W ciągu najbliższych lat nastąpią zmiany w dziedzinie infrastruktury telekomunikacyjnej - przewiduje Maciej Kozłowski. - Jej najważniejszym elementem stanie się światłowód, natomiast lokalnie, do transmisji i komunikacji będą wykorzystywane technologie bezprzewodowe, czyli np. Wi-Fi. Warto pamiętać, że mogą one także wpłynąć na rynek telefonii komórkowej. Jeżeli telefony komórkowe będą mogły korzystać z technologii Wi-Fi, to znikną impulsy za rozmowy i będziemy płacić jedynie za transmisję danych. Ceny elementów infrastruktury telekomunikacyjnej szybko spadają. Z drugiej strony, coraz bardziej wymyślne metody "alternatywnej ostatniej mili" ciągle nie pozwalają na obniżenie kosztu dostępu poniżej ceny dostępu miedzianego. Rywalizacja między operatorami powoduje jednak ciągły spadek cen za podstawowe usługi telekomunikacyjne, większość operatorów liczy tu na zyski za oferowanie usług dodanych.

Nipun Gupta, wiceprezes ds. marketingu Energis Polska, oczekuje przede wszystkim liberalizacji rynku, w tym liberalizacji dostępu do Internetu. - Najbardziej prawdopodobny wydaje się niemiecki model, w którym coraz więcej użytkowników korzysta z dostępu w technologii DSL. Rozwiązanie takie będzie możliwe po dalszej liberalizacji rynku związanej z uwolnieniem "ostatniej mili". Takie działania spowodują, że operatorzy niezależni będą mogli skutecznie konkurować z TP, a konkurencja zawsze przynosi korzyści dla użytkownika końcowego. W Polsce już teraz rośnie świadomość korzystania z Internetu, a przyszłość należy do usług konwergentnych, które pozwolą na udostępnienie zarówno zasobów Internetu, jak i telefonii IP.

E-porażki

Historia rozwoju Internetu w ciągu ostatniej dekady wcale nie jest usłana różami. Oprócz bolesnego dla całej branży krachu internetowego zdarzyło się kilka falstartów. Jednym z nich była promocja w 2000 r. technologii WAP hasłem "Internet w twoim telefonie komórkowym". Rzadko kto wtedy miał aparat z dużym ekranem, nie mówiąc już o kolorowym wyświetlaczu. Do tego ceny usług telefonii mobilnej były wysokie, tym samym próba masowego wprowadzenia technologii WAP skończyła się totalną katastrofą.

Użytkownicy postrzegali WAP jako zbyt kosztowny, mało atrakcyjny użytkowo, pozbawiony wszystkich wizualnych zalet Internetu i niedoskonały technicznie produkt - podsumowuje Jacek Kotur. Podobną opinię na temat WAP-u wyraża Sławomir Pliszka - Usługi WAP nie spełniły pokładanych w nich nadziei na rozwój alternatywnej metody korzystania z zasobów internetowych.

Naszych oczekiwań nie spełniły również usługie-government. Wciąż niewiele spraw urzędowych można załatwić przez Internet. E-government jest w większości przypadków fikcją - przyznaje Mariusz Biedrzycki. - Inną porażką jest zapowiadana masowa szerokopasmowość usług zapowiadana od przełomu wieków. Ten postulat udało się spełnić jedynie Korei i Japonii, a w przypadku innych krajów plany okazały się tylko pobożnym życzeniem.

Co dalej?

Penetracja Internetu, a zwłaszcza usług szerokopasmowego dostępu, jest wciąż niska, możemy się więc spodziewać, że najbliższe lata będą sprzyjały rozwojowi usług dostępowych. Z pewnością coraz więcej zainteresowania wzbudzi technologia Wi-Fi. Co więcej, możemy liczyć również na ściślejsze powiązanie Internetu i telefonii komórkowej.

Z pewnością za coraz większą liczbę usług trzeba będzie w sieci płacić. Zwiększy się popularność internetowych płatności (e-banki w Polsce dopiero rozwijają skrzydła). Zwiększy się również dostęp do multimediów - coraz więcej muzyki i filmów będzie nabywanych za pośrednictwem sieci.

<hr size=1 noshade>Jacek Kotur, dyrektor marketingu Crowley Data Poland

Obserwując tendencje na rynku telekomunikacyjnym, możemy założyć dynamiczny rozwój technologii szybkiego dostępu do Internetu oraz jego upowszechnianie się - zwłaszcza w technologii bezprzewodowej. Sądzę też, że bardzo realne jest połączenie Internetu z GSM i stworzenie jednego uniwersalnego, mobilnego medium do przesyłania danych i głosu. Kolejną tendencją będzie stopniowe zbliżanie się telewizji i Internetu - ten proces obserwujemy już dzisiaj, ale będzie się on nasilał.

Sławomir Pliszka, kierownik działu badań Wirtualna Polska

Do najważniejszych zmian Internetu w ostatniej dekadzie trzeba zaliczyć przede wszystkim upowszechnienie nowego medium - przejście od fazy elitarnej do masowego wykorzystania oraz kryzys dotcomów. Po kryzysie internetowym doszło jednak do odbudowania zaufania u inwestorów, szczególnie w ostatnim czasie. Internet przeszedł również od stadium bezpłatności treści do płatności. Na rynku portali nastąpiło wykrystalizowanie i uporządkowanie: mamy trzy główne portale i dwa mniejsze. Doszło do strategicznych aliansów portali z dużymi koncernami medialnymi (FIMF FM i Interia, ITI i Onet, Agora z Gazetą.pl).

Mariusz Biedrzycki, dyrektor marketingu Onet.pl

Nie wiem, czy warto snuć jakiekolwiek wizje na temat przyszłości Internetu, skoro nadal penetracja sieci w wielu miejscach globu jest niska, a co więcej, nie ma jeszcze masowej mobilności i usług szerokopasmowego dostępu do Internetu z prawdziwego zdarzenia. Na razie jedynie Japonii i Korei udało się spełnić postulat udostępnienia szybkich łączy swoim obywatelom. E-Government jest w większości przypadków fikcją, a dla części firm (na szczęście jest ich coraz mniej) witryna WWW to odpowiednik folderu reklamowego, wydawanego z okazji targów. Tym samym nawet bez przełomowych zmian jest wiele do zrobienia na drodze organicznego wzrostu.

Maciej Kozłowski, dyrektor NASK

Zmiany Internetu w ciągu ostatnich dziesięciu lat miały charakter ewolucyjny. Sieć dla jej twórców zapowiadała się jako narzędzie umożliwiające dotarcie do różnorakich baz i zasobów danych, przewidywaliśmy też zastosowanie

e-usług w pracy administracji rządowej i samorządowej. W Polsce prekursorem idei społeczeństwa informacyjnego, zakładającego swobodny dostęp do informacji publicznej i komunikację na styku państwo-obywatel, był profesor Tomasz Hofmokl, pierwszy dyrektor NASK. Było to mniej więcej 10 lat temu, w roku 1994. Z perspektywy ostatnich lat największym zaskoczeniem w rozwoju Internetu są jego zastosowania komercyjne, szczególnie dynamika ich rozwoju. Największy wpływ na tworzenie kolejnych usług miało pojawienie się na przełomie lat 1993/1994 pierwszej graficznej przeglądarki World Wide Web. Od tego momentu skokowo, w ciągu jednego roku, wzrosła popularność Internetu i WWW . To z kolei zapoczątkowało masowe tworzenie stron internetowych, których dziś jest już podobno ok. 10 mld.

Wraz z rozwojem pojawiły się nowe zagrożenia. Obecnie Internet, będący w wielu dziedzinach życia społecznego podstawowym narzędziem pracy, jest praktycznie niekontrolowany. To jedna z głównych przeszkód uniemożliwiająca swobodne korzystanie, m.in. z bankowości online. Istnienia zagrożeń spodziewaliśmy się już w 1996 r., tworząc w strukturach NASK zespół CERT Polska (Computer Emergency Response Team).