy Psion, albo specjalnej edycji Windows CE. Oczywiście dostępne są już także maszyny wirtualne J2ME. Na razie jednak wspólną cechą wszystkich SmartPhones, niezależnie od wybranej technologii programowej, jest krótki czas "życia" baterii.

W przyszłym tygodniu: o narzędziach programistycznych dla platform mobilnych.