Straż Graniczna przygotowuje się do wejścia Polski w struktury Schengen, co wiązać się będzie z dodatkowymi obowiązkami, gdyż chroniona będzie przez nią granica zewnętrzna całej Unii Europejskiej.

Obecne projekty w Straży Granicznej mają zapewnić jej szybki i bezawaryjny dostęp do baz danych niezbędnych w uszczelnianiu granic Unii Europejskiej. Jak twierdzą przedstawiciele kierownictwa tej instytucji, Straż Graniczna ma specyficzny sposób działania, gdyż jej "klienci" sami przychodzą do niej, a instytucja ta jest swego rodzaju filtrem. To wymusza budowę specyficznego typu systemów. Rocznie do centralnej bazy danych wysyłanych jest z kilkudziesięciu placówek Straży Granicznej do 200 mln zapytań. Zapewne będzie ich znacznie więcej, gdy Polska wejdzie do strefy Schengen.

Własne moce obliczeniowe

Poza wydajnością systemów teleinformatycznych, drugim kluczowym czynnikiem dla ochrony i kontroli granic jest czas. Odprawy muszą bowiem odbywać się szybko i sprawnie, aby nie wstrzymywać ruchu granicznego. W związku z planowanym rozszerzeniem obszaru Schengen na nowe kraje Unii Europejskiej - w tym Polskę - Straż Graniczna prowadzi wiele nowych projektów IT. Jednym z najważniejszych jest budowa Centralnego Węzła Teleinformatycznego (CWT). Tworzy go - wyłonione w przetargu - konsorcjum firm Qumak-Sekom i Wola Info. Koszt tej inwestycji to 39 mln zł.

W dwóch dodatkowych przetargach wyłonieni mają zostać dostawca niezbędnej mocy obliczeniowej dla tego ośrodka (koszt ok. 2 mln euro) oraz firma, która stworzy Centralną Bazę Danych (łącznie z zakupem nowych terminali to ok. 7 mln euro). Do drugiego etapu tego ostatniego przetargu zakwalifikowały się firmy Emax i IBM Polska. Z zakupem serwerów i systemów pamięci masowych Straż Graniczna zaczeka na zakończenie budowy centrum przetwarzania danych, w którym mają znaleźć się dwie serwerownie o powierzchni prawie 300 m kw. Ten przetarg ma się rozpocząć jeszcze w maju br. Wszystkie projekty IT w Straży Granicznej finansowane są z funduszy pomocowych Unii Europejskiej.

Zabezpieczyć nieprzerwany dostęp

Centralny Węzeł Teleinformatyczny ma zapewnić Straży Granicznej dostęp online do baz danych i systemów niezbędnych dla skutecznej odprawy granicznej. W tym ośrodku mają zostać umieszczone m.in. system Centralnej Odprawy Granicznej, Wspomagania Dowodzenia czy Rejestracji Rozmów Telefonicznych. Instytucja ta chce także udostępniać swoje centrum innym instytucjom państwowym. Jak chwalą się jej przedstawiciele, CWT będzie pierwszym ośrodkiem obliczeniowym z prawdziwego zdarzenia w polskiej administracji.

W związku z tym budowane są linie światłowodowe łączące Centralny Węzeł Teleinformatyczny Straży Granicznej z innymi instytucjami administracji, w tym z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz policją. Centrum to ma bowiem m.in. pełnić rolę ośrodka zapasowego Centralnego Węzła Polskiego Komponentu SIS II (Schengeńskiego Systemu Informacyjnego) i VIS (System Informacji Wizowej). Budowa SIS II to jeden z warunków zniesienia kontroli granicznej pomiędzy krajami strefy Schengen a nowymi członkami Unii Europejskiej.

Czekając na SIS II

Straż Graniczna już dziś przygotowała się do zabezpieczenia transmisji danych z systemu SIS II, rozbudowując sieć rozległą i zabezpieczając dwa niezależne łącza o przepustowości 155 Mb/s. Choć nie wiadomo jeszcze jak długo trzeba będzie poczekać na SIS II i VIS, gdyż projekt ten opóźnia się po stronie Unii Europejskiej. Przetarg na budowę obu systemów wygrało rok temu konsorcjum firm HP, Steria, Mummert i Primesphere. Koszt projektu to 48,5 mln USD. Według wstępnych założeń SIS II i VIS miały być gotowe w 2007 r.

W początkowych założeniach SIS II miał być systemem centralnym. Jednak wiele państw, w tym Polska, zdecydowało o posiadaniu kopii narodowej. Ma to zabezpieczyć przed ewentualnymi awariami, w tym przede wszystkim brakiem dostępu do SIS II, co wstrzymałoby odprawy i ruch na zewnętrznej granicy Unii Europejskiej. Straż Graniczna chce w swoim ośrodku obliczeniowym przechowywać kopie wszystkich baz danych związanych z kontrolą ruchu granicznego, w tym tą dotyczącą dokumentów biometrycznych, które Polska miałaby wprowadzić jeszcze w tym roku (więcej o planach MSWiA dotyczących nowych dokumentów piszemy na str. 8). Wraz z budową Centralnego Węzła Teleinformatycznego zostanie przeprowadzona centralizacja baz danych Straży Granicznej. Cały projekt ma się zakończyć jeszcze w tym roku.