Oto bardziej szczegółowy obraz reakcji firm małych, średnich, dużych i wielkich na recesję:

Firmy małe (poniżej 4,65 mln zł przychodów ogółem w 2000 r.). Wzrost w tempie niższym niż przeciętny: (23% w 1999 r. i 8% w 2000 r.). Załamanie sprzedaży produktów, zahamowanie wzrostu usług, utrzymanie tempa wzrostu towarów. Zahamowanie wzrostu masy zysku, jego stopa na poziomie ok. 8%.

Firmy średnie (przychody ogółem w 2000 r. w granicach 4,65-12,07 mln zł). Wzrost w tempie znacznie niższym niż przeciętny (19% w 1999 r. i 1% w 2000 r.). Bardzo zróżnicowana sytuacja firm. Zahamowanie lub spadek przychodów z produktów, usług i towarów. Bardzo silny spadek zysków (do ok. 2%), które w latach ubiegłych były bardzo dobre. Wniosek: Grupa bardzo dynamiczna, ale najbardziej wrażliwa na zmiany warunków gospodarowania.

W obu grupach towary nie stanowiły dominującej pozycji w profilu sprzedaży!

Firmy duże (przychody ogółem w 2000 r. powyżej 12,07 mln zł i poniżej 38,23 mln zł). Obniżenie wysokiego tempa wzrostu (21% w 1999 r. i 11% w 2000 r.). Szybko rosnąca w 1999 r. produkcja i bardzo szybko rosnące usługi (2,5-krotnie) doznały głębokiego załamania, do poziomu sprzed dwóch lat! Duży w 1999 r. wzrost przychodów z towarów (ok. 43%) utrzymał tempo. Towary, które dwa lata temu stanowiły mniej niż produkty czy usługi, obecnie dominują w profilu sprzedaży. Zysk spadł do poziomu ok. 5%.

Firmy wielkie (przychody ogółem w 2000 r. powyżej 38,23 mln zł). Ponadprzeciętne tempo wzrostu przez cały badany okres obniżyło się ok. dwukrotnie (43% w 1999 r. i 20% w 2000 r.). Obniżenie produkcji wyrobów i usług do poziomu sprzed dwóch lat. Wcześniej w obu tych dziedzinach firmy wielkie wykazywały 80-100% rocznego wzrostu. Lekkie obniżenie tempa bardzo szybkiego wzrostu przychodów z handlu (z ponad 73% w 1999 r. do ok. 46% w 2000 r.). Firmy wielkie sprzedają kilkakrotnie więcej towarów (wartościowo) niż produktów i usług. Zwraca uwagę dośś wysoki i rosnący udział przychodów z telekomunikacji oraz przychodów spoza branży. Spadek zysków do 4-8%, sytuacja pod tym względem bardzo zróżnicowana.

Grupa firm wielkich w latach ubiegłych zwiększała przychody równomiernie. W roku 2000 nastąpiły dwa zjawiska: kilka firm odnotowało znaczny spadek przychodów i opuściło tę grupę, przybyło natomiast kilka firm szybko rosnących.

W każdej z omawianych kategorii firm: małych, średnich, dużych i wielkich można wyróżniś po 2 lub 3 grupy firm o bardzo podobnych wynikach. Szczegółowa analiza wyników i kondycji takich "modelowych" grup przedsiębiorstw z pewnością będzie pożyteczna. Zostanie ona przedstawiona w czerwcu 2001 r. na trzeciej konferencji Instytutu Produktywności z cyklu Szanse i bariery rozwoju sektora IT w Polsce.

Rynek, przemysł i handel

Przeprowadziliśmy kilka analiz, poszukując zależności wzrostu lub spadku sprzedaży od dziedzin działalności w sektorze teleinformatycznym. Braliśmy pod uwagę firmy mocniejsze i słabsze pod względem dynamiki wzrostu, a także firmy czysto informatyczne, teleinformatyczne i działające częściowo poza branżą. Oto rezultaty.

1. W roku 2000 nastąpił dalszy spadek udziału produkcji w przychodach sektora, głębszy niż rok wcześniej (z ok. 27 do ok. 22%). Jednak prawie go nie odczuły firmy szybko rozwijające się.

2. Udział usług w przychodach sektora ogółem pozostał w zasadzie na nie zmienionym poziomie. Występuje jednak znamienna tendencja: rośnie znaczenie usług świadczonych przez firmy mniejsze, znacznie spada udział usług świadczonych przez firmy duże i wielkie.

3. Następuje wyraźny wzrost udziału przychodów spoza branży w przychodach sektora, widoczny zwłaszcza w firmach dużych i największych. Działalnośś ta przestaje byś marginalna, ma już widoczny wpływ na kondycję całości sektora.

4. W roku 2000 nastąpił nieoczekiwanie dosyś wyraźny wzrost udziału handlu w przychodach sektora.