Mezzanine jako źródło finansowania dla przedsiębiorstwa

W dniu 28 kwietnia 2005 r. Krzysztof Olszewski, założyciel i prezes zarządu Solaris, odzyskał, z wykorzystaniem cypryjskiej spółki celowej (cel: optymalizacja podatkowa) Openaco Trading Co. Ltd. (por. rysunek 6), pełną kontrolę nad spółką Solaris poprzez wykup od Kredyt Banku udziałów (za kwotę 13 mln euro, tj. 54,2 mln zł)<sup>5</sup>.

W marcu 2006 Solaris spłacił pożyczkę (po 11 miesiącach od zamknięcia transakcji) oprocentowaną na poziomie 11,5% (rocznie)<sup>6</sup>. Fundusz skorzystał z prawa warranta i został mniejszościowym akcjonariuszem w spółce Solaris, wysyłając swojego przedstawiciela do Rady Nadzorczej spółki. Jednocześnie wycofanie udziałów w przedsiębiorstwie zostało zaplanowane do roku 2013.

Zobacz również:

  • GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
  • Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
  • International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO
Mezzanine jako źródło finansowania dla przedsiębiorstwa

Rysunek 6

Solaris Bus & Coach SA jest obecnie liderem na polskim rynku. Dodatkowo, dzięki stale rosnącej sprzedaży, spółka umacnia swą pozycję w pozostałych krajach Europy Środkowej i Zachodniej. W roku 2004 Solaris wygrał przetarg na dostawę autobusów miejskich do Berlina. Przetarg ten był największym przetargiem tego typu w Europie w 2004 r.

W 2005 r. spółka sprzedała 610 autobusów, w 2006 r. 579 autobusów, natomiast w 2007 r. rekordową liczbę 702 autobusów. Sprzedając w 2007 r. polskim przewoźnikom łącznie 302 autobusy, wyprzedziła wszystkich swoich konkurentów. Po raz pierwszy w historii swojej działalności Solaris objął pierwsze miejsce nie tylko w kategorii autobusów miejskich, ale także we wszystkich kategoriach łącznie, tj. autobusów miejskich, międzymiastowych i turystycznych<sup>7</sup>.

Konkluzje

Mezzanine wypełnia lukę kapitałową, przed jaką stają niejednokrotnie przedsiębiorstwa. Podmioty gospodarcze sięgają po ten produkt po uzyskaniu ogólnie dostępnych źródeł finansowania. Struktura inwestycji pozwala spółce przesunąć terminy płatności, a dzięki temu nie traci ona środków pieniężnych w momencie, kiedy są najbardziej potrzebne, a mianowicie na początku przeprowadzanego przedsięwzięcia inwestycyjnego.

Barierami, które spowalniają proces rozpowszechnienia mezzanine, są słaba jego znajomość wśród właścicieli przedsiębiorstw oraz nieufność ich w przyjmowaniu kapitału o charakterze zbieżnym do kapitału własnego, jednakże możliwości jego wykorzystania, a także jego elastyczność pozwalają prognozować jego szybki rozwój w Polsce. Inne przesłanki rozwoju tego typu finansowania przedsiębiorstw w Polsce są następujące:

a. deficyt kapitału na rozwój - w najbliższych latach wiele firm będzie potrzebowało finansowania na zakup środków trwałych i innych środków produkcji, aby móc konkurować na rynku UE i rynkach światowych;

b. rozwój rynku private equity - czemu towarzyszy presja, by finansować coraz większe transakcje przy zachowaniu wysokiej stopy zwrotu, co bezpośrednio przekłada się na popyt na mezzanine;

c. deficyt finansowania dłużnego - banki, które kierują się głównie możliwością zabezpieczenia na aktywach pożyczkobiorców, a nie poziomem generowanej przez nich gotówki, nie są w stanie zapełnić tej luki.

Autor, doktor nauk ekonomicznych, jest kierownikiem Podyplomowego Studium SGH Metody Wyceny Spółki Kapitałowej i członkiem rady nadzorczej KGHM SA.

<hr>

<sup>1</sup> Szerzej o inwestycjach private equity w książce: M. Panfil, "Fundusze private equity. Wpływ na wartość spółki", Difin, Warszawa 2005.

<sup>2</sup> J. Gajdka J., E. Walińska, "Zarządzanie finansowe - teoria i praktyka", FRR 2000, s. 415.

<sup>3</sup> Fundusz AMC udzielił pożyczki z warrantem bezpośredniego zakupu udziałów/akcji w następujących spółkach: Zaberd SA, Lux-Med sp. z o.o., Solaris Bus & Coach sp. z o.o.

<sup>4</sup> BRE Bank SA oferuje finansowanie mezzanine na okres od 1 do 8 lat w kwocie od 10 mln zł do 90 mln zł. W zakresie finansowania mezzanine obejmuje finansowanie przejęć i akwizycji przedsiębiorstw (LBO, MBO, MBI) - nabywane akcje stanowią zabezpieczenie pożyczonych środków i źródło ich późniejszej spłaty; finansowanie rozwoju; finansowanie pomostowe i Pre IPO; finansowanie wymiany akcjonariusza; rekapitalizację.

<sup>5</sup> Informacja ze stronyhttp://www.mezzmanagement.com/

<sup>6</sup> M. Sulima, "Pozyskiwanie przez spółkę finansowania typu mezzanine" [w:] "Finansowanie rozwoju przedsiębiorstwa. Studia przypadków", praca zbiorowa pod red. M. Panfila, Difin, Warszawa 2008, s. 394-396.

<sup>7</sup> Informacje ze stronyhttp://www1.solarisbus.pl/


TOP 200