Pracujące pod systemem Windows narzędzia do tworzenia aplikacji otwierają przed programistami nowe perspektywy, oferując im rozwiązania do pracy w grupach roboczych.

Coraz więcej aplikacji jest budowanych w środowisku systemu operacyjnego Windows. Dlatego wzrasta ciągle popularność narzędzi wizualnych, które stają się coraz częściej integralną częścią tego systemu. Narzędzia te pozwalają tworzyć efektowne "okienkowe" interfejsy i skracać znacznie cykle budowy aplikacji. Jeśli dodamy do tego fakt, że są one łatwe w obsłudze, to nie ma się czemu dziwić, że użytkownicy komputerów PC stosują coraz częściej tę platformę do projektowania swoich systemów informatycznych. Komputery PC są tanie i dysponują już tak dużą mocą obliczeniową, że programiści coraz chętniej traktują je jako podstawowe narzędzie do budowania aplikacji.

Fakt iż cały świat informatyczny przechodzi nieubłaganie na system operacyjny Windows i graficzne interfejsy użytkownika powoduje, że programiści mają do dyspozycji wiele wizualnych narzędzi do budowania aplikacji. Można tu wymienić produkty, takie jak: Visual Basic (Microsoft Corp), PowerBuilder (Powersoft Corp.), SQL Windows (Gupta Technology), Omnis 7 (Blyth Software Inc.), CA-Visual Objest (Computer Association International Inc.), Key ObjectView (Sterling Software Inc.) czy Delphi (Borland International Inc.).

Narzędzi wizualnych jest zresztą na rynku dużo więcej. Wszystkie mają wiele wspólnych cech. Są to pakiety uruchamiane na komputerach architektury PC, posługujące się wizualnymi metodami budowania aplikacji. To znaczy, że proces tworzenia aplikacji jest związany nie tyle z łączeniem w jedną całość poszczególnych części kodu, co z przemieszczaniem kursora po ekranie w odpowiednie miejsce i klikaniem myszą. Każde z tych narzędzi używa do komunikowania się z programistą różnych graficznych elementów interfejsu użytkownika: pól do wstawiania danych, przycisków, pól wyboru itp. Inne z kolei moduły narzędzia zamieniają te opcje na konkretne już kody maszynowe, które łączone są następnie w jedną całość.

Narzędzia wizualne budują aplikacje o bardzo podobnych architekturach: są to aplikacje autonomicze (typu stand-alone) pracujące pod systemem Windows lub aplikacje dla środowisk pracy klient/serwer, rezydujące po stronie klienta.

Syndrom "tłustego klienta" odchodzi w przeszłość Narzędzia wizualne do tworzenia aplikacji do pracy grupowej były krytykowane przez całe lata za to, że są typowymi produktami o prostej, dwuwarstwowej architekturze, uruchamianymi prawie zawsze po stronie klienta. Pojawienie się na rynku tanich i szybko pracujących komputerów PC osłabiło te zarzuty. Sprzęt taki pozwala programistom pracującym pod systemem Windows tworzyć obecnie całą gamę silnych aplikacji. Komputery PC dysponują już tak dużą mocą obliczeniową, że krytycy tego rodzaju narzędzi nie mogą już dłużej szermować argumentem znanym pod nazwą syndromu "tłustego klienta" (fat client syndrome).

Przykładem takiego narzędzia może być pakiet Delphi firmy Borland, który wykonuje zadanie kompilacji bardzo szybko, tworząc zwarte kody wykonywalnego programu. Sposób i dynamika tworzenia aplikacji uległy zmianie, a to głównie za sprawą dużego wzrostu mocy obliczeniowej oferowanej przez obecne komputery PC. Obecnie programista może budować relatywnie proste aplikacje, które wykonują wiele kompleksowych zadań. Co ważne, aplikacje takie można uruchamiać na powszechnie dostępnych, tanich komputerach PC.

Zakładowe systemy informatyczne były oparte do tej pory na pracy heterogenicznych sieci składających się z dużych komputerów typu mainframe i komputerów średniej mocy typu "midrange". Użytkownik nie miał po prostu nic innego do wyboru. Sytuacja zmieniła się radykalnie. Produkowane obecnie komputery PC dysponują tak olbrzymią mocą obliczeniową, że niejedna firma opiera na nich duże systemy informatyczne, obejmujące swym zasięgiem nierzadko cały świat.

Wszystko to powoduje, że w ostatnim czasie zwiększył się znacznie popyt na narzędzia wizualne. Microsoft sprzedał już ponad milion kopii programu Visual Basic i szacuje, że w ciągu następnych kilku lat sprzeda kolejne 2 mln. Firma zamierza też dostarczać użytkownikom zakładowych sieci komputerowych wiele różnych aplikacji, budowanych na bazie programu Visual Basic.

Microsoft wykorzystał podstawowy element pakietu Visual Basic, jakim jest Visual Basic Application Engine, wbudowując go do produktów, takich jak: Excell, Microsoft Project, SQL Server 95 i Access.

Wzrasta ciągle popyt na narzędzia wizualne innych firm. Dużym wzięciem cieszy się interfejs SQL firmy Powersoft, oparty na wykorzystaniu myszy i pracy w trybie drag-and-drop (przeciągnij i upuść), wyposażony w doskonałą grafikę. Specjalnością firmy Gupta jest z kolei budowanie aplikacji przetwarzających dane na linii formularz - baza danych. Natomiast firma Sterling wyspecjalizowała się w integrowaniu produktów rodziny Key ObjectView narzędziami typu CASE, opartymi na repozytorium. Podsumowując można powiedzieć, że narzędzia te osiągnęły już właściwie pułap swoich możliwości.

Delphi

Jednym z najnowszych narzędzi do tworzenia aplikacji w środowisku systemu Windows jest pakiet Delphi firmy Borland. Jest to narzędzie architektury dwuwarstwowej, pracujące w środowiskach sieci LAN typu klient/serwer. Aplikacje są budowane na podstawie lokalnej bazy danych, rezydującej na pojedynczym komputerze PC.

Dwie cechy odróżniają Delphi od innych tego typu narzędzi. Proces kompilacji przebiega wyjątkowo szybko, a budowanie aplikacji odbywa się w trybie interpretacyjnym, co znakomicie przyspiesza proces ich tworzenia. W odróżnieniu od innych narzędzi, które generują dane formatu p-code (do ich przetworzenia potrzeba zawsze znacznie więcej czasu), Delphi generuje od razu wykonywalny kod maszynowy procesora Intel.