Podpis elektroniczny i inne usługi z nim związane (zwłaszcza znakowanie czasem) mogą mieć zastosowanie w bankach praktycznie we wszystkich obszarach, w których istnieje komunikacja elektroniczna.

Ustawa o podpisie elektronicznym wprowadziła rewolucyjną zmianę mającą wpływ na jakość i bezpieczeństwo usług elektronicznej wymiany dokumentów, m.in. dokumentów bankowych. Mianowicie zrównała podpisy elektroniczny z odręcznym pod względem skutków prawnych. Zgodnie z ustawą cecha ta dotyczy wyłącznie tzw. bezpiecznego podpisu elektronicznego, który jest weryfikowany za pomocą certyfikatu kwalifikowanego. Powoduje to, że jakość i bezpieczeństwo usług certyfikacyjnych są gwarantowane ustawowo, gdyż ich świadczenie opiera się na nadzorze ministra właściwego do spraw gospodarki. Minister, przy udziale tzw. roota, wydaje zaświadczenia certyfikacyjne kwalifikowanym podmiotom świadczącym usługi certyfikacyjne, które są niezbędne do świadczenia przez nie usług. Ponadto wydanie tego zaświadczenia i wpisanie takiego podmiotu do rejestru kwalifikowanych podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne musi być poprzedzone kontrolą przeprowadzoną przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, która ma na celu potwierdzenie, że weryfikowany podmiot spełnia wymagania, przewidziane w ustawie i rozporządzeniach, stanowiące podstawę do bezpiecznego świadczenia tych usług. Następnie ministerstwo sprawuje stałą kontrolę nad prawidłowością działania uprawnionego podmiotu.

Innymi słowy ustawa, tworząc ramy prawne dla tego typu usług, poprawia ich bezpieczeństwo, gwarantuje ochronę interesów klientów i wpływa na wzrost zaufania do komunikacji elektronicznej, a zatem stanowi cegiełkę w budowaniu społeczeństwa informacyjnego.

Bezpieczna identyfikacja

Bezwzględnie należy stwierdzić, że uchwalona ustawa stworzyła warunki do bezpiecznego dla konsumentów stosowania podpisu elektronicznego, a przede wszystkim przewidziała możliwość bezspornej identyfikacji osoby fizycznej na odległość. Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy dokument elektroniczny opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym jest równoważny w skutkach prawnych dokumentowi podpisanemu własnoręcznie. Przepis ten znajduje zastosowanie nie tylko w zakresie prawa cywilnego, ale także administracyjnego czy karnego, czyniąc bezpieczny podpis elektroniczny równie uniwersalny jak podpis własnoręczny.

Dlatego ten rodzaj podpisu elektronicznego wydaje się antidotum na wiele rodzajów ryzyka związanych z funkcjonowaniem nowoczesnego banku. Warto podkreślić, że dla banku niezwykle istotna jest właściwa weryfikacja tożsamości osoby składającej stosowną dyspozycję. Szczególnie duże niebezpieczeństwo pomyłki pojawia się w kontaktach na odległość, które są pozbawione osobistego kontaktu i opierają się na zaufaniu do elektronicznej identyfikacji osoby.

Wprowadzone regulacje w znacznym stopniu poprawiają sytuację prawną odbiorcy oświadczenia woli, w tym banku, m.in. poprzez ułatwienie weryfikacji podpisu elektronicznego (wystarczy odpowiednie oprogramowanie) czy wprowadzenie domniemania prawnego, zgodnie z którym "bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu stanowi dowód tego, że został złożony przez osobę określoną w tym certyfikacie jako składającą podpis elektroniczny" (art. 6 ust. 1 ustawy). Ponadto, co jest istotne ze względu na koszty, następuje przeniesienie ciężaru dowodowego na składającego oświadczenie woli, który zaprzecza złożeniu podpisu.

Ponadto Ustawa o podpisie elektronicznym usankcjonowała usługę znakowania czasem, która polega na opatrywaniu stemplem czasowym skrótu dokumentu, tworząc kryptograficzne powiązanie wiarygodnego czasu z dokumentem. Stosowanie znacznika czasu zgodnie z ustawą umożliwia np. bezsporne udokumentowanie czasu, kiedy dokument został podpisany, nadany czy odebrany.