Kosmos 2007
-
- Sławomir Kosieliński,
-
- 29.01.2007
W swoim drugim wymiarze Foresight ma za zadanie upowszechniać wśród decydentów politycznych i opinii publicznej wiedzę na temat praktycznego wykorzystania przestrzeni kosmicznej. Poprzez planowane wystawy, konkursy i inne wydarzenia biuro chce szerzyć świadomość, iż techniki satelitarne nie mają już dziś wiele wspólnego z egzotyką dalekiego kosmosu. Wprost przeciwnie - stanowią integralny sektor gospodarki. Sektor ważny i coraz bardziej obecny w codziennym życiu, którego znaczenie będzie szybko rosnąć w przyszłości.
Cieszy, że są tacy biznesmeni, którzy chcą skorzystać z europejskiej polityki kosmicznej. To Polska Platforma Technologii Kosmicznych - konsorcjum (koordynowane przez Polspace sp. z o.o.) utworzone w 2006 r., które dysponuje dużym potencjałem technologicznym w zakresie technik satelitarnych i kosmicznych w wymiarze krajowym. Stawia ono na przygotowanie i realizację projektów w dziedzinie technologii kosmicznych samodzielnie lub w ramach współpracy międzynarodowej; włącza się w działania Europejskich Platform Technologicznych; myśli o integracji polskiego przemysłu i sektora badawczo-rozwojowego w celu rozwijania technologii kosmicznych, a także zamierza wspierać innowacyjność i komercjalizację nowatorskich rozwiązań.
Pomysł na kasę
Spójrzmy na rynek nawigacji satelitarnej. Według Zielonej Księgi Komisji Europejskiej o systemie Galileo, rynek produktów i usług rośnie w tempie 25% rocznie. Do 2020 r. w użyciu powinno być ok. 3 mld odbiorników nawigacji satelitarnej. Nawigacja satelitarna coraz częściej staje się dla obywateli Europy elementem codzienności, nie tylko w samochodach i telefonach komórkowych, ale również w sieciach energetycznych czy systemach bankowych. Zastosowania nawigacji satelitarnej obejmują duży zakres sektorów, nie tylko transport i komunikację, ale również takie rynki, jak: geodezja, rolnictwo, badania naukowe, turystyka i inne. Odbiorniki mogą teraz znajdować się we wszelkiego rodzaju urządzeniach elektronicznych codziennego użytku, takich jak telefony komputerowe, palmtopy, aparaty fotograficzne, komputery przenośne i zegarki.
ESA to organizacja międzynarodowa działająca formalnie od 1975 r., której celem jest kształtowanie wspólnej polityki wykorzystania przestrzeni kosmicznej oraz rozwój zdolności państw europejskich do realizacji programów, projektów i inwestycji. Działalność ESA obejmuje m.in.: badania Ziemi z wykorzystaniem sztucznych satelitów, usługi i aplikacje związane z techniką satelitarną, badania przestrzeni kosmicznej, układu słonecznego i wszechświata, a także rozwój technologii kosmicznych.
Budżet ESA w 2006 r. wyniósł prawie 3 mld euro. Państwa członkowskie wpłacają podstawową składkę, która zależy od dochodu narodowego. Państwa decydują też o zaangażowaniu finansowym w zależności od zainteresowania wybranymi programami. Ta ostatnia zasada dotyczy również państw współpracujących. Przemysł kosmiczny jest wprawdzie zdominowany przez kilku największych dostawców, ale każdy program ESA — czy to aplikacyjny, czy badawczy — to okazja do uczestniczenia dla wielu mniejszych firm technologicznych, jeżeli tylko są w stanie konkurować jakością, w tym sprostać wymaganiom, jakich oczekuje się od wyrobów, mających pracować w przestrzeni kosmicznej.
ESA finansuje wiele projektów realizowanych przez konsorcja związane z przemysłem i ośrodkami naukowo-badawczymi, ale dysponuje również własną bazą badawczą. Siedziba ESA znajduje się w Paryżu. Obecnie pełnoprawnymi członkami ESA jest 17 państw europejskich: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Szwecja, Szwajcaria, Wlk. Brytania i Włochy. Kilka innych państw może uczestniczyć w wybranych programach na podstawie porozumienia. Na podstawie porozumienia od 1979 r. trwa współpraca z Kanadą. Porozumienie określane jako "plan dla współpracującego państwa europejskiego" (PECS) może być też wstępem do członkostwa. ESA w 1991 r. zawarła porozumienie z rządem Federacji Rosyjskiej, a 1995 r. przedstawicielstwo ESA w Moskwie uzyskało status misji dyplomatycznej. ESA ma również biura łącznikowe w Stanach Zjednoczonych i Japonii.
ESA zawarła oczywiście również porozumienie z Unią Europejską, z którą wiąże ją nie tylko wspólne uczestnictwo większości państw, ale także wspólnota celów, jeżeli chodzi o wsparcie rozwoju europejskiego przemysłu. Naturalnej synergii ESA z polityką kosmiczną Unii Europejskiej nie wyklucza wypracowanie niezależnych unijnych programów. Pomijając to, że nie wszystkie państwa UE stały się członkami ESA, a są nimi państwa, które do UE nie aspirują, to zasoby organizacyjne i doświadczenia ESA w koordynacji takich programów, jak obserwacje Ziemi, nawigacja czy badania kosmiczne, będą przez UE prawdopodobnie nadal wykorzystywane.
Jednak tam, gdzie ważniejsze niż technologia satelitarna są kwestie aplikacyjne i wspólny rynek na usługi, Komisja Europejska będzie raczej dążyć do bezpośrednich uregulowań, promując niezależne projekty. Tego rodzaju niezależne inicjatywy są podejmowane np. w obszarze telekomunikacji, a także bezpieczeństwa.
Równolegle z rozwojem systemu Galileo Unia Europejska uruchomiła również GMES (Globalny Monitoring dla Środowiska i Bezpieczeństwa), system obserwacji Ziemi dla systemów dostarczania informacji zorientowanych na użytkownika. W 7. Programie Ramowym przypada nań aż 1,3 mld euro. Wiele zastosowań GNSS skorzysta dzięki komplementarnym technologiom Galileo i GMES. Ewolucja potrzeb użytkowników wskazuje na rozwój kosmicznych systemów w dziedzinie telekomunikacji, meteorologii, pozycjonowania i monitorowania w licznych obszarach mających strategiczne znaczenie i istotną wartość ekonomiczną oraz zapewniających korzyści społeczne.
Czego zatem oczekują polskie firmy od rządu, aby móc pełną parą zająć się tą działalnością? Co postuluje Polskie Biuro ds. Przestrzeni Kosmicznej? Jego zdaniem należy znowelizować przepisy nadmiernie ograniczające dostęp, przetwarzanie i wykorzystywanie danych satelitarnych, w tym przepisy zabezpieczające dostęp do informacji niejawnej oraz przepisy prawa geodezyjnego i kartograficznego. Następnie zagwarantować prawa własności do analiz i przetworzeń danych. Wreszcie dążyć do pełnego uczestnictwa w ESA. Wtedy kosmos stanie się bliższy i pożyteczny.
Tematyce nawigacji satelitarnej poświęcona była konferencja GIS dla ludzi: nawigacja satelitarna zorganizowana przez Computerworld. Serdecznie zapraszamy na kolejne nasze konferencje, więcej na stroniehttps://www.computerworld.pl/konferencje .
Earth explorers to nowa strategia obserwacji ziemi z kosmosu, która ma być ukierunkowana na rozwiązywanie szczególnych problemów, w których rozwiązaniu mogą pomóc technologie uznane przez środowiska naukowe jako potencjalnie przełomowe.
Obecnie prowadzonych jest pięć tego typu projektów:
Celem programów jest koordynacja projektów ukierunkowanych na różnorodne cele obserwacji Ziemi w dziedzinie ochrony środowiska, rolnictwa, leśnictwa, gospodarki morskiej, gospodarki przestrzennej, obserwacji atmosfery, bezpieczeństwa na morzu, zarządzania kryzysowego i pomocy humanitarnej. Koordynacja obejmuje wypracowanie lokalnych i regionalnych płaszczyzn współpracy oraz systemu usług dla agencji rządowych, organizacji pozarządowych, samorządów i ośrodków naukowych.
