Niejednokrotnie zabezpieczenia obejmują ochronę przeciwpożarową dość dużych pomieszczeń, gdzie liczba punktowych czujek musiałaby być bardzo duża. Rozwiązaniem, które wykrywa dym na dłuższym odcinku jest optyczna czujka liniowa, która zawiera nadajnik i odbiornik podczerwieni, współpracujący z odpowiednim lustrem. Gdy pojawi się dym i przezroczystość powietrza się zmniejszy, czujka podnosi alarm. Pomimo stosowania czujek liniowych w pomieszczeniu, projektanci często instalują czujki izotopowe, blisko newralgicznych obiektów.

W niektórych lokalizacjach, gdzie można się spodziewać gwałtownego wzrostu temperatury bezpośrednio poprzedzającego pożar, stosuje się także nadmiarowo-różniczkowe czujki temperatury. Podnoszą one alarm, gdy temperatura wzrośnie ponad ustaloną wartość albo rejestruje się jej bardzo szybki wzrost. System powinien także umożliwić rozpoczęcie akcji gaśniczej przez człowieka. W tym celu instalowane są powszechnie znane przyciski alarmowe (ręczny system ostrzegania pożarowego - ROP) oraz przyciski rozpoczęcia akcji gaśniczej.

Od alarmu do gaszenia

Wykrycie dymu przez czujnik rozpoczyna akcję gaśniczą. W tym czasie system musi powiadomić ludzi obecnych w pomieszczeniach o niebezpieczeństwie. W jego skład powinny wejść także syreny alarmowe, powszechnie stosuje się w tym celu głośne, piezoelektryczne sygnalizatory alarmowe i optyczne sygnalizatory błyskowe. Przy wdrożeniu i eksploatacji systemu ważne są okresowe szkolenia pracowników, którzy powinni wiedzieć, co należy robić w przypadku alarmu.

Zazwyczaj w konfiguracji systemu ustawia się pewne opóźnienie od zgłoszenia alarmu przez czujkę do sygnału rozpoczynającego wyzwolenie czynnika gaśniczego. Opóźnienie to daje szansę opuszczenia chronionych pomieszczeń przez ludzi, a także zablokowanie akcji gaśniczej w przypadku fałszywego alarmu. Fałszywy alarm może być spowodowany zanieczyszczeniem czujki, zakłóceniami, pracami technicznymi, które powodują zanieczyszczenie powietrza (może to dotyczyć np. intensywnego odkurzania sprężonym powietrzem w pomieszczeniach, w których działają czujki liniowe). Do wyłączenia służą oznaczone przyciski zatrzymania akcji gaśniczej.

Gaz, który dusi płomień

Właściwy proces gaszenia pożaru rozpoczyna się od wyzwolenia czynnika gaśniczego. Ze względu na możliwość uszkodzenia sprzętu, przy gaszeniu urządzeń elektronicznych stosuje się wyłącznie gazy. Dobór środka gaśniczego musi uwzględniać wiele parametrów, np. czas, w którym środek jest wprowadzany i osiąga zaplanowane stężenie, wpływ na ludzi w pomieszczeniu, skuteczność gaszenia, koszt i sposób serwisowania. Gaszenie może odbywać się na dwa sposoby - albo przez odcięcie dostępu tlenu (zmniejszenie jego zawartości w powietrzu) za pomocą gazów obojętnych, albo przez deaktywację wolnych rodników, przerywając w ten sposób proces palenia się materiałów palnych. Każda z tych metod ma wady i zalety.