Początkowo portale pojawiały się jako forma integrowania zawartości, stając się następnie agregatorami aplikacji. Obecnie łączą zarówno aplikacje, jak i zawartość.

Termin "portal" pojawił się stosunkowo niedawno. Określa się nim często różne rozwiązania: od pojedynczego interfejsu łączącego z różnymi zasobami wskazywanymi przez hiperlinki (z możliwością wyszukiwania) do platformy roboczej e-biznesu z kontekstową personalizacją i bezprzewodowym dostępem. Najczęściej jednak terminem tym określa się strony webowe agregujące informacje z różnorodnych źródeł, składane "w locie" na potrzeby klientów, partnerów czy pracowników. Informacje z różnorodnych baz danych i aplikacji są często kompilowane w postaci tzw. portletów, tworzących portale dostosowane treściowo do potrzeb użytkownika.

Takie techniczne definicje mogą jednak przesłaniać to, w jakim zakresie portale są rozwiązaniami do biznesu. Technologie często podlegają zmianom, problemy biznesowe są bardziej stałe. Warto więc definiować portale przez zadania, jakie spełniają w e-biznesie, a nie przez technologie, które są w nich stosowane.

Portal jako rozwiązanie biznesowe

Podobnie jak większość technologii korporacyjnych, portal rozwinął się przede wszystkim dzięki Internetowi i WWW . Duża liczba słabo technicznie wyposażonych użytkowników Internetu ma dostęp do olbrzymich wolumenów informacji online. Jeszcze nie tak dawno przeciętny internauta gubił się, gdy próbował nawigować po oceanach informacji dostępnej w Sieci. Pojawiły się więc ośrodki wyszukiwania, z zasobami hiperlinków, jako bardziej sprawny sposób kierowania użytkownika do pożądanych miejsc w Internecie.

Ośrodki wyszukiwawcze nie były jednak dość efektywne, dopóki nie pojawiła się możliwość personalizowania zawartości przez określanie własnych preferencji - wiadomości sportowych, notowań giełdowych, stron lokalnych itp. W ten sposób zaczęły powstawać pierwsze portale, dostosowujące prezentowaną zawartość, i aplikacje zapewniające dostarczanie danych z różnych źródeł.

Sprawa interfejsu użytkownika nie jest największym wyzwaniem w budowaniu zaawansowanych portali. Jest nim natomiast unifikacja procesów, takich jak rejestracja (uwierzytelnianie), wyszukiwanie, dostęp i integracja aplikacji, personalizacja, zarządzanie zawartością, współdziałanie oraz wiele innych opcji, specyficznych dla każdej organizacji.

Po utworzeniu portalu organizacja często odkrywa całkiem nowe wartości w dotychczas stosowanych aplikacjach i zgromadzonej zawartości. Portal pozwala przekształcać luźno powiązane zasoby w pojedynczą, spójną platformę e-biznesu.

Każda implementacja portalu zawiera zestaw mechanizmów zaprojektowanych na specyficzne potrzeby. Portal przedsiębiorstwa dla pracowników ma zazwyczaj "funkcjonalność horyzontalną", polegającą na integracji aplikacji funkcjonujących w przedsiębiorstwie, wspólnym projektowaniu i współpracy poziomej. Portal typu B2B skupia się bardziej na bezpieczeństwie i powiązaniach pionowych. W portalach B2C z kolei problemem jest skalowalność i obsługa transakcji. Natomiast portal B2E (Business-to-Employee) może wymagać kombinacji wszystkich wymienionych powyżej cech.

Portale ewoluują w stronę zintegrowanych platform strukturalnych. To, co było na początku sposobem na lokalizowanie zawartości, staje się teraz platformą, z której realizuje się cały szereg transakcji i prowadzi biznes. Portale uzyskały nową jakość jako platforma robocza online, służąca do uzyskiwania informacji i prowadzenia biznesu, a także współpracy z partnerami handlowymi i między pracownikami.