Systemy operacyjnej BI wykorzystujące technologię abstraktu danych (nazywaną także "wirtualizacją danych" lub "federacją danych") pozwalają na ominięcie konieczności utrzymywania dodatkowej bazy danych. W tej technologii nie istnieje fizyczna ODS. Struktury danych funkcjonują jedynie w warstwie pośredniej i są połączone z fizyczną pamięcią danych, która prezentuje te dane w ramach struktury wirtualnej. Taką strukturą może być np. ODS zawierająca dane o klientach lub sprzedaży, która jest w rzeczywistości abstraktem (czasu rzeczywistego) z różnych, czasami licznych transakcyjnych baz danych.

Systemy operacyjnej BI wyciągają informacje z bardziej różnorodnych źródeł danych niż tradycyjne systemy BI. Wykorzystują m.in. dostęp do danych niestrukturalizowanych, takich jak arkusze kalkulacyjne, witryny WWW czy pliki PDF. Arkusze kalkulacyjne a nawet pliki nieformatowane stają się coraz popularniejszymi źródłami danych.

Możliwość generowania raportów dostosowanych do procesów biznesowych oznacza, że można zestroić dane dostępne w ODS z podstawowymi procesami biznesowymi i generować sensowne raporty dla właściwych menadżerów liniowych. Nie ma jednak jednoznacznych i szybkich reguł, jak do tego można podejść - niezbędne jest jednak zdefiniowanie podstawowych wymagań dotyczących podstawowych procesów biznesowych oraz tego, gdzie i kiedy te informacje powinny być prezentowane klientowi operacyjnej BI.

Tworzenie alarmów opartych na progach oznacza zdefiniowanie parametrów dotyczących podstawowych danych w ODS. Jeżeli dane wychodzą poza zdefiniowane progi, to generowane jest powiadomienie, które ma skłaniać do działań korygujących. Większość narzędzi operacyjnej BI zapewnia mechanizmy definiujące progi oraz kolejne zdarzenia, których pojawienie się musi wyzwalać reakcje.

Tworząc pulpity do monitorowania procesów, zapewniające wizualizację zmian punktów danych i abstraktów analitycznych (przesunięcia wartości średnich czy zmiany trendów), zapewnia się użytkownikom operacyjnej BI możliwość poprawiania efektywności na poziomie procesów operacyjnych, a nawet całego biznesu.

Pulpity operacyjnej BI prezentują kluczowe wskaźniki efektywności wyświetlane w łatwo przyswajalnej formie graficznej. Taka informacja jest używana do zapewnienia przejrzystości, mierzalności i zabezpieczania działań operacyjnych. Co więcej, technologia ta może korelować zdarzenia w celu wykrywania zbliżających się problemów, a nawet reagować na te problemy automatycznie.

Pulpity wykorzystywane przez systemy operacyjnej BI są bardzo podobne do narzędzi monitorowania działań biznesowych (BAM - Business Activity Monitoring), które także wykorzystują pulpity, chociaż w odmiennej technologii. W przypadku BAM, zdarzenia są przetwarzane w czasie rzeczywistym lub zbliżonym do rzeczywistego i przekazywane do systemów BAM. Pulpity operacyjnej BI są odświeżane w określonych interwałach czasowych poprzez wykonywanie przepytywania ODS. Funkcjonalnie jednak te dwa rozwiązania są całkiem podobne.

Zdolność do zagnieżdżania operacyjnej BI w podstawowych procesach biznesowych pozwala innym procesom i silnikom aplikacji na wykorzystanie punktów danych operacyjnej BI jako danych wejściowych. I tak np. aplikacje planowania popytu mogą mieć wgląd w bieżący stan działań operacyjnych poprzez dostęp do kluczowych punktów danych - rzeczywistych lub wyliczonych - zapewnianych przez aplikacje operacyjnej BI. A to oznacza, że aplikacja planowania popytu będzie mieć lepsze i bardziej aktualne informacje, na podstawie których będzie prognozować przyszły popyt.

Jedną z najwartościowszych cech operacyjnej BI jest możliwość wprowadzania samoopytymalizacji istniejących procesów biznesowych opartej na zdefiniowanych regułach. Można ustanawiać reguły monitorujące stan danych w ODS w czasie rzeczywistym oraz reagujące na zmianę danych w czasie - poprzez wywoływanie programowych procedur, które mogą korygować problemy lub tylko optymalizować podstawowe procesy biznesowe.

Przykładem może być monitorowanie reakcji produkcji na poziom sprzedaży w określonym przedziale czasowym i zastosowanie reguł optymalizujących specyficzne procesy w ramach produkcji. Można w ten sposób stworzyć lepsze sprzężenie zwrotne produkcji z wahaniami sprzedaży. Reguły te mogą być stosowane np. do równoważenia rozdziału zamówień pomiędzy różnych dostawców, co może zapewnić korzystniejsze ceny dużych lub małych ilości - w zależności od poziomu sprzedaży w poszczególnych miesiącach.