Pytanie: Czy zaleganie przez pracodawcę z wypłatą wynagrodzeń oraz notoryczne opóźnienia wypłat (sięgające nawet okresu kilku miesięcy) stanowią “ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika”? A tym samym, czy może to być przyczyną rozwiązania umowy przez pracownika bez wypowiedzenia z winy pracodawcy?

Od 2 czerwca 1996 r., czyli od czasu wejścia w życie ustawy nowelizującej kodeks pracy, pracownik ma prawo rozwiązać umowę bez wypowiedzenia, gdy pracodawca dopuścił się wobec niego w sposób zawiniony ciężkiego naruszenia swoich podstawowych obowiązków (Art. 55 Kodeksu pracy). Będą to takie obowiązki, które kodeks pracy definiuje jako podstawowe obowiązki pracodawcy, np. naruszenie godności i innych dóbr osobistych pracownika, obowiązki dotyczące, zakaz dyskryminacji. Również niewypłacanie w terminie wynagrodzenia stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika. W razie sporu, czy rzeczywiście doszło do ciężkiego naruszenia obowiązków przez pracodawcę, ciężar dowodu spoczywa na pracowniku.

Oświadczenie o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia pracownik powinien złożyć na piśmie i podać w nim przyczynę swojej decyzji. Rozwiązanie umowy w tym trybie przez pracownika jest traktowane tak jak wypowiedzenie z zachowaniem okresu wypowiedzenia dokonane przez pracodawcę i w związku z tym tak powinno być określone w Świadectwie pracy. Ponadto pracodawca jest obowiązany wypłacić pracownikowi odszkodowanie za okres wypowiedzenia (w przypadku umów na okres próbny i czas nie określony) lub za dwa tygodnie (w przypadku umów na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy).

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 04.04.2000 (I PKN 516/99) stwierdził, iż „obowiązkiem pracodawcy jest terminowe wypłacanie wynagrodzeń, a nie uzyskiwanie na nie środków. Pracodawca, który świadomie nie wypłaca w terminie wynagrodzeń w pełnej wysokości, narusza w sposób umyślny swój podstawowy obowiązek.(...) Z punktu widzenia treści stosunku pracy, a zwłaszcza praw pracowniczych, jest całkowicie obojętne, z jakiego źródła pracodawca uzyskuje środki na wynagrodzenie. Podstawową cechą stosunku pracy jest bowiem, iż to pracodawca ponosi ryzyko prowadzonej działalności, które tym samym nie obciąża pracowników. Obowiązek pracodawcy polega więc na terminowym wypłacaniu wynagrodzeń pracownikom i do tego obowiązku należy odnosić jego winę”.

<hr size=1 noshade>Na pytania odpowiada Jarosław Ładny, prawnik Kancelarii Prawniczej "Winiarscy" s.c.

Informacje zawarte w odpowiedzi nie są opinią prawną w rozumieniu Ustawy o radcach prawnych i Prawa o adwokaturze.