Udostępnianie danych

Istotą sieci P2P jest współdzielenie zasobów. Typowy program kliencki P2P jest skonfigurowany tak, by współdzielić pliki leżące w konkretnych katalogach. O ile rozsądni miłośnicy P2P przygotowują osobny katalog, ustawiając odpowiednio uprawnienia NTFS, typowy "ssacz" ustawi np. "Moje dokumenty" albo wręcz cały dysk C:. Najnowsze wersje programów zostały przygotowane do tego, by uchronić użytkownika przed niezamierzonym współdzieleniem całej zawartości komputera i tworzą własny katalog do udostępniania plików.

Życie pokazuje, że nie takie przeszkody można "nieświadomie" pokonać. Kto nie wierzy, niech zainstaluje dowolnego klienta sieci Edonkey2000 (np. Emule) i poszuka dokumentów *.doc albo *.xls. Co prawda większość z nich to są dokumenty osób prywatnych (dzięki czemu w wielu przypadkach policja ma łatwiejsze zadanie przy namierzeniu "ssacza"), ale trafiają się również dokumenty ewidentnie biznesowe.

Już samo zainstalowanie programu P2P może być przyczyną wycieku dokumentów z firmy. O ile wysłanie takich dokumentów pocztą elektroniczną pozostawia ślady na serwerze (wiele firm monitoruje pocztę elektroniczną, bez względu na to, czy jest to dozwolone, czy nie), o tyle "wystawienie" pliku w usłudze P2P w tych samych firmach przeszłoby bez śladu. Wielokrotna kompresja pliku z zabezpieczeniem silnym hasłem na każdym etapie kompresji (archiwa zagnieżdżone) poważnie utrudnia rozpoznanie rzeczywistej zawartości. Archiwum zapisywane jest następnie pod nazwą niewzbudzającą podejrzeń, a dodatkowo osadzana w obrazku lub zabawnym filmiku. W wielu wypadkach wciąż działa prosty trik polegający na zmianie rozszerzenia pliku z zip na jpg czy pdf. Programy P2P bardzo dobrze radzą sobie z dużymi plikami i ściągnięcie nawet gigabajtowego archiwum nie stanowi problemu. Aby nie wywoływać nadmiernego ruchu w krótkim czasie, można w opcjach ograniczyć transfer (np. do 2 kB/s), a także liczbę równoczesnych połączeń. Działanie to wydłuży przetransferowanie dużych plików, ale zmniejszy również prawdopodobieństwo wykrycia.

Wykonałem próbę w postaci "wystawienia" archiwum o objętości 500 megabajtów za pomocą sieci Edonkey2000 właśnie przy bardzo ograniczonym transferze. Jest to jak najbardziej wykonalne, wymaga jedynie cierpliwości. Po dokonaniu pewnej korekty w konfiguracji klienta tej usługi, można uniknąć alarmu nawet jeśli na brzegu sieci działa serwer proxy, a nawet gdy wykorzystywany jest system zapobiegania włamaniom - pod warunkiem jednak jego niezbyt restrykcyjnej konfiguracji. Programom P2P niestraszna jest także translacja NAT. Niektóre potrafią imitować połączenia w sesjach HTTP, bardzo dobrze udając przeglądarkę Internet Explorer 6.0 SP1.

Niewiele firm monitoruje cały ruch internetowy, tak by mieć archiwizację wszystkich pakietów, które przechodzą przez bramę do sieci. Na pewno robią to banki internetowe, a także niektóre firmy przygotowujące się do zgodności z ustawą Sabarnes-Oxley Act, ale takich firm jest w Polsce relatywnie mało. Pozostałe tego nie robią i zapewne robić nie będą, choćby ze względu na koszty i problemy z analizą zebranych danych. Stosunek nakładów do efektów jest w tym przypadku niezbyt imponujący.

Do wyprowadzenia z firmy większej ilości danych szczególnie dobrze nadają się programy: Emule/Kad i BitTorrent. Oprócz klienta P2P działającego w sieci LAN potrzebny jest komputer działający w sieci publicznej (z publicznym adresem IP). Do uzyskania połączenia wystarczy, by druga strona mogła przyjmować połączenia przychodzące, zaś z sieci lokalnej udało się to połączenie zestawić (bezpośrednio lub poprzez proxy). Dzięki utworzonemu w ten sposób tunelowi atakujący działający poza siecią LAN może ją spenetrować w poszukiwaniu interesujących plików. Wystarczy te pliki udostępnić "hurtowo" w kliencie P2P. Dzięki elastyczności sieci P2P, klient pobierający pliki może mieć dynamicznie ustalany adres IP, w wyniku czego jest bardzo trudny do "namierzenia" przez administratora sieci - w takich przypadkach mógłby on co najwyżej zgłosić sprawę organom ścigania - dane i tak już przepadły.

Rachunek dziś lub jutro

Oprogramowanie P2P istnieje i jest używane powszechnie, przy czym jego legalne zastosowania, np. przyspieszanie pobierania najnowszych wersji dystrybucji Linuxa są marginalne. Dopuszczanie w firmowej sieci oprogramowania do wymiany plików to zgoda na wszystkie konsekwencje, jakie mogą z tego wyniknąć - zarówno finansowe, jak i karne. Groźba kary za niedopełnienie należytej staranności jest dla wielu administratorów nierealna.

Do rozsądku powinny im jednak przemówić względy bezpieczeństwa sieci i aplikacji - te bowiem mogą być zagrożone przez krążące w sieciach P2P programy szpiegujące, wirusy, rootkity i wszelkie inne niepożądane narzędzia. Ten scenariusz może ziścić się w każdej chwili - osoby zainteresowane kradzieżą danych to nie wymiar sprawiedliwości - zawsze działają szybko i sprawnie, a ich narzędzia są doskonalone z dnia na dzień.

Poza tym znajdzie się wielu, którzy za pośrednictwem sieci P2P stworzą nielegalne sieci dystrybucji pirackich treści, wykorzystując firmy, które nie mają dość siły, by zabezpieczyć swoje sieci, jako "współfinansujących" te przedsięwzięcia. Jak bowiem inaczej nazwać niekontrolowane wykorzystanie pasma sieci WAN i komputerów firmy do tego, do czego nie zostały przewidziane?