Debiut OpenSolaris i zapowiedź 100-proc. otwarcia kodu Java to najnowsze inicjatywy Sun Microsystems, który chce rozszerzyć możliwość świadczenia usług na polu open source zarówno dla użytkowników systemu Solaris, jak i Linux.

Pojawiła się pierwsza oficjalna wersja otwartego systemu operacyjnego OpenSolaris 2008.05 udostępniona przez Suna i społeczność OpenSolaris.org. Dotychczas oprogramowanie można było ściągnąć tylko w wersji pre-release przeznaczonej dla programistów, a obecnie oferowane jest wsparcie techniczne dla tego systemu. Cennik tych usług ma zostać opublikowany 13 maja. Prawie jednocześnie Sun Microsystems obiecał, że jeszcze w tym roku wszystkie elementy Java będą dostępne jako open source. Firma już prowadzi rozmowy z OpenSuse, Ubuntu, Fedora i innymi dystrybutorami Linuxa w sprawie włączenia platformy OpenJDK do oferowanych przez nich pakietów jako elementu standardowego. OpenJDK jest oparty na Java SE 6 (Standard Edition). Obie te inicjatywy mają jeden wspólny cel: rozszerzenie możliwości świadczenia i zarabiania na usługach oferowanych zarówno użytkownikom systemu OpenSolaris konkurującego z Linuxem, jak i różnych dystrybucji Linuxa, których standardowym elementem już wkrótce może być Java.

Platforma OpenSolaris

OpenSolaris oferuje funkcjonalności, które w opinii przedstawicieli Suna powodują, że może on być poważną konkurencją dla dystrybucji Linuxa. Oprogramowanie jest oparte na jądrze Solaris i zawiera zaawansowane funkcje, takie jak obsługa systemu plików ZFS (Zettabyte File System), który umożliwia bieżącą kontrolę błędów i poprawności danych oraz funkcję DTrace (Dynamic Tracing) pozwalającą na predyktywne naprawianie usterek - analizę, debugowanie i korygowanie funkcji systemu. OpenSolaris 2008.05 obsługuje także pojemniki Solaris Containers, które umożliwiają tworzenie aplikacji wykorzystujących zaawansowane funkcje wirtualizacyjne. Programy takie mogą być instalowane w najróżniejszych systemach pracujących pod kontrolą systemu Solaris - w komputerach jednoprocesorowych (jedno- i wielordzeniowych), jak i wieloprocesorowych. Sun zapowiada, że uaktualnienia systemu będą udostępniane regularnie co sześć miesięcy.

Na wzór konkurencyjnego Linuxa, OpenSolaris 2008.05 został wyposażony w tzw. OpenSolaris Image Packaging System - system ułatwiający instalację oprogramowania pobieranego z katalogów sieciowych, jak i jego integrację z aplikacjami opracowywanymi przez niezależne firmy. Rozwiązanie to zostało przygotowane w ramach tzw. inicjatywy Project Indiana. W ten sposób Sun chce zainteresować swoim systemem większą liczbę programistów pracujących dotąd na platformie Linux. Oprócz tego OpenSolaris jest wyposażony w interfejs graficzny oparty na jądrze Gnome 2.20 oraz Compiz - okienkowej aplikacji open-source.

OpenSolaris jest dostępny na warunkach licencji CDDL (Community Development and Distribution License), a nie GPL. Główna różnica między nimi to możliwość łączenia kodu otwartego i zamkniętego w jednej aplikacji, czego GPL nie dopuszcza. Nie jest tajemnicą, że jednym z zadań utworzonej w 2005 r. organizacji OpenSolaris.org jest rozwijanie technologii, które po przetestowaniu trafiają również do komercyjnej wersji systemu Solaris. Stąd też podczas premierowej prezentacji OpenSolaris pojawiły się pytania, jaki jest sens oferowania dwóch tak bardzo podobnych systemów. Przedstawiciele Suna odpowiedzieli na to, że po prostu są użytkownicy zadowoleni z Solaris 10, którzy dalej chcą korzystać z tego oprogramowania i nie ma sensu zmuszać ich do instalacji OpenSolaris.

Premierze towarzyszyło ogłoszenie, że Amazon.com będzie oferował hosting OpenSolaris w ramach programu Elastic Compute Cloud EC2 (więcej o cloud computing na stronie 20). Oznacza to, że z systemu można będzie korzystać jak z usługi, czyli bez konieczności zakupu sprzętu niezbędnego do instalacji i uruchomienia. Jest to oferta adresowana przede wszystkim do programistów tworzących aplikacje, którzy mogą z niej skorzystać, aby szybko i względnie tanio przetestować nowe oprogramowanie, bez konieczności inwestycji we własne centrum danych. Na razie EC2 z OpenSolaris jest dostępny w wersji beta.

Java standardem dla Linuxa

Proces udostępniania kodu Java, Sun rozpoczął w listopadzie 2006 r., ale do niedawna w ramach standardowej licencji GNU GPL wciąż nie było dostępne ok. 4% kodu zawierającego niektóre biblioteki z funkcjami szyfrującymi, graficznymi, do obsługi dźwięku oraz zarządzania przy wykorzystaniu protokołu SNMP. Ostatnie przeszkody w udostępnieniu pełnego kodu Java jako open source, czyli silnik do obsługi dźwięku i funkcje SNMP, mają zostać uwolnione przed końcem tego roku.

W skład OpenJDK wchodzą moduły uruchomieniowe runtime, kompilator kodu oraz narzędzia do wspomagania tworzenia aplikacji Java, które mogą być później uruchamiane pod kontrolą systemu Linux. Choć głównym systemem wspieranym przez Sun w dalszym ciągu jest Solaris, nie ulega wątpliwości, że firma chce zwiększyć popularność Javy na konkurencyjnej do OpenSolaris platformie Linuxa, bo to daje większe szanse na czerpanie korzyści z usług niezależnie od wyników popularyzacji tego czy innego systemu.