Po dwóch latach prac wdrożeniowych system Warset wykorzystywany przez warszawską Giełdę Papierów Wartościowych został zastąpiony przez Universal Trading Platform (UTP), rozwiązanie dostarczone przez NYSE Technologies, spółkę technologiczną giełdy NYSE Euronext.

"Warset spełniał dotychczas oczekiwania rynku kapitałowego w Polsce, ale rynek giełdowy się rozwija. Jesteśmy największą i najbardziej dynamiczną giełdą w regionie Europie Środkowo-Wschodniej, jednak nasze aspiracje, wpisane w strategię rozwoju GPW, są większe" - tłumaczy Dariusz Kułakowski, CIO GPW, który wdrażał obydwa rozwiązania.

Giełda przyspiesza

Wdrożenie obejmuje dwa etapy. Obecnie uruchomiony został moduł obsługujący rynek kasowy. Planowane jest wdrożenie modułu przeznaczonego do obsługi instrumentów pochodnych. Do czasu jego uruchomienia handel derywatami obsługiwać będzie wdrożony już moduł UTP.

Nowa technologia przynosi radykalną zmianę wydajności systemu transakcyjnego przekładającą się na szybkość obsługi zleceń giełdowych. To odpowiedź na potencjalne zainteresowanie międzynarodowych i krajowych inwestorów giełdowych algo-tradingiem (handel z wykorzystaniem algorytmów) i operacjami high frequency trading. To metody automatycznego, ale opartego na analizie zdarzeń rynkowych składania zleceń i przeprowadzania transakcji wg algorytmu zawartego w oprogramowaniu.

Kluczowe znaczenie ma wskaźnik opóźnienia (latency) pomiędzy złożeniem zlecenia a otrzymaniem potwierdzenia o jego obsłudze. Dla najbardziej zaawansowanych technologicznie uczestników rynku kapitałowego liczy się szybkość obsługi zleceń na poziomie mikrosekund.

UTP może bez opóźnień obsłużyć kilkadziesiąt tysięcy zleceń na sekundę. Czas oczekiwania na potwierdzenie przyjęcia zlecenia ma opóźnienie na poziomie 150 mikrosekund. Konsekwencją tak dużej wydajności systemu transakcyjnego jest konieczność zwiększenia wydajności sieci dostępowej. W przypadku UTP mówimy o przepustowości sieci rzędu kilkudziesięciu Mbit/sek.

Z myślą o automatycznych transakcjach giełda na bazie architektury UTP udostępni usługę High Performance Access (HPA), która polega na możliwości instalacji serwerów i oprogramowania członków giełdy w bezpośrednim sąsiedztwie jej siedziby. To zmniejsza opóźnienia pomiędzy złożeniem zlecenia a jego przyjęciem.

W USA udział zleceń automatycznie generowanych przez algorytmy w obrotach na giełdzie sięga 60%. Rośnie także na giełdach europejskich; przewiduje się, że w ciągu 2-3 lat wartość algotradingu na rynkach rosnących Europy wzrośnie w stosunku do stanu obecnego o 40%. Algotraderzy poprzez składanie ogromnej liczby zleceń poprawiają płynność. To wpisuje się w koncepcję zmian i celów stawianych przed UTP: istotnej poprawy płynności na GPW, co przyczyni się do obniżenia kosztów transakcyjnych.

Wraz z wdrożeniem UTP zmienia się kwestia przywrócenia notowań po awarii centrum obliczeniowego i systemu. "Po ostatnich testach disaster recovery wiemy, że już po 5-10 minutach możemy wznowić działanie systemu z zapasowego ośrodka. Do tego dochodzą procedury sprawdzające spójność danych, które trwają 30-40 minut. Łącznie z procedurami weryfikacyjnymi po stronie biur operacja przywrócenia notowań z ośrodka zapasowego może zostać zamknięta w ciągu 2-2,5 godziny" - mówi Dariusz Kułakowski. W przypadku przerwania sesji obsługiwanej przez system Warset możliwe było w danym dniu jedynie zakończenie notowań i rozliczenie sesji.

Wybór standardowej, rozpoznawalnej na świecie technologii oznacza mniejsze koszty i większe bezpieczeństwo operacyjne. Warset był zbudowany w niszowej technologii, do której coraz trudniej pozyskać specjalistów. Umowa z NYSE Technologies obejmuje dostawę i utrzymanie, dalszą współpracę. "GPW została użytkownikiem SFTI - Secure Financial Transaction Infrastructure, sieci NYSE Technologies, z której korzysta 1,5 tys. instytucji rynku kapitałowego i dystrybutorów informacji. Sieć oferuje im dostęp do całej listy usług, informacji z giełd, izb rozliczeniowych itd. Przed warszawską giełdą otworzyła się możliwość dotarcia do nowych klientów. Wszyscy już korzystający z SFTI mają łatwy technologicznie dostęp do nas" - mówi Dariusz Kułakowski. GPW nie wyklucza współpracy w projektach prowadzonych przez NYSE Technologies przy komponowaniu nowych usług i produktów na UTP.

Inna jurysdykcja

Wdrożenie systemu UTP obejmowało ok. 100 instytucji, w tym 60 biur maklerskich, 30 podmiotów zajmujących się odbiorem i dystrybucją informacji giełdowych. Ważnymi uczestnikami były KDPW i Izba Rozliczeniowa (KDPW_CCP) oraz Komisja Nadzoru Finansowego.

Najistotniejsza zmiana w architekturze systemu transakcyjnego dotyczy zasięgu "jurysdykcji" giełdowego IT. Warset wchodził na teren biur maklerskich poprzez punkty dostępowe znajdujące się na ich terenie, zarządzane przez GPW. To dawało możliwość pełnej kontroli nad przebiegiem transakcji, ale wiązało się z przejęciem odpowiedzialności i kosztów. "Przy UTP granica przebiega umownie na ścianie budynku giełdy. Biura maklerskie mogą dowolnie budować punkty, stawiać dowolne aplikacje. Muszą tylko łączyć się przez dedykowaną sieć WAN zbudowaną w technologii MPLS w przypadku krajowych klientów oraz SFTI i TNS w przypadku zagranicznych" - mówi Dariusz Kułakowski.