Internet wydaje się być idealnym narzędziem tworzenia przyjaznych relacji pomiędzy obywatelem a urzędem i przełamywania dotychczasowych barier. Czy tak samo myślą polscy urzędnicy?

Zespół Internetu Obywatelskiego ocenił strony i witryny WWW ministerstw, urzędów wojewódzkich oraz urzędów marszałkowskich. Wykorzystano do tego metodę WAES (Website Attribute Evaluation System), umożliwiającą wielostronną ocenę serwisów internetowych.

Zobacz również:

• Usługa Threads będzie wkrótce dostępna w wersji webowej

Celem badania było upowszechnienie dobrych wzorów, wskazanie błędów i stworzenie podstawy do kolejnych ocen witryn instytucji sektora publicznego. Oceniano przejrzystość oraz interaktywność serwisów, przyznając - zgodnie z metodyką WAES - punkty za wypełnianie zdefiniowanych wcześniej kryteriów.

Jedną z dróg szybkiego i radykalnego podniesienia jakości udostępnianych obywatelom usług administracji publicznej oraz obniżenia kosztów obsługi obywateli i działania administracji, jest wykorzystywanie technik określanych zbiorczym pojęciem "Rząd on-line" lub "eGovernment". Mowa tu nie tylko o informacyjnych serwisach i witrynach WWW urzędów i instytucji, ale także o udostępnianiu na oficjalnych stronach WWW gotowych do pobrania formularzy. Kolejnym krokiem jest umożliwienie składania przez Internet oficjalnych podań i wniosków (w tym także na formularzach on-line i z możliwością wnoszenia wymaganych opłat). Rozwiązania takie są bardzo przydatne nie tylko w kontaktach obywatel - urząd, ale także między administracją a firmami, zwłaszcza małymi i bardzo małymi. Podmiotom gospodarczym oszczędzają cenny czas, dzięki zaś przejrzystości i unifikacji procedur oddalają od urzędników podejrzenia o korupcję.

Przy wprowadzaniu nowych rozwiązań bardzo istotną kwestią jest mierzenie ich efektów i możliwość porównywania zmian w czasie. Do tej pory w porównaniach międzynarodowych - np. w badaniu rządowych witryn stron internetowych przeprowadzonym w 2001 r. przez zespół z USA - wypadaliśmy jako kraj znacznie poniżej naszej pozycji gospodarczej i gorzej od wielu uboższych od nas krajów (65. miejsce na 196 krajów świata).

Wyniki oceny zawarte zostały w raporcie "Administracja publiczna w sieci 2002 - czy rzeczywiście bliżej obywatela". W ramach przeprowadzonego badania oceniono: 16 stron ministerstw, 16 stron urzędów wojewódzkich, 14 stron urzędów marszałkowskich (2 województwa są nieobecne w sieci - kujawsko-pomorskie oraz warmińsko-mazurskie).

Najwyższą ocenę - 29 na 41 możliwych punktów WAES - otrzymał serwis Ministerstwa Finansów. Wśród serwisów urzędów wojewódzkich najlepiej wypadł serwis Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego (24 punkty), a wśród urzędów marszałkowskich - serwis Śląskiego Urzędu Marszałkowskiego (28 punktów).

Do najsłabszych serwisów należy odpowiednio: strona Ministerstwa Zdrowia (12 punktów), strona Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego (9 punktów) oraz Łódzkiego Urzędu Marszałkowskiego (13 punktów).

Generalnie najlepiej wypadła grupa serwisów ministerstw (średnia: 21,6). Grupa urzędów marszałkowskich uzyskała 19,0 zaś urzędów wojewódzkich: 17,8.

Oto kilka wynikających z badania krytycznych spostrzeżeń:

- brak jednolitego nazewnictwa domen (adresów WWW) serwisów, szczególnie utrudniający dotarcie do witryn urzędów marszałkowskich i wojewódzkich; na wielu witrynach brak informacji o prawach przysługujących obywatelowi w urzędzie;

- brak odwołań do ustawy o dostępie do informacji publicznej; niewiele badanych urzędów zamieszcza w swych serwisach formularze do pobrania;

- brak jest formularzy on-line;

- niewiele serwisów ma wersje obcojęzyczne publikowanych informacji (szczególnie jest to widoczne wśród urzędów wojewódzkich i marszałkowskich);

- w ocenianych serwisach brak jest możliwości transakcyjnych (spowodowany m.in. brakiem prawnej możliwości wniesienia opłat skarbowych w wersji elektronicznej);

- niemal powszechny brak ułatwień dla osób niepełnosprawnych.

Pełny raport jest dostępny na stronie www.egov.pl/raport