Nowe technologie - dwunasty zawodnik na mistrzostwach świata

Mistrzostwa świata w piłce nożnej tradycyjnie już stają się nie tylko teatrem emocjonujących sportowych zmagań, ale również areną prezentacji najnowszych osiągnięć technologicznych. Nie inaczej będzie w przypadku tegorocznego mundialu, który rozegrany zostanie na stadionach naszych zachodnich sąsiadów, Niemców, w czerwcu i lipcu. Po raz pierwszy w przypadku imprezy tej rangi zastosowanie znajdą rozległe, kompleksowe teleinformatyczne systemy zarządzające, przekazy telewizyjne wysokiej rozdzielczości, technologia radiowej identyfikacji RFID czy też standard cyfrowej łączności radiotelefonicznej TETRA.

Szacuje się, iż finałowy mecz mistrzostw świata obejrzy ok. 3,5 miliarda widzów. Nic zatem dziwnego, że uwagę zainteresowanych przyciąga zwłaszcza telewizja wysokiej rozdzielczości HDTV - nie dla wszystkich wystarczy przecież biletów. Każdy z 12 stadionów piłkarskich, na których toczyć się będą boje o puchar mistrzowski zostanie wyposażony w co najmniej 20 kamer transmitujących obraz w wysokiej rozdzielczości, podłączonych przez podwójne łącza światłowodowe ze specjalnie do tego celu przeznaczonymi sieciami szkieletowymi. Mogą one przesyłać dane z prędkością 480 gigabitów na sekundę. Ustanowione zostaną także szerokopasmowe połączenia satelitarne - mają one pełnić rolę specyficznego wentyla bezpieczeństwa, umożliwiającego ciągły przekaz telewizyjny w sytuacji awarii połączeń światłowodowych. Zarządzaniem danymi ma zajmować się monachijskie International Broadcasting Center - sygnał telewizyjny będzie tam przetwarzany na potrzeby różnych systemów telewizyjnych, używanych w różnych miejscach globu.

Nowe technologie - dwunasty zawodnik na mistrzostwach świata

Telewizor LCD Sharp przystosowany do odbioru telewizji wysokiej rozdzielczości

Nowe technologie - dwunasty zawodnik na mistrzostwach świata

Miniaturowy chip RFID

Inną technologią debiutującą na mistrzostwach świata w piłce nożnej będzie RFID (radio frequency identification). Przypomnijmy, iż technologia ta służy do kontroli produktów w oparciu o zdalny odczyt i zapis danych ("radiową etykietę") i ma stanowić dodatkowe zabezpieczenie przeciwko fałszowaniu dokumentów (np. paszportów) oraz przyspieszyć ich weryfikację. Zgodnie z wymogami FIFA (Fédération Internationale de Football Association), organizatora imprezy, wszystkie bilety uprawniające do wejścia na stadiony muszą dysponować układem RFID (elektroniczne skanery do ich odczytu zainstalowano już m.in. w bramach stadionów w Dortmundzie, Frankfurcie i Monachium). Skanery będą umieszczone także w innych częściach stadionu - np. na trybunach, dzięki czemu widz, który wykupił miejsce na stadionie, będzie pewien, że nie zajmie go ktoś inny. Innym zastosowaniem technologii RFID mogłoby okazać się pomoc w śledzeniu ujmowaniu stadionowych chuliganów, wzniecających burdy, jednak przedstawiciele technologicznych partnerów FIFA (np. T-Systems) uspokajają, że takie zastosowanie RFID-a nie jest planowane. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż najmniejszy obecnie chip RFID oglądany gołym okiem jest nieodróżnialny od drobinki kurzu - jest to kwadrat o bokach 0,15 x 0,15 milimetra i grubości 0,0075 mm.

Nowe technologie - dwunasty zawodnik na mistrzostwach świata

Tag RFID Siemensa

FIFA priorytetowo potraktowała także bezpieczeństwo widzów oglądających na żywo przebieg piłkarskich zmagań. Za przykład może tu posłużyć chociażby stadion Allianz Arena w stolicy Bawarii, Monachium. Zamontowano na nim 80 kamer wideo oraz setki czujników monitorujących bramy, przejścia, schody i drogi ewakuacyjne. Jednostki policji i straży pożarnej, jak również karetki pogotowia, zabezpieczające wszystkie areny mistrzostw, będą posługiwać się telefonami w systemie łączności radiowej TETRA (terrestrial trunked radio). System TETRA wykorzystuje technologię TDMA (Time Division Multiple Access) w jednym kanale radiowym o szerokości 25 kHz. Dzięki temu dostępne są niezależne szczeliny czasowe, które można wykorzystywać do jednoczesnego prowadzenia nawet do czterech rozmów lub transportu danych w poszczególnych i niezależnych kanałach komunikacyjnych (2,4-28,8 kb/s). Zaletą systemu jest to, iż połączenia alarmowe są w sieci traktowane nadrzędnie i w sytuacjach nie cierpiących zwłoki (zagrożenie zdrowia lub życia), kanały zajęte innym połączeniem są uwalniane automatycznie. Dzięki temu staje się on szczególnie przydatny w zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi. Telefon w systemie TETRA może zablokować naziemne interferencje - jest to bardzo ważny szczegół zwłaszcza w czasie masowych imprez, takich jak mistrzostwa świata, gdzie ważne jest, aby rozmówcy rozumieli się wyraźnie. Komórki będą także wyposażane w moduł GPS.

Nowe technologie - dwunasty zawodnik na mistrzostwach świata

Nokia THR880i - telefon przystosowany do pracy w systemie TETRA

Czerwona kartka dla inteligentnej piłki

Nowe technologie - dwunasty zawodnik na mistrzostwach świata

Adidas Smartball - w Niemczech jeszcze nie trafi do gry

W ubiegłym roku w laboratoriach koncernu Adidas powstała piłka o nazwie "Smartball", wyposażona w mikroprocesor, który miałby pomagać sędziom piłkarskim w precyzyjnym rozstrzyganiu o tym, czy strzelono bramkę. Wiązane są tym duże nadzieje - nie jest bowiem tajemnicą, iż obecnie wiele podejmowanych przez arbitrów decyzji nie ma uzasadnienia (np. bramki strzelone z tzw. "spalonego", uznanie gola w sytuacji, gdy piłka nie przekroczyła pełnym obwodem linii bramkowej, itp).

Umieszczony w piłce mikroprocesor ASIC (application-specific integrated circuit) zawieszony jest w jej środku tak, aby wytrzymać wiele mocnych uderzeń. Mierzy ok. 15 mm. Jego działanie polega na wysyłaniu kodowanego sygnału radiowego w momencie przekroczenia linii bramkowej do rozmieszczonych wokół murawy boiska odbiorników. Piłki tego typu były testowane podczas piłkarskich mistrzostw świata drużyn do lat 17, które odbyły się w Peru w minionym roku. W czasie trwania mistrzostw sygnał z mikroprocesora wysyłany był do 12 anten umieszczonych wokół boiska, które przesyłały go do komputera. Ten zaś z kolei przesyłał informacje do odbiornika noszonego przez arbitra - informacja o strzeleniu gola była sygnalizowana alarmem wibracyjnym. Wszystko to odbywało się w czasie krótszym niż sekunda. Podczas tych mistrzostw nie doszło jednak do żadnej sytuacji, w której sędziowie musieliby skorzystać z pomocy elektronicznego sygnalizatora.

Niestety, mimo iż rezultaty testów okazały się dla FIFA "interesujące", Federacja podjęła decyzję, iż inteligentne piłki nie będą używane podczas mistrzostw świata w Niemczech. Jan Runau, rzecznik firmy Adidas powiedział, że "technologia nie jest idealna" - "Musimy być na 1000 procent pewni, że system będzie zachowywał się perfekcyjnie, zanim zdecydujemy się na to rozwiązanie w zawodowych rozgrywkach piłkarskich".

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200