Niedozwolone klauzule

W rejestrze prowadzonym przez Prezesa UOKIK wpisanych jest kilkadziesiąt tego typu klauzul, np.: "W przypadkach spornych z tytułu niniejszej umowy, rozstrzygać będą Sądy właściwe dla siedziby Operatora", "W przypadku braku porozumienia, spory będą rozstrzygane przez Sąd <<właściwy dla siedziby usługodawcy>>". Przepis art. 3583 k.c. obowiązuje od 2000 r., a ostatnia - na razie - klauzula określająca właściwość sądu, wpisana została do rejestru w listopadzie 2008 r., co dość wyraźnie świadczy o nieznajomości rejestru Prezesa UOKiK, i to nie tylko w środowisku drobnych przedsiębiorców.

Innym przykładem niedozwolonej klauzuli, często spotykanej w regulaminach, jest zastrzeżenie uprawnienia do zmiany regulaminu przez usługodawcę, jak również zmiany rodzaju czy zakresu świadczonych usług. Tego typu postanowienia również zostały uznane za niedozwolone i wpisane są do rejestru Prezesa UOKiK. Dla przykładu: "Usługodawca zastrzega sobie możliwość zmiany postanowień niniejszego regulaminu". Powołany zapis uznany został przez Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, za niezgodny z treścią art. 3853 pkt 10 k.c., który stanowi, iż za niedozwoloną klauzulę umowną uznaje się postanowienia, które uprawniają kontrahenta konsumenta (czyli usługodawcę) do jednostronnej zmiany umowy bez ważnej przyczyny wskazanej w tej umowie.

Za niedozwoloną klauzulę uznany został również zapis, że konto użytkownika zostanie usunięte automatycznie w przypadku niezalogowania się do serwisu przez określony czas. Tego typu postanowienie narusza bowiem przepis art. 358 pkt 15 k.c., zgodnie z którym w razie wątpliwości uważa się, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są te, które w szczególności zastrzegają dla kontrahenta konsumenta uprawnienie wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieoznaczony, bez wskazania ważnych przyczyn i stosownego terminu wypowiedzenia.

Klauzul, uznanych za niedozwolone, jest znacznie więcej. Rejestr Prezesa UOKiK zawiera ponad 1700 pozycji i jest stale uzupełniany. Przed opracowaniem regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną i zamieszczeniem go na stronie internetowej warto zatem przeanalizować zawartość rejestru, by nie narazić się na dotkliwe sankcje finansowe ze strony Prezesa UOKiK.

Bogusława Garczyńska-Wąs jest prawnikiem w kancelarii radców prawnych Maruta i Wspólnicy.


TOP 200