Jeśli menedżer nie może uporać się z tym problemem, odbija się to na jego współpracownikach…

Niestety, jednym ze stadiów wypalenia jest dystansowanie się, które prowadzi do cynizmu, wyrażającego się obojętnością, bezdusznym lub zbyt obojętnym reagowaniem na innych, chłodem do wykonywanej pracy i osób z nią związanych, a w przypadku menedżerów do swoich podwładnych. Menedżer przestaje wierzyć w swoją skuteczność, co pogłębia dystansowanie się czy chęć ukrycia przed innymi swojego stanu.

Zobacz również:

• Specjaliści od nowych technologii cierpią na wypalenie
• 9 cech wielkich liderów IT

Jak wpływa to na wydajność i jakość pracy?

Powrócę do kontinuum czasowego. Na początku było zaangażowanie, a na końcu wypalenie. Zaangażowanie prowadzi do wysokiej jakości pracy, skuteczności i efektywności. Gdy z czasem zaangażowanie gaśnie, wypala się także jakość i efektywność. Gdy spada zainteresowanie pracą, spada też wydajność i wszystkie elementy związane z prawidłowym wykonywaniem obowiązków. Badania przeprowadzone przez Talent Club wśród polskich menedżerów wykazały, że najważniejsza jest elastyczność w podejściu do problemu i umiejętne zarządzanie ludźmi. W wyniku braku tych cech pracownicy stają się sfrustrowani. Badania potwierdziły ujemny wpływ stresu i wypalenia zawodowego na wydajność pracy. To duże zagrożenie dla sytuacji finansowej firm i dla polskiej gospodarki.

Jak można pomóc sobie i współpracownikom?

Profilaktyka i większe nagłośnienie problematyki wypalenia zawodowego pozwolą zwiększyć samoświadomość i przełamać tabu występujące w różnych środowiskach. Jest wiele programów szkoleniowych pomagających osobom dotkniętych tym zjawiskiem. Programy pokazują, jak zmienić siebie, relację ja-praca, jak poradzić sobie z obciążeniem pracą, jak zarządzać czasem, rozwiązywać problemy związane z pracą i z innymi. Menedżer może pomóc swoim pracownikom w różny sposób - opracować dla nich plany doskonalenia, mające na celu zmniejszenie zagrożenia wypaleniem zawodowym, przekwalifikować ich, stworzyć warunki odpoczynku, udzielając dodatkowych dni wolnych, a wreszcie prowadzić wobec nich szeroko pojętą edukację uświadamiającą, czym jest wypalenie zawodowe.

Jaką rolę odgrywają relacje międzyludzkie i dobra komunikacja w miejscu pracy?

Niewłaściwe relacje międzyludzkie i nieprawidłowa komunikacja są społeczną konsekwencją wypalenia zawodowego. Natomiast prawidłowe relacje międzyludzkie i dobra komunikacja w miejscu pracy ze współpracownikami i z przełożonymi to już prawie sukces w profilaktyce przeciwdziałania wypaleniu. Ważne, aby każdy pracownik miał możliwość porozmawiania o problemie i zrozumienia swojej sytuacji, pojawiających się i narastających objawów wypalenia. Dzięki dobrej atmosferze w pracy nie zostaje zachwiany proces zadań i obowiązków zawodowych. Konieczna jest czytelność wzajemnych oczekiwań oraz umiejętność i chęć podejmowania dialogu w trudnych sytuacjach, a także możliwość uzyskiwania pomocy i wsparcia. Nie zapominajmy jednak, że to właśnie menedżerowie są wyjątkowo narażeni na wypalenie. Pomagając zatem swoim pracownikom, angażując się emocjonalnie w ich problemy, sami mogą wpaść w pułapkę wypalenia. W takiej sytuacji ważna jest świadomość wszystkich czynników i objawów, jakie niesie z sobą ta choroba.

Czy menedżerowie IT są bardziej od innych kierowników narażeni na to zjawisko?

W pewnym sensie tak. W przypadku menedżerów najintensywniej odczuwana jest pierwsza faza, w której pojawia się wyczerpanie związane z przeciążeniem pracy. Menedżerowie IT są narażeni na większy stres związany z bardzo szybkim rozwojem technologii, wszechobecną informatyzacją, krótkimi terminami projektów i wysoką konkurencją. Pojawiać się może znużenie pracą, niechęć spowodowana monotonią lub wyczerpaniem kreatywności, choć w tych aspektach menedżerowie IT nie odbiegają od innych menedżerów. Przemęczenie spowodowane permanentnym obciążeniem psychicznym może prowadzić do wypalenia (utraty chęci do pracy, zamiaru zmiany pracy czy wybrania innej branży). Dlatego często pracownicy IT mówią o "resetowaniu się", polegającym na krótkich urlopach, wyjazdach weekendowych, ucieczce.

Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiała Danuta Sass