Windows XP integruje systemy domowe i korporacyjne.

Już za kilka dni, 25 października, odbędzie się premiera, najważniejszego od kilku lat produktu Microsoftu, Windows XP - pierwszego systemu operacyjnego, który w pełni łączy dotychczas niezależnie rozwijane linie systemów Windows, przeznaczonych dla użytkowników domowych i korporacyjnych. System ma wystarczająco dużo nowości, by zainteresować obie grupy klientów. Pewną przeszkodą w jego popularyzacji może się okazać wbudowany po raz pierwszy w system operacyjny mechanizm aktywacji, wymagający jego "zalegalizowania" w Microsofcie. Utrudni on działania nie tylko piratom, ale również użytkownikom legalnie kupującym system i wymieniającym w tym czasie komputer na szybszy. A taka modyfikacja w większości przypadków będzie konieczna - Windows XP ma wygórowane wymagania sprzętowe, co jest kolejnym powodem, dla którego jego wdrażanie, w szczególności w dużych firmach, może być opóźniane.

Możesz nie latać

O tym, że warto przejść na Windows XP, Microsoft przekonuje już od tygodnia w rozpoczętej ogólnoświatowej kampanii marketingowej. Jeszcze do niedawna jej hasłem przewodnim miało być Pre- pare to fly (Przygotuj się do lotu), ale po tragedii 11 września br. firma zdecydowała się na mniej kojarzące się z tym wydarzeniem hasło Yes you can (w chwili pisania artykułu Microsoft Polska nie wybrał ostatecznego polskiego odpowiednika). Kampanii ma towarzyszyć piosenka Ray of Light Madonny, a sama piosenkarka - wg nieoficjalnych informacji - ma również się pojawić na nowojorskiej premierze Windows XP.

Windows XP jest systemem przeznaczonym dla komputerów i stacji roboczych. Będzie dostępny na rynku w trzech wersjach: 32-bitowych Windows XP Home Edition i Windows XP Professional Edition oraz Windows XP 64-Bit Edition. Cenę Windows XP Home Edition ustalono na 199 USD i 99 USD w przypadku aktualizacji ze starszej wersji systemu. Microsoft wprowadził też tzw. Family License, uprawniającą do zakupu kolejnych kopii systemu w cenie 8-12% niższej niż cena podstawowa.

Cena pełnej wersji Windows XP Professional Edition będzie wynosić 299 USD, aktualizacja ma kosztować 199 USD. Po raz pierwszy premiera polskich systemów odbędzie się równolegle z premierą amerykańską.

Microsoft zapowiedział również na 28 listopada br. wprowadzenie na rynek specjalnej wersji Windows XP Embedded, przeznaczonej do budowy dedykowanych urządzeń.

Ładniejszy, lepszy, wszechstronny

Poza istotnymi zmianami w konstrukcji systemu, które są głęboko ukryte przed oczami użytkowników (pisaliśmy o nich szczegółowo w CW 35/2001), Microsoft wprowadził wiele nowości widocznych już na pierwszy rzut oka.

Można dyskutować nad tym, czy nowy interfejs użytkownika wprowadzony w Windows XP jest bardziej funkcjonalny. Na pewno jednak oferuje znacznie więcej opcji konfiguracyjnych, pozostawiając jednocześnie najbardziej konserwatywnym użytkownikom możliwość całkowitego przywrócenia dotychczasowych ustawień, sposobu wyświetlania ikon, paska zadań i okien aplikacji. Znacznym usprawnieniem jest wprowadzenie do systemu technologii wyświetlania znaków ClearType. Pozwala ona znacząco "wygładzić" wyświetlane litery, co ma znaczenie głównie w przypadku ekranu LCD, gdzie dotychczas dokładnie widoczny był każdy piksel.

Pomocne w wykonywaniu najczęstszych operacji są kontekstowe menu wyświetlane po prawej stronie każdego z otwieranych folderów (można z nich zrezygnować).

Microsoft poprawił również mechanizm automatycznego odtwarzania wkładanych do napędu płyt CD lub DVD. System najpierw analizuje ich zawartość, a dopiero później zadaje pytanie, czy odtworzyć je jak płytę kompaktową, film, sekwencję zdjęć czy udostępnić do przeglądania z wykorzystaniem Eksploratora. Wbudowana w system aplikacja Windows Media Player 8 umożliwia nawet oglądanie filmów z płyt DVD, a Windows Movie Maker - montowanie własnych filmów, np. po ich odczytaniu z kamery za pośrednictwem sterownika IEEE 1394.

Windows XP również automatycznie rozpoznaje, czy komputer jest wyposażony w nagrywarkę płyt CD lub DVD i umożliwia użytkownikowi zapis takich płyt bez instalacji dodatkowego oprogramowania. Rozwiązanie to ma jednak jeden istotny minus - proces nagrywania trwa dosyć długo, gdyż system najpierw tworzy tzw. image ze wskazanych do nagrania plików, a później zapisuje dane na płycie. Zaletą takiego sposobu zapisu jest to, że rzadko występują tu błędy związane z opóźnieniami w odczycie plików z dysku.

Kompatybilność i bezpieczeństwo

Poza rozszerzeniami wizualnymi i multimedialnymi Windows XP zawiera wiele funkcji, które zainteresują użytkowników korporacyjnych. Większość tych rozszerzeń jest związana z obsługą użytkowników mobilnych, korzystających z komputerów przenośnych.

Po raz pierwszy system umożliwia obsługę dwóch konfiguracji protokołu IP bez konieczności dokonywania skomplikowanych rekonfiguracji. System może działać w sieci, w której jest dostępny serwer DHCP lub - jeśli serwer taki nie jest dostępny - korzystać z ustawionej wcześniej ręcznie alternatywnej konfiguracji protokołu IP. Transmisja realizowana za pośrednictwem karty sieciowej, sieci VPN oraz połączenia modemowego może być dodatkowo zabezpieczona za pomocą wbudowanego w system Internet Connection Firewall (ICF). Umożliwia on użytkownikowi selektywne odblokowywanie dostępu do komputera na określonych portach. System obsługuje również protokół IPSec i jest gotowy do obsługi IPv6.

Użytkowników komputerów prze- nośnych ucieszy kolejna nowa funkcja. Microsoft umożliwił wykonywanie połączeń modemowych za pośrednictwem portu podczerwieni. Windows XP automatycznie rozpoznaje większość dostępnych na rynku telefonów GSM, wyposażonych w taki port, i bez konieczności instalowania dodatkowych sterowników pozwala za ich pośrednictwem przeprowadzać połączenia modemowe (praktycznie sprawdzone z Nokią 6210).

Inną funkcją przydatną dla użytkowników notebooków jest możliwość szyfrowania przy użyciu mechanizmu EFS (Encrypted File System) nie tylko własnych plików, ale również replikowanych z wykorzystaniem mechanizmu Offline Folders, znanego już użytkownikom Windows 2000. Dotychczas zawartość tych katalogów, pomimo że często zawierająca poufne dane replikowane z serwerów firmowych, nie mogła być szyfrowana EFS.

Bezpieczeństwo zwiększa również pełna implementacja w systemie protokołu 802.1X. Pracujące zgodnie z nim koncentratory sieci kablowych i bezprzewodowych wymagają identyfikacji użytkownika przed przydzieleniem komputerowi prawa do transmisji danych w ramach sieci lokalnej. Implementacja tego rozwiązania pozwala uniknąć problemu podsłuchu danych przesyłanych siecią przez przypadkowych użytkowników, podłączających komputery przenośne z oprogramowaniem skanera sieciowego.

Windows XP wyposażono w automatyczną aktualizację zabezpieczeń. Funkcja AutoUpdate monitoruje w tle podczas komunikacji internetowej czy na serwerze Microsoftu pojawiły się nowe "łaty" do systemu i natychmiast informuje o ich dostępności użytkownika.

Aby ułatwić pracę administratorowi

Microsoft uczynił wiele, by ułatwić pracę administratorom Windows XP. Oprócz znanych już z Windows 2000 mechanizmów polis grupowych, IntelliMirror, profili użytkowników typu roaming itp. system zawiera także wiele nowości. Jedną z nich jest możliwość uruchamia-nia aplikacji w trybie kompatybilności z poprzednimi wersjami systemu: Windows 95, NT 4.0 (z Service Pack 5), 98, Me oraz 2000. Rozwiązanie to jest przydatne wtedy, gdy aplikacja nie pracuje poprawnie pod Windows XP.

W procesie migracji do Windows XP, jak również przenoszenia użytkowników z jednego komputera na inny bardzo przydatnym narzędziem jest File Migration Wizard. Umożliwia ono skopiowanie z komputerów z systemem Windows 95, 98, 98SE, Me, NT 4.0, 2000 i XP wszystkich ustawień danego użytkownika, tzn. indywidualnej konfiguracji systemu (paska zadań, konsoli DOS, przeglądarki, ustawień grafiki, dźwięków, ustawień regionalnych), niektórych aplikacji działających w systemie (np. pakietu Office, Outlook Express, Windows Media Player, Acrobat Reader itd.), ikon na pulpicie, foldera "Moje dokumenty", ulubionych odsyłaczy internetowych, skojarzeń rozszerzeń plików itp., na nowy komputer pracujący pod kontrolą Windows XP.

Na kilka sposobów ułatwiono również przywracanie systemu do pracy po wystąpieniu krytycznych błędów. Użytkownik w dowolnym momencie pracy może utworzyć tzw. Restore Point, czyli wymusić, aby system zapamiętał swoje ustawienia i w razie wystąpienia problemów z konfiguracją, np. po instalacji nowej niezgodnej z nowym systemem aplikacji, przywrócić za pomocą funkcji System Restore ustawienia systemu do momentu, w którym został utworzony Restore Point. Podobną funkcją, ograniczającą się tylko do sterowników systemowych, jest Device Driver Rollback, umożliwiająca przywrócenie poprzedniej wersji każdego działającego w systemie sterownika.

Microsoft w Windows XP zrezygnował z tworzenia dyskietki ratunkowej ERD (Emergency Repair Disk) znanej użytkownikom Windows NT 4.0 i 2000. Zastąpiła ją dyskietka ASR (Automated System Recovery) tworzona tylko wtedy, gdy użytkownik wybierze opcję utworzenia całościowej kopii bezpieczeństwa w aplikacji Backup zawartej w systemie. Z jej wykorzystaniem możliwe jest kompleksowe odtworzenie systemu - nawet wtedy, gdy jest niemożliwe jego uruchomienie (oczywiście pod warunkiem że na jakimś nośniku awaryjnym istnieje pełna kopia bezpieczeństwa).

Pomoc z bliska i z daleka

Windows XP wyposażono w rozszerzone usługi terminalowe znane z Windows 2000 Server, które są wykorzystywane przede wszystkim do świadczenia wsparcia technicznego. Nowy system oferuje zestaw funkcji określanych wspólną nazwą Remote Assistance. Za ich pośrednictwem użytkownik może prosić zdalnie o pomoc swojego znajomego, współpracownika lub też wykwalifikowanego technika Microsoftu. Prośba o pomoc może być wysłana za pośrednictwem aplikacji Windows Messanger (komunikacja w czasie rzeczywistym) lub pocztą elektroniczną. W przypadku tej ostatniej zapytanie może mieć określoną ważność, np. na najbliższe 2 godziny.

Użytkownik łączący się zdalnie może przejąć pełną kontrolę nad komputerem, a także uruchamiać lokalnie narzędzia diagnozujące jego pracę, np. System Configuration Utility (MSCONFIG.EXE), pozwalające ładować system w dowolnej konfiguracji (np. bez uruchamiania określonych serwisów i programów mogących być źródłem występujących problemów).

Zdalna pomoc nie ogranicza się wyłącznie do przejęcia kontroli nad pulpitem użytkownika. Oddaleni od siebie użytkownicy mogą wymieniać uwagi zarówno na ekranie komputera, jak i głosowo, a także przesyłać sobie pliki.

Wymagania

Minimalną konfiguracją niezbędną do uruchomienia Windows XP jest komputer z procesorem Pentium 233 MHz, 64 MB RAM i dyskiem 1,5 GB. Microsoft zaleca jednak procesor o szybkości minimum 300 MHz i 128 MB RAM. Jak wykazały testy, komfort pracy osiąga się dopiero przy dwukrotnie większej częstotliwości procesora i pojemności pamięci operacyjnej.