Perspektywy wdrożeń AI w opinii menedżerów firm

Jednym z głównych celów inwestycji w technologie sztucznej inteligencji AI jest wzrost produktywności pracowników. Jakie są obszary, w których wdrożenia dają największe możliwości zwrotu z inwestycji, a także jakie będą społeczne skutki wykorzystania AI w opinii menedżerów firm? Na te pytania stara się odpowiedzieć raport IFS.

Autor: Wiesław Pawłowicz

Niemal 90% przedsiębiorstw zamierza zainwestować w rozwiązania wykorzystujące technologie sztucznej inteligencji, wynika z badań przeprowadzonych przez IFS. Firma przeprowadziła globalne badanie opinii kadry kierowniczej firm na temat AI. Miały one dać odpowiedź, w jakich systemach zastosowania tej technologii są postrzegane jako najbardziej obiecujące i mogące przynieść największe korzyści biznesowe, a także jakie mogą być problemy społeczne w opinii menedżerów.

Według IDC wydatki firm na oprogramowanie AI wzrosną z 37,5 mld USD obecnie do 97,9 mld USD w roku 2023. Z badania IFS wynika, że do tego wzrostu przyczynią się głównie inwestycje wielkich, globalnych korporacji mających roczne obroty powyżej 5 mld USD.

„Sztuczna inteligencja przestała być nową technologią. Jest obecnie wdrażana w wielu przedsiębiorstwach w celu automatyzacji procesów biznesowych, a wyniki naszych badań potwierdzają taki obraz rynku” — mówi powiedział Bob De Caux, wiceprezes IFS ds. technologii sztucznej inteligencji i zrobotyzowanej automatyzacji procesów.

Systematycznie rośnie liczba producentów różnego rodzaju oprogramowania, którzy do swoich rozwiązań wprowadzają funkcje wykorzystujące mechanizmy oparte na sztucznej inteligencji. Ale menedżerowie zarządzający firmami często podchodzą z rezerwą do takich nowinek. Chodzi tu nie o samą sztuczną inteligencję, bo ta koncepcja jest znana od dziesiątków lat, ale o jej praktyczne zastosowania w biznesie, które zaczęły się rozwijać dopiero ok. 10 lat temu.

Dlatego pojawia się pytanie, czy odbiorcy produktów są na to przygotowani, czy dostrzegają korzyści, jakie to przynosi i ile są gotowi zapłacić za nowe rozwiązania. Odpowiedzi mają znaczenie przy podejmowaniu decyzji kiedy i ile warto zainwestować w rozwój nowych funkcji oprogramowania wykorzystujących AI. Stąd też pojawiają się raporty prezentujące wyniki ankiet prowadzonych wśród kadry kierowniczej firm, których przykładem może być prezentowany niżej raport. Badania IFS objęły około 600 menedżerów reprezentujących różne sektory gospodarki i korzystających z takich rozwiązań technologicznych, jak systemy ERP do zarządzania zasobami przedsiębiorstwa, EAM - zarządzanie majątkiem i FSM - zarządzanie usługami serwisowymi w terenie.

Prawie wszystkie firmy dostrzegają potencjał AI

Około 90% respondentów objętych ankietą IFS planuje wdrożenie mechanizmów sztucznej inteligencji AI w różnych obszarach działania firmy. Najczęściej wskazywanym obszarem jest automatyka przemysłowa, w której 44,6% ankietowanych planuje realizację projektów związanych z technologiami AI. Na drugim miejscu znalazły się ex aequo systemy CRM do zarządzania relacjami z klientami oraz planowania zapasów i logistyki (38,9% wskazań w obu przypadkach).

„Istnieje wiele konkretnych przykładów usprawnienia procesów podejmowania decyzji dzięki szybszemu udostępnieniu użytkownikom informacji bardziej szczegółowych i istotnych z ich punktu widzenia. Na rynku następuje transformacja, a w tych warunkach konwergencja różnych technologii, na przykład sztucznej inteligencji, zrobotyzowanej automatyzacji procesów i internetu rzeczy, prowadzi do powstania nowej formy automatyzacji procesów biznesowych. Przedsiębiorstwa gotowe wdrożyć takie rozwiązania uzyskają dostęp do narzędzi i usług umożliwiających osiągnięcie konkurencyjnej pozycji i uzyskanie przewagi nawet nad dużymi korporacjami” — wyjaśnia Bob De Caux.

Jak zwracają uwagę autorzy raportu, CRM jest jednak jednym z głównych obszarów, gdzie rozwijają się zastosowania sztucznej inteligencji. Większość dużych firm już wdrożyła systemy wykorzystujące mechanizmy AI, więc nie są to rozwiązania znajdujące się w planach na kolejne lata.

Perspektywy wdrożeń AI w opinii menedżerów firm

W jakich obszarach zastosowanie sztucznej inteligencji może przynieść największe korzyści biznesowe. Źródło: Raport IFS.

Zwiększenie produktywności to główne oczekiwania dotyczące wdrożeń AI

Główną korzyścią z wdrożenia AI ma być wzrost produktywności pracowników, tak uważa 60,6% ankietowanych. Na drugim miejscu znalazła się możliwość wzbogacenia oferty produktów i usług (47,9%). Tylko 18,1% ankietowanych sądzi, że część obecnie zatrudnionych pracowników zostanie zastąpiona przez systemy wykorzystujące AI.

„Jeśli przyjrzymy się wynikom ankiety i konkretnym scenariuszom działań realizowanych przez naszych klientów, dojdziemy do wniosku, że dzięki automatyzacji rozwiązań technologicznych przedsiębiorstwa mogą już dziś uzyskać korzyści biznesowe i finansowe. Sztuczna inteligencja to bardzo modny obszar, jednak aby osiągnąć sukces, niezbędna jest transformacja obecnie stosowanych modeli biznesowych. Same technologie nie stanowią uniwersalnego rozwiązania żadnego problemu” zwraca uwagę Bob De Caux.

Perspektywy wdrożeń AI w opinii menedżerów firm

Największe korzyści z wdrożenia mechanizmów sztucznej inteligencji to zwiększenie produktywności pracowników oraz możliwość rozszerzenia oferty o nowe produkty i usługi. Tylko 18% menedżerów optymistycznie przewiduje, że wdrożenie AI będzie się wiązało z redukcją zatrudnienia. Źródło: Raport IFS.

Czy wdrożenia AI spowodują zwolnienia pracowników

Tylko około 30% ankietowanych spodziewa się, że zastosowanie AI w ich branży spowoduje redukcję zatrudnienia w perspektywie najbliższych 10 lat, a aż 45% sądzi, iż nastąpi wzrost liczby pracowników.

W efekcie wzrostu produktywności, jak uważa 29,3% respondentów, nastąpi zmniejszenie poziomu zatrudnienia w ich branży. Dlatego 56% badanych wyraża opinię, że należy przygotować się na taką sytuację uruchamiając odpowiednie programy edukacyjne kładące nacisk na edukację w zakresie zastosowań sztucznej inteligencji oraz szkolenia pracowników w zakresie korzystania z narzędzi AI. Jeśli chodzi o skutki społeczne związane z popularyzacją AI, to 23,4% ankietowanych spodziewa się, że na rynku pojawią się nowe miejsca pracy dla zwalnianych osób, ale 15,4% sądzi, że dobrym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie krótszego, 30-godzinnego tygodnia pracy.

Te optymistyczne przewidywania wiążą się najprawdopodobniej z przekonaniem, że biznes w ich firmach będzie się szybko rozwijał.

Historyczne dane nie potwierdzają tego optymizmu. W USA całkowite zatrudnienie w przemyśle spadło o 34% w latach 1979-2019, a ekonomiczny wskaźnik INDPROD określający wartość wytwarzanych dóbr wzrósł w tym okresie ponad 2-krotnie. Wynikało to z rozwoju technologii umożliwiających automatyzację wykonywanych przez ludzi zadań. A technologie AI mogą zastąpić znacznie większą liczbę osób, automatyzując procesy wymagające podejmowanie decyzji biznesowych i to tak efektywnie, jak wcześniej automatyzowano powtarzalne, rutynowe zadania. I nie jest to tylko wizja odległej przyszłości. Na przykład Amazon już zaczął zastępować pracowników odpowiedzialnych za planowanie popytu i zarządzanie łańcuchem dostaw przez oprogramowanie wykorzystujące algorytmy sztucznej inteligencji. Natomiast według raportu Wells Fargo opublikowanego w październiku 2019 roku, w najbliższej dekadzie w sektorze bankowym pracę może stracić 200 tysięcy osób.

Interesujące, że podobny los może spotkać programistów. „Bo użytkownicy będą mogli po prostu powiedzieć systemowi IT, co powinien zrobić, bez konieczności generowania kodu zawierającego odpowiednie ciągi poleceń” przewiduje Christian Pedersen, IFS Chief Product Officer. A miliony kierowców zaczną tracić pracę, gdy na drogach pojawią się autonomiczne ciężarówki.

Perspektywy wdrożeń AI w opinii menedżerów firm

Aż 45% ankietowanych menedżerów sądzi, że wdrożenia AI nie spowodują redukcji zatrudnienia w ich firmach, przeciwnego zdania jest tylko około 30% ankietowanych. Źródło: Raport IFS.