Czy prawnicy banków mają jakiś margines swobody w interpretacji przepisów dotyczących tajemnicy bankowej?

Są podejmowane próby szerokiego interpretowania zapisów o tajemnicy bankowej. Dla dobra banków powinny być one jednak interpretowane wąsko, ściśle. Jeżeli bo- wiem banki będą posługiwać się na własny użytek szeroką interpretacją, to takiej samej będą domagać się również ci, którzy chcą mieć dostęp do tajemnicy bankowej spoza banków, np. policja, prokuratura i służby celne.

A to może nie spodobać się klientom...

Niektórzy twierdzą, że tajemnica bankowa jest dla banków obciążeniem. Moim zdaniem, to przywilej. Zachęca ludzi do powierzania swoich pieniędzy. Przywilejem jest też tytuł windykacyjny. Bez pośrednictwa sądu można wystawić klientowi nakaz uregulowania zaległości. Bank ma też prawo wystawiać dokumenty z mocą urzędową. To wszystko kreuje pozycję banku jako szczególnego podmiotu obrotu gospodarczego. Banki są instytucjami zaufania publicznego.

Trzeba mieć świadomość, że wraz z próbami osłabienia instytucji tajemnicy bankowej na potrzeby outsourcingu może się nasilić krytyka dotychczasowej pozycji banków. Mogą się uaktywnić widoczni już przeciwnicy bankowych przywilejów, np. tytułu egzekucyjnego. W przeszłości banki miały nawet prawo do tytułu wykonawczego - mogły wprost, bez udziału sądu występować do komornika o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi. To prawo zostało im cofnięte.

Środowisko bankowe musi się zdecydować, na czym tak naprawdę najbardziej mu zależy, jak chce dalej funkcjonować. Wraz ze zmianami w prawie bankowym może się zmienić także status banku. Czy wtedy bank będzie jeszcze instytucją zaufania publicznego czy tylko zwykłym przedsiębiorstwem handlowym? Nie każdy przedsiębiorca ma takie przywileje, jakie dzisiaj posiada bank.

Nie ma szans na pogodzenie rygorów gwarancji bankowych z wymogami ekonomicznymi, wyrażającymi się m.in. w korzystaniu z usług outsourcingowych?

Jeżeli realia rynkowe będą zmuszały banki do korzystania w coraz szerszym zakresie z outsourcingu, to niezbędne stanie się uregulowanie te- go problemu na drodze ustawowej. Przepisy prawa nie mogą budzić wątpliwości.

Trzeba by wówczas rozstrzygnąć, czy firmy outsourcingowe nie mu-siałyby spełniać ściśle określonych warunków. Działalności bankowej nie może prowadzić każdy. Podmiot ubiegający się o założenie banku musi mieć kapitał z pewnego źródła i w odpowiedniej wysokości, każdy założyciel i członek zarządu musi dawać rękojmię stabilnego i ostrożnego prowadzenia działalności. Jeżeli banki muszą poddawać się pewnym rygorom, to być może firmy outsourcingowe powinny robić to samo.

To niekoniecznie musi być równoznaczne z licencjonowaniem. Chodzi raczej o gwarancje, że gdyby okazało się, że firma nie spełnia postawionych warunków, to nadzór bankowy mógłby nie zgodzić się na outsourcing. Wiązałoby się to zapewne z nadaniem nadzorowi bankowemu prawa do kontrolowania firm outsourcingowych. Całą odpowiedzialność za prawidłowy przebieg działalności oddanej w out- sourcing można by też pozostawić w gestii banku. Być może wtedy trzeba postawić bankom dodatkowe warunki do spełnienia. Można tu zastosować różne modele rozwiązań.

Ważnym zadaniem byłoby także określenie, czy wraz z wprowadzeniem outsourcingu nie pojawiają się w bankach nowe rodzaje ryzyka, oraz znalezienie sposobów ich identyfikacji, oceny i nadzoru.

Jakich nowelizacji związanych z problematyką outsourcingu możemy spodziewać się w najbliższym czasie w polskim prawie bankowym?

Przygotowywany jest pakiet propozycji, outsourcing jest jednym z problemów wymagających korekt w prawie bankowym. Współpracujemy w tym zakresie ze Związkiem Banków Polskich. Nowe regulacje muszą uwzględniać także potrzeby banków. Trudno teraz mówić o konkretnych rozwiązaniach, gdyż zjawisko outsourcingu wciąż się jeszcze zmienia i przekształca. Dużym osiąg-nięciem byłoby ustalenie definicji outsourcingu.

Trzeba jednak powiedzieć, że wiele problemów z outsourcingiem bierze się z tego, że krytycy obowiązujących regulacji niedokładnie wczytują się w zapisy, a także nie znają szczegółów technicznych czy organizacyjnych funkcjonujących rozwiązań. Przy zastosowaniu odpowiednich technologii i procedur oraz odpowiednim zapleczu logistycznym może przecież w ogóle nie dochodzić do naruszenia tajemnicy bankowej. W zakresie outsourcingu duże pole do popisu mają firmy informatyczne, które powinny proponować odpowiednie rozwiązania technologiczne. Zadaniem bankowców jest z kolei tak zorganizować proces outsourcingu, na przykład przez blokadę dostępu do danych, by nie dochodziło do naruszenia tajemnicy bankowej. Potrzeba dużo dobrej woli, znajomości przepisów i znajomości procesów technologicznych.