Na wszystkich frontach

Nowe bezpieczeństwo

Na wszystkich frontach

SPARKLE - edytor grafiki i animacji. Stworzone w nim obiekty można oprogramoważ w języku XAML.

Nowy Internet Explorer (IE 7) obsługuje zakładki z możliwością grupowania, zapisu grupy itp. Podgląd wydruku ma wreszcie opcję autosize - tak by strona zmieściła się na papierze. Opcje analizy phishingu pozwalają zaznaczać witryny podejrzane oraz tworzyć "czarne listy". Równocześnie pojawia się nowy typ aplikacji Vista - WBA (Web Browser Application), łączący Avalon i aplikacje WWW.

W Windows Vista wprowadzony został także inny model izolacji - wszystkie usługi systemowe działają w tzw. sesji 0 i nie powinny mieć dostępu do sesji interakcyjnych (użytkownika). Dostępne są specjalne komunikaty, które pozwalają przekazywać informacje do/z usługi (i np. dynamicznie ją konfigurować).

Zmiany zajdą także w interfejsach API do bibliotek funkcji kryptograficznych (CAPI). Zachowana będzie zgodność, ale usuniętych zostanie wiele spośród liczących już 10 lat zaszłości. Pojawi się także nowy moduł do zarządzania hasłami - Credential Management. System będzie współpracować z systemem zarządzania prawami do informacji Microsoft Rights Management Server.

W Windows Vista dostępne będą nie tyle konta, co tzw. InfoCards - "wizytówki" określające tożsamość użytkownika. Mechanizmy logowania, uwierzytelniania czy audytu są dla nich bardzo podobne jak obecnie. Pojawia się też komponent odpowiadający za obsługę wyrażeń, pozwalających nadać określonej wizytówce uprawnienia do wykonania operacji. Pojawia się także Security Token Service, który "wydaje" token (używając WS-Trust) - niezależnie od źródła autoryzacji, którym może być federacja drzew Active Directory, a nawet PingID dla Linuxa.

Na targach pokazane były karty inteligentne obsługujące takie tokeny. Na PDC 2005 prezentowana była też (stosowana m.in. przez Microsoft) metodologia SDL (Security Development Cycle) pokazująca, w jaki sposób analizować potencjalne źródła problemów związanych z bezpieczeństwem w trakcie trwania projektu.

W Windows Vista wprowadzony został także mechanizm superfetch - który monitoruje system i "przechowuje na zaś" strony pamięci używane przez dany zestaw aplikacji. W Windows XP ma to miejsce tylko podczas startu systemu. W konsekwencji przy kolejnym uruchomieniu aplikacje startują znacznie szybciej. Ten stan jest pamiętany przez dłuższy czas - kilka miesięcy. W Windows Vista pamięć wirtualna może być obsługiwana także przez urządzenia z pamięcią Flash.

Microsoft wprowadzi do Windows Vista mechanizm komunikacyjny RDC (Remote Data Compression), pozwalający na synchronizację różnicową. Plik dzielony jest na porcje, a potem w zależności od tego, czy zmieniła się suma kontrolna (MD4 + podpis), podejmowana jest decyzja o przesłaniu danego fragmentu. Mechanizm ten posiada interfejsy API pozwalające zastosować go do synchronizacji dużych tablic w aplikacji.

Równocześnie w samym systemie pojawia się mechanizm transakcji. Common Log Manager jest nowym składnikiem kernela (również w Longhorn Server, a prawdopodobnie także Windows Server 2003 R2), który może rejestrować operacje na plikach, folderach oraz gałęziach rejestru. Zmiany można więc potwierdzić lub wycofać, tak jak w transakcjach bazodanowych. Rejestrowane są całe pliki, a nie tylko zmieniane fragmenty. Z mechanizmu tego skorzysta prawdopodobnie motor instalatora MSI 3.

Niezależnie funkcjonować będzie także mechanizm Shadow Copy, pozwalający stworzyć "obraz" partycji, z tą różnicą, że za jego pomocą będzie można np. otworzyć plik w wersji z konkretnego dnia, używając normalnego API. Microsoft zdecydował się także na dodanie mechanizmu powiązań symbolicznych, a dokładniej - interfejsu administracyjnego do tworzenia dowiązań znanych m.in. z Linuxa.

Pod znakiem AJAX

Na PDC 2005 Microsoft przedstawił Atlas - framework do tworzenia interaktywnych aplikacji WWW (z mechanizmami przeciągnij i upuść) w oparciu o koncepcję AJAX - czyli asynchroniczne wywoływania pewnej funkcjonalności z poziomu JavaScript. AJAX ma wsparcie w Visual Studio 2005, m.in. podpowiadanie składni, śledzenie działania funkcji krok po kroku.

Po stronie serwera dostępna jest kontrolka (ScriptManager), która określa, jaka funkcjonalność ma być dostępna dla klienta (np. dane z bazy, usługi Web itp.). Można także tworzyć własne kontrolki (dziedziczone jak inne z Web.UI.Control), wykorzystujące Atlas, funkcjonalność serwerową i komunikujące się przy użyciu XMLHTTP.

Z punktu widzenia JavaScript w przeglądarce dostępne są odpowiednie funkcje z parametrem callback wołanym, gdy dana operacja zostanie zakończona. Przykładem zastosowania tej technologii jest np. Start.com (przykład personalizowanej strony czy portalu "startowego" przeglądarki), Virtual Earth, a także interfejs Outlook Web Access w Exchange Server 2003. Warto dodać, że Atlas działa na dowolnej przeglądarce zgodnej z DHTML.

Połączone zostaną usługi MapPoint Location Server, MapPoint Web Services i VirtualEarth (serwis zdjęć satelitarnych "nałożony" na mapę) w jedną platformę SDK. Virtual Earth API jest dostępne za darmo (też do użytku komercyjnego) i będzie dostępne w tym modelu, pod warunkiem że aplikacja będzie miała okno "What/Where" (pozwalające na wyszukiwanie usług i miejsc). Niestety - brak informacji kiedy (i czy) będą dostępne dokładniejsze mapy Polski.

Interfejsy API dla wyszukiwarki internetowej MSN Search Web Services są dostępne za darmo do użytku niekomercyjnego. Zostały one odpowiednio zmodyfikowane - nie ma konieczności wnioskowania o oddzielny klucz dla programisty (jak w przypadku usługi Google). Można samodzielnie sterować rankingiem "promując" określone witryny zawierające dodatkowe słowa w stosunku do tego, czego szukał użytkownik, określać dodatkowe profile wagowe itp. W przypadku gdy aplikacja jest dystrybuowana do klientów, otrzymuje za darmo do 10 tys. zapytań dziennie, a gdy używana jest za pośrednictwem różnych numerów IP - każdy dodatkowy adres zwiększa limit o kolejne 10 tys. zapytań.

Nowy interfejs Office 12

Równocześnie z premierą Windows Vista odbędzie się premiera kolejnej wersji pakietu Office. W tym produkcie - po raz pierwszy od czasów chyba Word 97, dużym modyfikacjom uległ interfejs użytkownika. Jest bardziej zorientowany na "zadania" - tak by użytkownik nie tracił czasu na szukanie właściwej opcji w menu. Wprowadzono nowy typ paska narzędziowego "ribbon", w którym pokazywane są odpowiednie elementy w wielu wierszach. Klasyczne menu znikło zupełnie. Ten interfejs jest po prostu inny - jeżeli nakładane jest np. formatowanie, to w liście ikon wyboru pokazywany jest fragment dokumentu z uwzględnieniem konkretnych zmian itp. Microsoft zapowiada, że w Office nie będzie klasycznej wersji interfejsu, natomiast - mimo tak dużych zmian, istniejące dodatki będą działać na nowym Office tak jak dotychczas. Dla formularzy InfoPath dostępny będzie odpowiedni konwerter.

Domyślnym formatem dokumentu Office 12 będzie OpenXML, którego specyfikacja jest dostępna na licencji bez żadnych opłat. Jest to dokument ZIP zawierający wewnątrz kilka oddzielnych plików XML, co pozwoli np. łatwo odzyskać treść tekstową, gdy uszkodzeniu ulegnie wykres. Zmieniło się także zachowanie formularzy. W Wordzie 2003 można używać formatu XML i np. wyciągać informacje z formularza wypełnionego przez użytkownika. Jeśli jednak ktoś usunie pewne znaczniki, czy przesunie paragraf, analiza dokumentu XML staje się trudna. W Wordzie 12 pola formularza są związywane z określonymi tagami XML i przechowywane w oddzielnym pliku - innym niż ten, który opisuje sam dokument. To bardzo upraszcza pracę.

Formularze InfoPath mogą działać na serwerze i być dostępne za pośrednictwem przeglądarki, telefonu komórkowego itp. Po wysłaniu formularza e-mailem wyniki mogą być automatycznie gromadzone na liście w SharePoint Portal Server. Access 12 jako źródło danych może mieć listę SharePoint Portal Server (SPS). Generalnie obieg formularzy został zorganizowany bardzo elastycznie. Do tego dochodzi specjalny mechanizm pozwalający definiować obieg dokumentów, określający m.in., jakie metadane z Worda będą używane przez SPS do kontroli stanu.

Pojawiło się kilka nowych standardowych elementów WebParts. Jednym z nich jest kontrolka prezentująca arkusz Excela, w której obliczenia, a także wykresy wykonywane są po stronie serwera. Nie wiadomo jeszcze, jak będzie wyglądać praca z takim dokumentem, wiadomo natomiast, że dostępne będą interfejsy API pozwalające wygenerować taki dokument dynamicznie albo wypełnić danymi wcześniej przygotowany szablon.

Nowości w narzędziach

Na konferencji nie zostało pokazane kolejne "IDE" dla programistów (kodowa nazwa Orcas). Wiele sesji poświęconych było natomiast nowinkom językowym w C# 3.0 oraz Visual Basic 9. Wprowadzone zostaną wyrażenia lambda, typy anonimowe, inicjatory obiektów, metody-rozszerzenia (extension method) i wiele innych. Jedną z ciekawszych nowości była technologia LINQ - nowy język zapytań zbudowany głównie przy użyciu metod-rozszerzeń. Język ten dostępny jest w trzech wersjach: LINQ - do prac ze strukturami w .Net (kolekcje, tablice itp.), XLINQ - pozwalający na analogiczną pracę z dokumentami XML, oraz DLINQ, który pozwala na wygodną pracę ze zbiorami SQL bez konieczności jawnego wywoływania wyrażeń przez ADO .Net.

W jednym wyrażeniu LINQ można równocześnie połączyć dane z kolekcji, bazy danych i pliku XML otwartego w XmlDocument. Z bazy można np. pobierać opisy procesów, z kolekcji - nazwy aktualnie działających programów, a wynik połączyć w jeden "zbiór rekordów". A wszystko to za pomocą składni C# czy Visual Basic .Net. Przy okazji - C# 3.0 ma być językiem w 100% zgodnym z poprzednimi wersjami. Programy napisane w C# 2.0 i skompilowane do kodu pośredniego będą bez jakichkolwiek zmian działać w środowisku wykonawczym .Net 2.0.

Na PDC 2005 Microsoft pokazał pierwszą wersję motoru Windows Workflow Foundation, w którym można zdefiniować skomplikowane przepływy aplikacyjne w formie diagramów i wstawić w poszczególnych etapach procedury itp. Mechanizm ten mają wykorzystywać kolejne wersje BizTalk. Windows Workflow Foundation ma być dostępny wcześniej niż Orcas, ponieważ duża część Office 12 opiera się właśnie na tej technologii.

Interesujące przykłady

Microsoft Max Beta to produkt prezentujący większość możliwości, jakie daje nowy interfejs i WinFX. Program ten służy do publikowania zdjęć w formie albumu w sieci peer-to-peer z autoryzacją Passport. Mantis PDC to nazwa prostego "motoru" gry internetowej napisanej z wykorzystaniem WPF. Programiści Netflix pokazali, jak można zbudować aplikację (do zamawiania filmów), która będzie wyglądać analogicznie na Windows Vista, Media Center, Tablet PC i Windows Mobile - a równocześnie na każdej z tych platform w maksymalnym stopniu wykorzystywać możliwości danej platformy.


TOP 200