Matryca OLED w laptopie - ważna innowacja czy zbędny wydatek?

Na rynku pojawia się coraz więcej komputerów przenośnych z ekranami typu OLED. Jakie są wady i zalety matryc organicznych? Czy warto zdecydować się na model z panelem OLED zamiast IPS LCD lub Mini-LED?

Wyświetlacze typu OLED to aktualnie najnowsze, najbardziej innowacyjne panele o najwyższej jakości wyświetlanego obrazu, jakie można znaleźć w urządzeniach dostępnych na rynku. Dzięki charakterystycznej budowie panele typu OLED pozwalają zaoferować cieńsze konstrukcje urządzeń, które wyposażono w panel OLED oraz lepsze czasy pracy na baterii, a to wszystko przy zachowaniu topowej specyfikacji technicznej.

Laptop z ekranem OLED
Źródło: hp.com

Laptop z ekranem OLED

Źródło: hp.com

Technologia OLED nie jest niczym nowym, ale dopiero na przestrzeni ostatnich dwóch lat zaczęła trafiać do przenośnych komputerów dla użytkowników domowych oraz odbiorców biznesowych.

Zobacz również:

  • Technologia QDEL ma zastąpić OLED jako najwyższej klasy wyświetlacze do 2026 roku
  • Apple wstrzymuje rozwój microLED w zegarkach
  • IPS, OLED, mini-LED czy QLED - jaka matryca do pracy?

OLED to rozwiązanie spopularyzowane przez firmę Samsung, która stosuje ją w swoich urządzeniach takich jak telefony komórkowe czy zegarki już od ponad 10 lat. Na przestrzeni ostatnich 5 lat technologia OLED znacząco wyewoluowała. Wszystko ze względu na malejące koszty produkcji oraz coraz doskonalszy proces technologiczny. Aktualnie panele OLED znajdziemy już nie tylko w telefonach czy smartwatchach, które najlepiej wykorzystywały cechy charakterystyczne paneli OLED (charakterystykę tego typu ekranów przedstawimy nieco niżej), ale również w telewizorach, komputerach przenośnych czy ekranach system inforozrywki montowanego w nowoczesnych samochodach osobowych.

W 2021 roku na rynku pojawiło się mnóstwo komputerów przenośnych z różnego segefmtnu cenowego, które wyposażono w ekrany OLED. Prym wiedzie tu firma Asus ze swoimi ZenBookami i VivoBookami, ale panele OLED trafiły również do wybranych laptopów od HP, Lenovo (w tym do serii ThinkPad) oraz innych producentów komputerów przenośnych. Firma Apple bacznie przy na rozwój paneli OLED, ale w swoich komputerach proponuje inne rozwiązanie - Mini-LED. Jest to klasyczny panel IPS LCD, ale ze strefowym podświetleniem (kilka tysięcy stref), dzięki którym znacząco poprawiono kontrast oraz jakoś czerni.

Największe wady paneli OLED opóźniły ich wprowadzenie do komputerów przenośnych

Panele OLED trafiły do komputerów przenośnych stosunkowo późno. Wszystko ze względu na kilka uwarunkowań. Komputery przenośne często wyświetlają statyczne elementy interfejsu takie jak pasek zadań w Windows 10/11, a panele OLED ze względu na swoją charakterystykę są podatne na wypalanie się pikseli - po długotrwałym wyświetlaniu tego samego obrazu przez wiele godzin, na panelu pozostają powidoki (pozostałości uprzednio wyświetlanej treści).

Panel OLED w laptopie Asus ZenBook
Źródło: asus.com

Panel OLED w laptopie Asus ZenBook

Źródło: asus.com

Dodatkowo panele OLED początkowych generacji miały ogromne zapotrzebowanie na energię elektryczną, co również nie sprzyjało zastosowaniu ich w komputerach osobistych. Aktualnie najwięksi producenci matryc OLED tacy jak Samsung, LG Display oraz BOE poradzili sobie z wyżej wymienionymi niedogodnościami oraz rozpoczęli masową produkcję modeli o przekątnej od 13,3 do 15,6-cala o rozdzielczości Full HD lub 4K. Producenci sprzętu mogą wybierać modele o różnej jasności (maksymalnie nawet 1000 nitów) oraz opcjonalną warstwą dotykową.

Jak działa panel OLED?

OLED to skrót od anglojęzycznych słów "organic light-emitting diode", które po polsku oznaczają organiczna dioda elektroluminescencyjna. W praktyce panel OLED nie posiada klasycznego podświetlenia znajdującego się za panelami IPS LCD/TN oraz Mini/Micro-LED. Dzięki cząsteczką organicznym to pikseli odpowiedzialne są za generowanie intensywności emisji światła. Rozwiązanie to ma szereg zalet - od prostszej budowy, która umożliwia projektowanie zagiętych lub przezroczystych paneli, aż po wyższą jasność i dużo lepsze odwzorowanie kolorów. Należy również przypomnieć o idealnej czerni i nieograniczonym kontraście - kolor czarny wyświetlany jest poprzez wyłączenie poszczególnych pikseli.

Panele OLED aktualnej generacji są również niesamowicie energooszczędne. Gdy użytkownik zdecyduje się na czarną tapetę i ciemny motyw może zwiększyć czasy pracy na baterii nawet o kilkanaście procent. Z drugiej strony dzięki jasności maksymalnej możemy cieszyć się komfortem pracy nawet w bezpośrednim towarzystwie światła słonecznego.

Dla porównania w klasycznych ekranach IPS, LCD, TN lub VA piksele same z siebie nie potrafią świecić. Do generowania obrazu potrzebne są diody LED, które przepuszczają światło poprzez filtry. Światło może być blokowane przez piksele w postaci ciekłych kryształów lub barwione w celu wygenerowania żądanego koloru.

Czy warto kupić komputer przenośny z panelem OLED?

Na samym początku należy zaznaczyć, że panele OLED w komputerach przenośnych nie są standardem. Niezależnie od wybranego modelu należy dopłacić do konfiguracji oferującej ekran wykonany w technologii OLED. W zależności od modelu będzie to od kilkuset złotych (podstawowe laptopy ultraprzenośne z pogranicza urządzeń konsumenckich oraz biznesowych) do aż ponad 1000 zł (biznesowe konstrukcje takie jak HP Spectre x360 lub Dell XPS).

Lenovo ThinkPad X1 Yoga z ekranem OLED
Źródło: Lenovo.com

Lenovo ThinkPad X1 Yoga z ekranem OLED

Źródło: Lenovo.com

Przeważająca większość komputerów przenośnych korzysta z paneli OLED dostarczanych przez firmę Samsung. Bardzo często w pakiecie otrzymujemy rozdzielczość 4K, która zwiększa wykorzystanie podzespołów, co może przełożyć się na krótszy czas pracy na baterii.

Ekran OLED z pewnością nie jest elementem obowiązkowym wyposażenia komputerów przenośnych. Nieco inny punkt widzenia mogą jednak mieć pracownicy z branży kreatywnej - graficy montażyści oraz osoby pracujące w marketingu, a także Front End Developerzy,. Wszystko ze względu na pełne pokrycie palety barw DCI-P3 oraz rewelacyjne odwzorowanie kolorów, które jest wymagane w wyżej wymienionych specjalnościach.

Modele z wyświetlaczem OLED polecamy szczególnie pracownikom biznesowym, którzy często pracują poza biurem np. w podróżach służbowych. Jasny ekran OLED ułatwi im pracę w niesprzyjającym środowisku.

Podsumowanie

Panel OLED to ciekawy dodatek, który z pewnością nie jest elementem wyposażenia obowiązkowego. Większość pracowników nie zauważy różnicy dopóki nie rozpocznie pracy z komputerem wyposażonym w panel OLED. Główną zaletą ekranów OLED jest rewelacyjna jakość wyświetlanych treści. Należy uwzględnić również wysoką jasność maksymalną oraz potencjalne wydłużenie czasu pracy podczas korzystania z trybu ciemnego oraz z rozsądnie ustawioną jasnością panelu.

HP Spectre x360
Źródło: hp.com

HP Spectre x360

Źródło: hp.com

Z pewnością minie jeszcze dużo czasu, zanim panele OLED trafią do szerokiej gamy laptopów. Nie powinniśmy oczekiwać, że tego typu rozwiązanie po pewnym czasie stanie się standardem. Panel OLED wymaga dopłaty mogącej stanowić nawet do 25% ceny komputera, co raczej nie ulegnie zmianie w przeciągu najbliższych kilkunastu miesięcy.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200