W Whitbey pojawią się nowe obiekty typu DataComponent, które będą automatycznie wykonywać dużą część pracy wymaganej do stworzenia powiązań między obiektami aplikacji a danymi. Funkcjonalnie przypominają one nieco obiekty DataWindow stosowane w narzędziu Sybase PowerBuilder. Różnica polega m.in. na dużo większych możliwościach dostosowania ich do indywidualnych potrzeb projektu. W każdym razie, aby za pomocą Whitbey zaprezentować dane z jednej tabeli w aplikacji WinForms z możliwościami stronicowania, filtrowania i aktualizacją - wystarczy dosłownie kilka linijek kodu i przeciągnięcie obiektu DataComponent na formatkę. Co ciekawe, ten sam DataComponent może być wykorzystany w warstwie biznesowej do udostępniania odpowiedniej funkcjonalności, choć bez "warstwy interfejsu użytkownika". Obiekty będzie też można powiązać wprost z usługą web udostępnianą przez środowisko Indigo.

ASP .Net 2.0 zawiera specjalny mechanizm, który automatycznie "unieważnia" tymczasowo przechowywane obiekty, gdy zmienia się zawartość bazy danych. W ten sposób baza informuje aplikację, że określony rekord zmienił się. Uproszczono także obsługę stronicowania tabeli i edycję elementów w siatce. Wykonanie takiej operacji w .Net Framework 1.0 wymagało kilkunastu linii kodu - teraz wystarczy jedna.

W ASP .Net 2.0 pojawia się kilka nowych kontrolek - godny uwagi jest zwłaszcza obiekt automatycznie obsługujący logowanie i zarządzanie rolami w tworzonej aplikacji WWW. Uproszczono także definiowanie nawigacji, co pozwala w łatwy sposób zapanować nad odsyłaczami w rozbudowanych portalach. W ASP .Net 2.0 można też definiować komponenty wizualne Web Parts funkcjonalnie podobne do tych znanych z SharePoint Portal Server. W sumie w ASP .Net pojawi się wiele funkcjonalności dostępnych dotychczas jedynie w środowiskach portalowych. Ponadto do tworzenia ASP .Net w Whitbey nie jest konieczne instalowanie komponentów FrontPage Server Extensions na stacji programisty - wystarczy np. dostęp przez FTP do zdalnego serwera WWW.

Kolejną nowością jest tzw. Master Page - "nadrzędna" strona narzucająca układ wszystkich elementów w aplikacji WWW (przypomina to dziedziczenie formatek w Windows Forms).

Whitbey wprowadzi zmiany w systemie udostępniania pomocy. Obecnie jest to w zasadzie tylko kwartalnie rozsyłana biblioteka MSDN. W Whitbey pomoc ma być aktualizowana na bieżąco, a ponadto każdy będzie mógł dodać własne notatki do danego tematu pomocy. Można będzie także wysyłać sugestie poprawek i pobierać uaktualnione pliki pomocy.

Oprócz środowiska VS .Net Microsoft zaprezentował na PDC zestaw narzędzi pozwalających automatyzować kompilowanie, uruchamianie i testowanie złożonych projektów. Pakiet MSBuild funkcjonalnie przypomina znany programistom open source pakiet ANT - można w nim definiować ciągi operacji wykonywanych na składowych projektu.

Całkiem nowa twarz

Interfejs użytkownika systemu Longhorn zwany Avalon to w zasadzie zupełnie nowa koncepcja architektury, a także całkiem nowe pomysły na sposób prezentacji i filozofia działania interfejsu. Przykładowo, kontrolka typu karuzela pozwala łatwo poruszać się po dużych zbiorach danych, filtrując je i przewijając w trzech wymiarach.

Z nowym interfejsem nieodłącznie związany jest dedykowany język XAML pozwalający oprogramować jego wygląd. XAML to język oparty na XML umożliwiający - podobnie jak w ASP .Net - całkowite odseparowanie warstwy prezentacyjnej od właściwego programu. Definicja interfejsu to tak naprawdę ciąg poleceń (znaczników) oraz identyfikatory wiążące interfejs z kodem zawierającym obsługującą go logikę. Avalon niemal wyłącznie wykorzystuje grafikę wektorową, dzięki czemu każdy obiekt interfejsu można dowolnie przekształcać za pomocą pojedynczego polecenia XAML. W interfejsie można stosować bitmapy, ale np. ikony są już obowiązkowo rysunkami wektorowymi.

Wszystkie elementy graficzne można w Avalon dowolnie skalować, obracać itd. Dla przykładu, aby obrócić okno o 45°, wystarczy dodać polecenie odpowiedniej transformacji na początku definicji w XAML. Na marginesie rzestrzeń kolorów zawsze zawiera składnik alpha określający przezroczystość.