Krótki przewodnik po rozwiązaniach cloud computing

I jeszcze jeden, być może najważniejszy, odcień chmury. To sprowadzenie skomplikowanych zagadnień związanych z technologiami informatycznymi do prostej pozycji cennika usług: "dostajesz to i to, o takich a takich parametrach, za tyle i tyle pieniędzy, płacone w taki a taki sposób - a niczym więcej nie musisz się interesować". A wszystko rozliczane w modelu "za konsumpcję" (częściej: w modelu mieszanym, trochę "za gotowość", a trochę "za konsumpcję"). Ważne, że usługa wyrażona jest językiem biznesowym, zaś podstawą cennika będzie coś łatwo identyfikowalnego dla klienta. Na przykład w rozwiązaniu "chmurowym" dla bankowości będzie to klient albo rachunek, dla systemu pocztowego - pojedyncza skrzynka, zaś dla rozwiązania typu klasy ERP w chmurze - poszczególne moduły (np. kadry, płace, produkcja itd.) i liczba ich użytkowników.

Od nakręcenia do produktywności

Firma analityczna Gartner pokazuje technologie na tzw. Gartner hype curve, co można by przetłumaczyć jako "krzywa nakręcenia Gartnera". Technologie najpierw zaskakują, potem wchodzą w tzw. szczyt niespełnionych oczekiwań, następnie spadają w dolinę rozczarowania i stamtąd powoli wydobywają się zboczem oświecenia na równinę produktywności. Każda technologia przechodzi przez te fazy i nie ma co oczekiwać, że któraś ekspresowo przejdzie do fazy produktywności z pominięciem wcześniejszych.

Zobacz również:

  • Cisco i Microsoft transmitują dane z prędkością 800 Gb/s
  • Kwanty od OVHCloud dla edukacji
  • Nvidia odtworzyła całą planetę. Teraz wykorzysta jej cyfrowego bliźniaka do dokładnego prognozowania pogody

Chmura, w zależności od swojego odcienia, jest gdzieś pomiędzy szczytem niespełnionych oczekiwań, a początkiem zbocza oświecenia. Warto więc bacznie przyglądać się poszczególnym technologiom i rozwiązaniom, aby zrozumieć, gdzie na tej krzywej się znajdują, i zainwestować w nie w samą porę: w sam raz, by uzyskać przewagę konkurencyjną, dostatecznie późno, by nie zapłacić frycowego.

Słownik zachmurzonego informatyka

Wirtualizacja - technika polegająca na nakładaniu warstwy abstrakcji na sprzęt, umożliwiająca jego bardziej optymalne wykorzystanie, np. komputer "udaje", że jest kilkoma komputerami, każdy z własnym systemem operacyjnym i zasobami.

Abstrakcja - technika nakładania na fizyczne zasoby (np. moc obliczeniową, przestrzeń dyskową) warstwy abstrakcji ujednolicającej usługi i uniezależniającej zarządzanie od rodzaju i producenta zastosowanego sprzętu lub oprogramowania.

VDI - ang. virtual desktop interface - technika uruchamiania systemu operacyjnego po stronie serwera i dostarczania do klienta "cienkiego" obrazu, pozwalającego na dialog z użytkownikiem. Klient pracuje na terminalu tak jakby pracował na stacji roboczej, choć faktycznie działa na zwirtualizowanej maszynie uruchamianej z chmury.

Hypervisor - wersja systemu operacyjnego działająca bezpośrednio na fizycznej maszynie, pozwalająca na uruchmianie zwirtualizowanych komputerów (patrz: Guest).

Guest - wirtualny system operacyjny działający na innym systemie operacyjnym (patrz: Hypervisor) i "udający", jakby był autonomicznym komputerem.

Prywatna chmura - wersja chmury utrzymywana i działająca na potrzeby jednej organizacji. Z reguły stosowana przez organizacje duże, osiągające skalę uzasadniającą utrzymanie własnej chmury (a nie korzystnie z publicznej, patrz: publiczna chmura) i potrzebująca rozwiązań o niebudzącym wątpliwości bezpieczeństwie i jasnej lokalizacji oraz własności danych.

Publiczna chmura - usługi chmury dostarczane przez dostawcę zewnętrznego, przez Internet, w sytuacji silnej komodytyzacji zasobów informatycznych. Publiczna chmura z reguły jest tańsza niż prywatna, ale wywołuje więcej pytań i wątpliwości związanych z bezpieczeństwem i regulacjami.

Hybrydowa chmura - kombinacja powyższych, z reguły kompromis pomiędzy ceną oraz dostępnością a bezpieczeństwem danych. Dostępna także w wersji chmury dzielonej, np. wykorzystywanej przez grupę firm z tego samego porządku prawnego albo tego samego segmentu rynku.

Komodytyzacja - sprowadzenie usług informatycznych do prostych, zastępowalnych usług, z reguły rozliczanych wg faktycznego zużycia.

SaaS - ang. Software as a Service - rozwiązanie, w którym oprogramowanie dostarczane jest jako usługa w chmurze, bez instalacji oprogramowania ani zakupu infrastruktury.

IaaS - ang. Infrastructure as a Service - dostarczanie podstawowych usług (moc obliczeniowa, pojemność do składowania) przez Internet albo w modelu prywatnej chmury (patrz: prywatna chmura) dzięki wirtualizacji i abstrakcji zasobów sprzętowych.

PaaS - ang. Platform as a Service - dostarczanie platformy (np. aplikacyjnej, bazodanowej, komunikacyjnej) z chmury jako usługi. Miejsce do budowania własnych rozwiązań, kompromis pomiędzy korzystaniem jedynie z infrastruktury (patrz: IaaS) a aplikacji (patrz: SaaS).

Grid - technologia pokrewna chmurze, polegająca na dzieleniu złożonych obliczeniowo zadań na mniejsze fragmenty, dystrybuowania ich na komputery średniej klasy, a następnie zbieraniu i konsolidacji wyników. Najbardziej znane zastosowania to projekt SETI@Home oraz analiza obrazów zdarzeń cząstek elementarnych z CERN.

Model dojrzałości chmury (i jego krytyka)

James Urquhart w roku 2008 sformułował tzw. model dojrzałości chmury (ang. cloud maturity model). Składa się, podobnie jak model CMMI, z pięciu poziomów dojrzałości:

1. Konsolidacja - występuje, kiedy firma zmniejszy marnowanie przestrzeni fizycznej oraz mocy obliczeniowej (przestrzeni dyskowej, pasma itd.) za pomocą konsolidacji zasobów informatycznych.

2. Abstrakcja - zdarza się, gdy firma jest w stanie zarządzać swoimi zasobami informatycznymi w sposób niezależny od fizycznej infrastruktury, np. w sposób dynamiczny przełączając zwirtualizowaną moc obliczeniową pomiędzy poszczególnymi środowiskami i aplikacjami.

3. Automatyzacja - następuje, kiedy czynności ręczne zostają zastąpione automatycznymi (np. dystrybucja łatek do systemów operacyjnych lub usuwanie błędów).

4. Komodytyzacja - (oryginalne: utility) - usługi informatyczne przekształcają się w usługę dzięki samoobsłudze oraz opomiarowaniu (w tym także modelu płatności za wykorzystanie zamiast za dostarczoną moc).

5. Rynek - kiedy usługi chmury mogą być łączone ze sobą w rozwiązania na wspólnym i konkurencyjnym rynku usług - można to nazwać również metachmurą.

Krytyka towarzyszyła modelowi Jamesa Urquharta niemal od jego powstania. Skupia się na tym, że poziomy dojrzałości to tak naprawdę różne wymiary, np. komodytyzacja może wystąpić przed automatyzacją, a nawet bez niej. Dodatkowo w modelu tym brakuje jednego z najważniejszych elementów chmury, tj. elastyczności i skalowalności.

****

Chcesz dowiedzieć się więcej o cloud computingu i wirtualizacji?

Weź udział w bezpłatnej konferencji Computerworld. Zarejestruj się >>

****


TOP 200