Nowe generacje procesorów wpływają na konieczność modyfikacji architektur serwerów, ale przede wszystkim są wyzwaniem dla producentów oprogramowania. Co prawda wyniki benchmarków są dobrym narzędziem marketingowym, lecz dla użytkowników ważna jest praktyczna wydajność wykorzystywanych przez nich na co dzień aplikacji.

Nowe generacje procesorów serwerowych, zarówno przeznaczonych na rynek masowy układów x86, jak i uniksowych modeli IBM Power oraz Sun UltraSparc, to przede wszystkim kolejne wersje platform z reguły wymagających od producentów sprzętu istotnej modyfikacji architektury komputerów (nowych płyt głównych, chipsetów, pamięci i układów I/O).

Najważniejsze hasła prezentowane przez producentów procesorów i sprzętu komputerowego to przetwarzanie równoległe (związane z wciąż rosnącą liczbą CPU integrowanych w procesorach) oraz sprzętowe wspomaganie mechanizmów wirtualizacyjnych, które przestało być domeną systemów superkomputerowych, a zaczyna znajdować zastosowanie w podstawowych modelach serwerów.

Warto zwrócić uwagę na ważny uboczny efekt popularyzacji procesorów wielordzeniowych i zastąpienia wyścigu "na gigaherce" konkurencją w liczbie rdzeni CPU integrowanych w procesorach. Zakup nowego serwera wyposażonego w procesor o większej liczbie CPU umożliwia wzrost wydajności przede wszystkim wtedy, gdy uruchamiane są aplikacje zoptymalizowane pod kątem wielowątkowości lub wykorzystywana jest wirtualizacja.

Aplikacje takie są względnie mało rozpowszechnione. Dlatego wielu użytkowników może mniej zyskać wprowadzając nowe modele serwerów niż mogłoby się to wydawać. Niestety proces przystosowywania aplikacji do przetwarzania wielowątkowego będzie trwał co najmniej kilka lat, zwłaszcza że na rynku brakuje odpowiedniej oferty narzędzi programistycznych, a także programistów mających wiedzę i doświadczenie w programowaniu równoległym.

Quad Core dla systemów wieloprocesorowych

Czterordzeniowe układy serwerowe Intel Xeon 7300 (Tigerton) i AMD Quad-Core Opteron (Barcelona) pojawiły się na rynku we wrześniu br. Zdaniem analityków spowodują one wzrost średniej ceny sprzedawanych serwerów. Nie dlatego, że wzrosną ceny sprzętu, ale mniej procesorów będzie mogło zaspokoić wymagania użytkowników pod kątem wydajności, więc serwery będą lepiej wyposażane m.in. w pamięć operacyjną i wydajne interfejsy I/O sprzyjające wdrożeniom mechanizmów wirtualizacyjnych.

Procesory te najprawdopodobniej przyczynią się też do pobudzenia popytu na wyższej klasy serwery cztero i więcej procesorowe. Dotychczas był on hamowany przez dostępność systemów 2-procesorowych zawierających 8 jednostek CPU, a więc taka samą ich liczbę jak 4-procesorowe systemy wykorzystujące układy 2-rdzeniowe. A należy zauważyć, że Xeon 7300 i Quad-Core Opteron to pierwsze na rynku układy x86 z 4 jednostkami CPU przeznaczone do instalacji w systemach wyposażonych w cztery lub więcej gniazd procesorowych. W efekcie oznacza to blisko dwukrotny wzrost mocy przetwarzania przy tej samej wielkości serwerów i nowe możliwości skalowania wydajności.

Ta wchodząca na rynek nowa generacja wieloprocesorowych serwerów x86 wyposażonych w układy Quad Core jest warta uwagi, zwłaszcza w przypadku planowania konsolidacji systemów.

Nowe platformy x86

Procesory AMD Quad Core Opteron (Barcelona) pojawiły się na rynku około 10 miesięcy po premierze pierwszych 4-rdzeniowych układów Intel Xeon. Jest to znaczne opóźnienie, dlatego przedstawiciele AMD szczególnie podkreślają, że są to pierwsze na rynku x86 układy natywne, tzn. zawierające w pełni zintegrowany zestaw jednostek CPU, a nie jak w przypadku Intel Xeon procesory złożone z dwóch procesorów dwurdzeniowych umieszczonych na jednej płytce krzemowej.

Quad Core Opteron, podobnie jak cztery lata temu 64-bitowe Opterony, mają się przyczynić do ponownego wzrostu udziałów AMD w rynku serwerów. Ostatnio zaczęły one topnieć pod presją Intela, który nie tylko znacznie przyspieszył szybkość wprowadzania nowych modeli układów, ale również zasadniczo obniżył ich ceny. Już latem tego roku ceny porównywalnych serwerów wyposażonych w intelowskie procesory 2- i 4-rdzeniowe praktycznie się zrównały.

Choć AMD w ostatnich kwartałach wciąż publikował informacje o stratach finansowych, to są one ważne przede wszystkim dla udziałowców. Firma wciąż ma kilkunasto-procentowy udział w rynku serwerów x86 i inaczej niż przed laty, gdy wprowadzała układy Opteron, nie musi startować od zera. Platformy wykorzystujące procesory AMD mają w ofercie praktycznie wszyscy producenci serwerów. Podczas premiery Barcelony nowe modele sprzętu prezentowały m.in. IBM, HP, Sun, FSC, Dell, co jeszcze kilka lat temu byłoby sensacją. Jednocześnie przedstawiciele Della, który najdłużej wśród dużych producentów był wierny tylko platformom intelowskim, podkreślają, że firma "zamierza wprowadzić najszerszą na rynku rodzinę serwerów opartych na platformie AMD".

Ale oczywiście układy Intel Xeon 7300 (Tigerton) są również standardowo wprowadzane przez wszystkich liczących się na rynku producentów serwerów. Należy też pamiętać, że przed końcem tego roku Intel zamierza wprowadzić kolejną generację układów serwerowych Penryn wykorzystujących nowy 45-nanometrowy proces technologiczny. Na razie nie będą one bezpośrednią konkurencją dla Quad Core Xeon 7300 i Opteron, bo na początku pojawią się tylko modele do instalacji w systemach najwyżej 2-procesorowych.