Najtańszym czynnikiem są gazy obojętne, z których najczęściej wymienia się dwutlenek węgla (CO2) oraz mieszaninę argonu i azotu (IG55). Wszystkie te gazy występują naturalnie w otaczającym nas powietrzu, nie mają mierzalnego wpływu na warstwę ozonu. Są od lat stosowane w różnych instalacjach gaśniczych, ich właściwości są doskonale znane. Najstarszym gaśniczym gazem obojętnym jest dwutlenek węgla. Ponieważ ma właściwości duszące, w obszarach stałego przebywania ludzi został wyparty przez inne środki, niemniej nadal stanowi dobre rozwiązanie dla ochrony technologii w przemyśle. Jest to środek skuteczny i tani. Aby był bezpieczny, instalacja powinna posiadać systemy zabezpieczeń personelu, takie jak sygnalizatory ostrzegawcze, opóźniacze i nawaniacze gazu.

Środkiem obojętnym, który nie ma najważniejszej wady dwutlenku węgla (właściwości duszących), jest Argonite, oznaczany jako IG-55. Jest to mieszanina azotu i argonu, której działanie polega na zmniejszeniu ilości tlenu w powietrzu poniżej progu palności. W odróżnieniu od CO2, ciężar właściwy IG55 jest zbliżony do powietrza, więc wypełnia on całą objętość pomieszczenia przez cały czas działania. Środkiem uznawanym za lepszy od Argonite jest Inergen, który składa się z azotu (52%), argonu (40%) i dwutlenku węgla (8%). Dzięki temu, że po zadziałaniu systemu z Inergenem wzrasta stężenie dwutlenku węgla, organizm człowieka szybko przystosowuje się do niedoboru tlenu, co umożliwia sprawniejszą ewakuację ludzi.

Wadą gazów obojętnych jest dłuższy czas akcji gaśniczej i rozmiar butli, spowodowane tym, że do pomieszczenia należy wprowadzić dość znaczną ich ilość w porównaniu ze środkami aktywnymi. Powoduje to duże skoki ciśnienia oraz przepływ znaczących ilości gazu w pomieszczeniu. Należy jednak pamiętać, że napełnienie butli gazem obojętnym jest znacznie tańsze niż w przypadku instalacji, która używa środków aktywnych.

Szybko i skutecznie

Najważniejszymi aktywnymi środkami gaszącymi były związki bromo-, fluoro- i chloropochodne węglowodorów, zwane halonami, z których najpopularniejszym był Halon 1310, czyli bromotrifluorometan. Ich działanie polega na przerwaniu procesu spalania przez dezaktywację wolnych rodników w płomieniu. Halony do dziś są najskuteczniejszymi znanymi środkami gaśniczymi, ale niemal całkowicie zostały wycofane z użycia, ze względu na szkodliwość dla środowiska naturalnego (niszczenie warstwy ozonowej podobnie do freonów) oraz toksyczność w większych stężeniach.

Dostępne na rynku zamienniki halonów charakteryzują się zbliżoną skutecznością, więc wymagają znacznie mniejszego stężenia do całkowitego ugaszenia płomienia niż gazy obojętne i działają bardzo szybko. W Polsce najpopularniejszymi z nich są FM-200 firmy Great Lakes Chemical (którego odpowiednikiem jest HFC 227ea firmy DuPont) i Novec 1230 firmy 3M. Środki te działają bardzo szybko, czas od wyzwolenia zaworu do uzyskania projektowanego stężenia nie przekracza 10 sekund, niektóre instalacje są jeszcze szybsze, osiągając stężenie projektowane już w 5 sekund. Dla porównania, osiągnięcie stężenia roboczego dwutlenku węgla wymaga około 30 sekund pracy instalacji, a czasami nawet więcej.