Każdy informatyk w przedsiębiorstwie, banku, instytucji czy urzędzie zadaje sobie tytułowe pytanie o swoją pozycje w organizacji. Coraz częściej czuje się pracownikiem twórczym, wartościowym, pomysłowym i ambitnym. Ma aspiracje bycia współtwórcą sukcesu firmy. Wie, że tak jest w zachodnich koncernach i mniejszych firmach. Jednak w Polsce często jego rola sprowadzana jest do wykonawcy poleceń lub rzemieślnika komputerowego. Jego stanowisko nie odpowiada jego aspiracjom i możliwościom.

Poniżej zamieszczamy klasyfikację ról informatyków w przedsiębiorstwach (6 ról oznaczonych liczbami rzymskimi) oraz stopnie ich uczestnictwa w dowodzeniu firmą (4 stopnie oznaczone liczbami arabskimi), opracowaną na podstawie amerykańskiego miesięcznika CIO - The Magazine for Information Executives.

Kim jesteś?

I. Technik Przedmiot pracy: technologia informatyczna Zadanie: utrzymanie pracy systemu

II. Urzędnik Przemiot pracy: system informacyjny Zadanie: dostarczanie użytecznych danych i ich przetwarzanie

III. Bibliotekarz Przedmiot pracy: źródła informacji Zadanie: ostarczanie zamówionych i nie zamówionych informacji

IV. Analityk Przedmiot pracy: prognozy Zadanie: wskazówki dla firmy

V. Nauczyciel Przedmiot pracy: zyskowność przedsiębiorstwa Zadanie: pomoc ludziom w rozwijaniu umiejętności i współtworzenie misji firmy

VI. Menedżer Przedmiot pracy: cele firmy i jej rezultaty Zadanie: współtworzenie strategii przedsiębiorstwa

Pozycja głównego informatyka lub kierownika zespołu informatyków

1. Statysta. Ani szef informatyków, ani system informacyjny organizacji nie odgrywają żadnej znaczącej roli w zarządzaniu firmą.

2. Specjalista. Kierownik informatyków oraz system informacyjny wnoszą pewien wkład w biznes, ale nie uczestniczą w planowaniu przedsięwzięć przez użytkowników systemu.

3. Partner. Informatycy i użytkownicy systemu są równorzędnymi partnerami, uzgadniają swoje plany, razem pokonują przeszkody w dalszym usprawnianiu firmy.

4. Lider. Dyrektorzy i inni użytkownicy systemu przyznają, że przedsiębiorstwo rozwiązuje napotykane trudności dzięki pracy informatyków i możliwościom informatyki.

Role kierownika zespołu informatyków

I. Technik

Techniczna rola kierownika informatyki w przedsiębiorstwie polega na tworzeniu korporacyjnej strategii w dziedzinie informatycznej, utrzymywaniu pracy systemu oraz dbałości o poprawne używanie oprogramowania. Swoje cele wypełnia przez:

- zapewnienie dobrej, bezawaryjnej pracy sprzętu, oprogramowania i serwisu, świadczenie usług informatycznych

- ułatwienie komunikowania się i pracy zespołowej przez odpowiednią integrację systemu i udostępnienie potrzebnych informacji

- maksymalne zwiększanie efektywności operacji przy jednoczesnym maksymalnym zmniejszaniu ich kosztu

- usuwanie przestarzałych rozwiązań technicznych, wprowadzanie na bieżąco nowych, zapewnienie harmonii między starymi i nowymi aplikacjami.

II. Urzędnik

Urzędnicza rola szefa informatyki polega na zapewnieniu efektywnego i sprawnego przetwarzania danych biznesowych w przedsiębiorstwie. Jego zadania to:

- dbałość o to, aby bazy danych i inne aplikacje w pełni wspierały procesy biznesowe, takie jak finanse czy serwis klientów

- dopasowanie architektury wprowadzanych danych do specyfiki systemu korporacyjnego, zharmonizowanie aplikacji i danych, uwidocznienie w systemie stopnia ważności poszczególnych danych dla przedsiębiorstwa

- stałe zmniejszanie kosztów usług informacyjnych

- prowadzenie elektronicznej wymiany informacji z partnerami, klientami i dostawcami, np. przez tworzenie elektronicznego łańcucha dostaw zaopatrzeniowych.

III. Bibliotekarz

Bibliotekarska rola informatyków polega na umożliwieniu użytkownikom systemu znajdywania, interpretowania i używania informacji stosownie do ich potrzeb. Ich zadania w tej roli to:

- wprowadzenie do systemu informacji z różnych źródeł: od partnerów, z serwisów informacyjnych, z Internetu itd. i udostępnianie ich w różnych formach (tradycyjnych i elektronicznych)

- gromadzenie i udostępnianie wszystkich informacji powstających podczas pracy poszczególnych użytkowników systemu, tworzenie korporacyjnych bibliotek

- umożliwienie pracownikom korzystanie z najlepszych, najpewniejszych i najpełniejszych informacji potrzebnych im do wykonania określonego zadania, - uczenie pracowników prawidłowego korzystania z informacji, interpretowania ich i dzielenia się nimi.

IV. Analityk

Kierownik zespołu informatyków jako analityk powinien skupić się na wskazywaniu i sugerowaniu zarządowi nowych możliwości rozwoju firmy, uzyskiwanych dzięki informatyce, np. tworzenia nowych produktów czy poprawy już istniejących. Jego zadania to:

- zaprojektowanie procesów i wdrożenie oprogramowania, które wspomaga, usprawnia pracę poszczególnych osób w przedsiębiorstwie, np. system informacyjny powinien wspierać zarządzanie

- pomoc w obliczaniu ryzyka związanego z nowymi przedsięwzięciami, np. nowym produktem czy wejściem na nowe rynki, otwarciem kolejnej filii, budową następnego zakładu lub magazynu

- wykorzystywanie technologii informatycznej do poprawy wyrobów oraz produktywności, do podnoszenia jakości, wskazywanie kierunków rozwoju produktów wynikających z udoskonalania technologii informatycznej

- wychodzenie poza codzienną rolę techniczną i próby poprawy biznesowych procesów w firmie czy zachowania rynkowego przedsiębiorstwa dzięki tzw. "świeżemu spojrzeniu" człowieka spoza ścisłego kierownictwa firmy, nie zajmującego się zawodowo zarządzaniem biznesem.

V. Nauczyciel

Zadaniem szefa informatyki jako nauczyciela jest wzmacnianie zespołowych i indywidualnych umiejętności pracowników oraz prowadzenie ich do sukcesów. Czyni to przez:

- zorganizowanie systemu informacyjnego w taki sposób, aby poszczególni pracownicy, wspomagani informatyką, wypracowywali dla przedsiębiorstwa coraz większy zysk, wcielanie kojelnych projektów informatycznych z myślą o wsparciu pracy ludzi na ich stanowiskach

- zapewnienie technicznego, informatycznego wsparcia osobom pracującym nad nowymi produktami lub usługami, np. wyszukanie nowych zastosowań dla produktów firmy czy nowych rynków dla nich, informatycznej inspiracji dla nowych pomysłów

- wspieranie pracowników podczas podejmowania decyzji, zwłaszcza wówczas, gdy są one nierutynowe lub dotyczą niepewnej sytuacji, nieprzewidywalnej przyszłości

- pracę nad ogólną korporacyjną efektywnością, niezależną od informatyki.

VI. Menedżer

Kierownik informatyki, jako menedżer zarządzający, zarabia dla firmy pieniądze lub co najmniej współuczestniczy w ramach zarządu w takich działaniach. Jego zadania to:

- dostarczanie zespołowi zarządzającemu, którego jest członkiem, danych do podejmowania decyzji, dotyczących korzystania z różnych źródeł informacji, kreowania nowych źródeł, projektowania i wdrażania systemu informatycznego

- zapewnienie kierownictwu informacji koniecznych do decydowania w sprawach biznesowych, wprowadzenia ich w życie, uczestniczenie w obu tych procesach

- zarabianie pieniędzy dla firmy poprzez sprzedaż usług i produktów informatycznych, pierwotnie tworzonych na własne potrzeby, innym firmom i organizacjom, doradztwo

- przynoszenie firmie zysków przez sprzedaż produktów i usług, tworzonych specjalnie na zamówienie zewnętrznych klientów.