Anonsowane ostatnio w prasie (m. in. w CW) otwarte zaproszenie do współpracy nad jednolitym systemem informacji dla banków spółdzielczych, zrzeszonych w Krajowym Związku Banków Spółdzielczych, jest rezultatem wielomiesięcznych starań i wysiłków nad unormowaniem kwestii wyposażenia ich członków w nowoczesne oraz sprawne narzędzie informatyczne.

KZBS liczy na to, że wypracowany w większej grupie dorobek będzie na tyle cenny i uniwersalny, iż stanie się zarówno własnością banków spółdzielczych zrzeszonych w KZBS, jak i tych, którzy zechcą w dochodzeniu do niego pomóc.

Czym jest KZBS?

Założony w marcu 1991 r. KZBS jest organizacją zrzeszającą ponad 500 banków spółdzielczych, które zdecydowały się po wyjściu z BGŻ na stworzenie alternatywnej grupy niezależnych banków spółdzielczych. Zrozumiały one, że pojedynczo nie są w stanie skutecznie konkurować z innymi bankami i utrzymać się na scenie bankowości polskiej. Rozpoczęły więc proces zrzeszania się zakładając banki regionalne (Gospodarczy Bank Wielkopolski, Gospodarczy Bank Południowo-Zachodni i Bank Unii Gospodarczej) oraz przystępując do prac w KZBS. Rodziły się wspólne projekty w zakresie: szkoleń, wymiany informacji i organizacji.

Nie pominięty też został aspekt komputeryzacji i wspólnego systemu informacji. KZBS postawił sobie za cel koordynowanie wysiłków i inwestycji banków spółdzielczych w tej dziedzinie. Na decyzję tę złożyły się przemiany jakie zaszły w bankowości spółdzielczej:

* dążenie do samodzielności

* tworzenie nowych struktur

* zwiększenie aktywności bankowej

* pojawienie się nowych koncepcji i problemów.

Banki zrzeszone w KZBS doceniły ogromne znaczenie systemu informacji w funkcjonowaniu banku oraz rolę informatyki jako jej głównego elementu.

Dotychczasowe inwestycje w tej dziedzinie, ze względu na brak koordynacji, doprowadziły do powstania ogromnej liczby rozwiązań i systemów, których integracja byłaby zbyt kosztowna. Ponadto aktualne rozwiązania ograniczają się jedynie do "zmechanizowania" czynności w działalności bieżącej banku i akcentują podejście czysto "księgowe" do operacji bankowych.

Pierwsze próby stworzenia projektu jednolitego systemu informacyjnego podjął przez KZBS na początku 1992 r., jednakże brak odpowiednich funduszy, skonsolidowanej struktury i poziomu wiedzy powinno zmusić jego członków do rozłożenia go w czasie.

Pewne prace kontynuowane były przez Komisję Informatyki utworzoną przy KZBS. Banki regionalne brały też udział w wielu inicjatywach związanych z informatyką i telekomunikacją. Są członkami i udziałowcami organizacji takich jak: Związek Banków Polskich, Krajowa Izba Rozliczeniowa i in.

Intensyfikacja prac nastąpiła po rozpoczęciu misji doradczej, finansowanej z dotacji programu PHARE w lutym br. Opracowano kalendarz projektu, przedyskutowano metody pracy i różne koncepcje realizacji. Rok obecny jest rokiem prac bieżących i gruntownej analizy funkcjonalnej. Zamierza się opracowanie modelu organizacyjnego banku spółdzielczego, wraz ze specyfikacjami dotyczącymi jego systemu informacji.

BIS

Bankowy System Informacji (BIS), bowiem taką nazwę nadano projektowi, który oparto na kilku założeniach, a mianowicie:

- elastyczności i łatwości rozwoju

- możliwości łatwych połączeń i przekazywania danych

- wysokim stopniu bezpieczeństwa

- autonomii użytkowników

- ochronie dotychczasowych inwestycji.

Założenia techniczne BIS

System powinny cechować:

- łatwy i kontrolowany dostęp

- niezawodność i bezpieczeństwo

- krótki czas uzyskiwania informacji

- możliwość podzielonego użytkowania urządzeń peryferyjnych

- standardowa architektura oparta na międzynarodowych normach, czy ogólnie przyjętych rozwiązaniach, pozwalająca na używanie powszechnego sprzętu i popularnego oprogramowania.

Aspekt środowiskowy

Bank jest firmą usługową, świadczy usługi dla swoich klientów i sprzedaje im takie produkty bankowe jak kredyty, lokaty, ubezpieczenia czy zlecenia. To klient jest podmiotem w banku, elementem, bez którego bank traci swoją rację bytu. Usługi udzielane przez bank charakteryzować musi wysoka jakość, gdyż tylko ona zapewni zaufanie klienta, jego satysfakcję i tym samym długą współpracę z bankiem.

Banki spółdzielcze potrzebują narzędzi do sprawnej obsługi klienta, narzędzi ułatwiających zarządzanie bankiem i jego środkami.

Narzędziem tym powinien był system informacji wraz z jego wszystkimi elementami, takimi jak telefon, fax, komputery, drukarki, bankomaty i inne. Projekt BIS jest próbą metodologicznego podejścia do systemu informacji i wykorzystania informatyki w miejscu pracy bankowca. Bankom spółdzielczym niezbędne jest wspólne narzędzie. Tylko ono potrafi zapewnić jednolitą obsługę klienta. Ułatwi ono wymianę informacji: dostępność tej samej informacji we wszystkich zrzeszonych bankach, w najdalszym zakątku Polski. Informacja pewna i prawdziwa obniży ryzyko operacji i uciążliwych rozliczeń, pozwoli na szybki dostęp do pieniądza, ułatwi zarządzanie bankiem,usprawni sprawozdawczość i statystykę. Poprzez wymianę informacji bankowcy będą porównywać się lepiej z konkurencją, mieć szerszy wgląd na rynek i łatwiejszy kontakt z klientem.

Konsolidacja danych na poziomie regionalnym czy centralnym pozwoli na lepszą analizę, wiekszą reprezentacyjność wobec partnerów krajowych i zagranicznych. Konstrukcja wspólnego systemu obniży koszty produkcji, poprzez hurtowe zakupy, podział kosztów, oszczędność jednostkowych inwestycji, stabilność cen, łatwiejszy dostęp do dużych partnerów i innych grup, polepszenie otrzymywanego serwisu.

Jednolity system informacji ułatwia szkolenie współpracowników, nowych użytkowników systemu, zapewnia lepsze i komfortowe warunki pracy.

Korzyści płynące ze stosowania wspólnego narzędzia i wspólnego systemu informacji można wyliczać bardzo długo. Doświadczenia innych banków, mówią o kosztach, jakie są związane z ujednoliceniem stosowanych technik. Wiele z nich płaci dziś dużo, zarówno finansowo, jak i rynkowo, by ujednolicić już istniejące systemy, aby doprowadzić do jednego wspólnego systemu.

Banki spółdzielcze grupy KZBS mają dziś olbrzymią szansę by skorzystać z doświadczenia innych, by nie popełniać błędów, które tamci już popełnili. Jednolity, wspólnie tworzony system informacji nie jest dziś ograniczeniem wolności. Wprost przeciwnie, pozwala na mądre i rozważne decyzje, na wykorzystanie wiedzy do działalności, której nikt nie musi uczyć personelu banku.

Założenia techniczne

Określenie technologii projektu BIS jest dzisiaj sprawą przedwczesną, jednak można wymienić pewne elementy architektury. Ze względu na poczynione dotychczas w bankach spółdzielczych inwestycje z zakresu informatyki należy założyć maksymalne wykorzystanie istniejących konfiguracji. Są one w większości oparte na rozwiązaniach mikrokomputerowych i lokalnych sieciach typu Ethernet. Najczęściej stosowanym oprogramowaniem sieciowym jest Novell NetWare, natomiast rozwiązania użytkowe są bardzo różnorodne i jest ich kilkanaście. Abstrahując od zalet czy wad tych programów i pytań w jakim stopniu spełniają one oczekiwania użytkowników, ich cechą ogólną jest wspomniane już "księgowe" podejście do pracy banku. Podstawowym elementem w założeniach projektu BIS jest system informacji o kliencie i spójna, jednolita informacja oparta na standardowych formatach i procedurach.

Przyjście koncepcji obiektów i modularna konstrukcja całości powinna:

- uniezależnić architekturę od zmian technologicznych

- ułatwić integrację modułów zewnętrznych

- przybliżyć wprowadzenie nowych technik

- pozwolić rozwój architektury.

Schemat logiczny rozwiązania software'owego może wyglądać tak:

Zastosowanie architektury klient/serwer pozwoli na wyszczególnienie w aplikacji elementów takich jak:

Realizacja, która ma nastąpić po stworzeniu analizy i koncepcji, przewidziana jest na rok 1994. Z dwóch możliwych sposobów realizacji, tzn. budowania od podstaw lub modyfikacji czy integracji rozwiązań aktualnych, wybrana powinna być ta, która pozwoli bankom spółdzielczym jak najmniejszym kosztem i w jak najkrótszym czasie osiągnąć zdolność komunikowania się, wymiany informacji i, co najważniejsze, sprawnej i bezpiecznej obsługi klienta.