Podstawowy osprzęt światłowodowy

Kable światłowodowe muszą być łączone w różnych warunkach i z przeznaczeniem dla różnych aplikacji. W zależności od typu połączeń stosowane są rozmaite rodzaje osprzętu światłowodowego. Osprzęt jest z reguły pasywny. Jeżeli spawamy włókna, rolę ochrony dla spawu pełni osłonka. Osłonki spawu są wykonane z materiału termokurczliwego z wzmocnieniem w postaci stalowego pręta. Osłonki różnią się głównie długością. Wykonane spawy w osłonce umieszczamy zawsze na tackach spawu. Tacki spawu mogą występować w wielu formach i pozwalają na ułożenie różnej liczby spawów, a także różnorodne sposoby ułożenia włókien. Podczas procesu spawania tuby są mocowane przy wejściu tacki, a następnie włókna wyizolowane z tub układane zostają na tackach. Tacki są umieszczane w przełącznicach lub mufach.

Przełącznice występują w różnej formie, zazwyczaj w postaci naściennej lub mocowanej do szafy rack. Przełącznica jest elementem kończącym włókna światłowodowe, umożliwiającym łączenie mechaniczne włókien światłowodowych z innymi kablami. Włókna zakańczane w przełącznicy są spawane z elementem określanym nazwą pigtail. Pigtail to odcinek włókna z jednej strony zakończony złączem światłowodowym, które mocowane jest w adapterze, z drugiego zaś końca jest spawany z włóknem światłowodowym. Wewnątrz przełącznicy znajdują się tacki światłowodowe, pozwalające na organizację spawów. Adapter stanowi bezpośredni zewnętrzny element łączenia kabla do przełącznicy. Należy pamiętać, że istnieją różne rodzaje złączy i adapterów, przykładowo: SC, FC, ST, LC, E2000, MT-RJ. Zastosowanie określonego typu złączy jest związane z typem złączy w urządzeniach aktywnych czy pasywnych, ale także konieczności zapewnienia odpowiedniej odporności mechanicznej.

Mufy to element łączenia kabli, który przeważnie stosowany jest w warunkach zewnętrznych. Mufa łączy włókna pochodzące z różnych kabli za pomocą spawów. Jest elementem zamkniętym i nie zawiera zewnętrznych elementów mechanicznych łączenia kabli. Wewnątrz mufy znajdują się tacki organizujące spawy i ułożenie włókien. W większości przypadków nie ma możliwości mechanicznej zmiany połączeń w mufie światłowodowej. Mufy wykonane są z materiałów zapewniających ochronę przed promieniowaniem UV, niską i wysoką temperaturą, substancjami chemicznymi. Mogą być instalowane w rozwiązaniach napowietrznych, kanalizacji teletechnicznej, doziemnych.

Jak i gdzie instalować kable światłowodowe

Instalacja światłowodów może zostać zrealizowana napowietrznie, w kanalizacji teletechnicznej lub doziemnie. Instalacja napowietrzna realizowana jest zazwyczaj na podbudowie słupów. Do zawieszenia kabla wykorzystuje się uchwyty i wsporniki. Do instalacji napowietrznych przeznaczone są przykładowo kable ADSS. Pozwalają one na montaż kabli bez linek nośnych. Technologia napowietrzna jest idealna na terenach słabo zurbanizowanych. Najczęściej stosowaną metodą instalacji okablowania w miastach jest ułożenie światłowodów w kanalizacji teletechnicznej. W tym przypadku doskonale sprawdzi się większość dostępnych na rynku kabli światłowodowych. Ze względu na fakt zaciągania kabla do kanalizacji, powinien on charakteryzować się odpowiednimi parametrami wytrzymałościowymi. Kabel wciąga się do kanalizacji za pomocą włókna szklanego z wykorzystaniem siły rąk lub wyciągarki. Obecnie ze względu na potencjalne uszkodzenia podczas zaciągania kabla wskazanymi metodami, często stosuje się technologię wdmuchiwania. Wdmuchiwanie to wprowadzanie kabla do kanalizacji HDPE o średnicy 32/40 mm lub systemu mikrokanalizacji za pomocą sprężonego powietrza oraz podajników mechanicznych. Do wdmuchiwania kabla niezbędna jest wdmuchiwarka.

Najlepiej rozbudowaną kanalizację teletechniczną w Polsce posiada Orange. Operatorzy oraz JST (Jednostki Samorządu Terytorialnego) mają możliwość dzierżawienia wskazanych zasobów w ramach oferty ramowej dostępu do kanalizacji kablowej. Po podpisaniu stosowanych umów, wysyłamy zapytanie o interesujący nas odcinek kanalizacji i jeżeli wywiad techniczny wypadnie pozytywnie, możemy – postępując zgodnie z procedurami – skorzystać z najbardziej rozbudowanej kanalizacji teletechnicznej w kraju. Procedura zawsze wymaga stworzenia projektu technicznego, akceptacji wskazanego projektu, przekazania odpowiednich odcinków kanalizacji oraz odbioru przeprowadzonych prac. W przypadku tego operatora mamy do czynienia z dwoma typami kanalizacji – pierwotną i wtórną. Kanalizacja pierwotna to zespół rur podziemnych i studni kablowych, które umożliwiają wciągnięcie bezpośrednie kabli lub rur przeznaczonych dla kanalizacji wtórnej. Kanalizacja wtórna to zespół rur o małej średnicy, umieszczony w kanalizacji pierwotnej.

Spawanie, diagnostyka, pomiary

Połączenia włókien światłowodowych mogą być realizowane przez spawy mechaniczne lub poprzez wykorzystanie spawarki światłowodowej. Istnieją także spawy realizowane mechanicznie, które nie wymagają specjalistycznego sprzętu, ale ich jakość może być niższa od tych, wykonanych spawarką. Dodatkowo spaw mechaniczny zajmuje znaczną ilość miejsca, co utrudnia umieszczenie dużej liczby spawów w mufie lub przełącznicy. Najczęściej spotykanym sposobem łączenia włókien światłowodowych jest wykorzystanie spawarki. Spawarka jest urządzeniem, które wykorzystuje zjawisko łuku elektrycznego do połączenia dwóch włókien światłowodowych od strony czoła światłowodów. W rezultacie otrzymujemy spójne połączenie, pracujące jak ciągłe włókno światłowodowe. Zanim spawarka połączy włókna światłowodów, konieczne jest przeprowadzenie kilku czynności. Pierwszą z nich będzie ściągnięcie zewnętrznego płaszcza i ochrony polimerowej, następnie oczyszczenie włókna i precyzyjne docięcie czoła włókien. Następnie każde włókno umieszczane jest w prowadnicach spawarki. Resztę procesu przeprowadza spawarka światłowodowa w trzech krokach. Pierwszym jest wyrównanie ustawienia włókien z wykorzystaniem precyzyjnych silników spawarki. Czoła włókien są do siebie maksymalnie zbliżane i następuje spawanie. Cały ten proces można obserwować dzięki kamerze wideo, powiększeniu i ekranowi. Gdy włókna są prawidłowo ustawione i czyste, połączenie włókien przebiega bez problemów. Spawarki światłowodowe są wyposażone w baterię oraz elementy ochrony mechanicznej, umożliwiające pracę w różnych warunkach. Dodatkową ochronę podczas spawania zazwyczaj zapewnia namiot telekomunikacyjny.