Rynki informatyki bankowej

Rosyjski rynek informatyki dla banków wykazuje wyraźne tendencje do podziału na komplementarne, ale żyjące już własnym życiem segmenty:

- wyposażenie techniczne bankowych sieci komputerowych

- sieciowe oprogramowanie bankowe

- telekomunikacja międzybankowa

- systemy zabezpieczeń.

Postęp w jednej z w/w dziedzin przyczynia się do wzrostu zainteresowania pozostałymi. Tak było np. po serii eksperymentów przeprowadzonych w 1993 r. przez Bank Centralny Federacji Rosyjskiej. Polegały one na eksploatacji, w warunkach różnych regionów, dużych sieci (globalnych), takich jak: Infotel, Spirit, ROSPAK i ROSNET. W ich wyniku wyraźnie wzrosło zapotrzebowanie banków na nowoczesne systemy sieciowe i ich oprogramowanie, a także zainteresowanie szybkimi modemami oraz innymi częściami systemów telekomunikacyjnych. Tu należałoby zwrócić uwagę na podłączanie się kolejnych banków do międzynarodowego systemu elektronicznych przekazów międzybankowych SWIFT. W grudniu 1993 r, w Rosji było podłączonych 55 placówek, w bieżącym roku sam Sbierbank planuje podłączenie wszystkich swoich 38 oddziałów.

Jeszcze długa droga

W dziedzinie wyposażenia technicznego sieci bankowych sytuacja nieco się stabilizuje. Po wstępnym okresie, kiedy to każdy bank dla podniesienia swojego prestiżu chciał mieć "jak najlepszy system", teraz coraz częściej zwracają one uwagę na cenę i na jej stosunek do "produktywności" systemu. Wynikiem takiego podejścia są ostatnie zakupy komputerów osobistych Compaqa przez Mosbiznesbank oraz Della przez Bank Centralny FR. W dużych bankach istnieją już dyrektywy zakupu takich, a nie innych klas wyposażenia (główne oddziały banków nie kupują już sprzętu w klasie niższej niż 486SX), przy czym gorszy sprzęt jest przekazywany do oddziałów terenowych. Wraz ze wzrostem liczby oddziałów, ich klientów i zakresu oferowanych usług, powstaje tendencja do stosowania komputerów o dużej mocy obliczeniowej, nie stosowanych dotąd w Rosji. Bank Stolicznyj zakupił na początku 1993 r. (za ok. 5 mln DM), największy ze sprzedanych przez IBM w Rosji model AS/400.

Udział automatyzacji w wydatkach banków rosyjskich, poza nielicznymi wyjątkami, jest zdecydowanie niższy niż 10-15% -charakterystyczne dla banków na świecie.

Platforma sprzętowa, eksploatowana w terenowych oddziałach banków, mimo że niższej klasy niż w centralach, cechuje się zdecydowanie większą jednorodnością. Jest to, w dużej części, sprzęt kupowany centralnie przed 1991 r. i zgodny ze standardem IBM PC. Ciekawy wyjątek stanowi tu okręg woroneski, wyposażony głównie w systemy VAX i ich miejscowe klony (produkowane w Woroneżu analogi PDP-11 i VAX).

W dziedzinie oprogramowania sytuacja jest bardzo złożona. Oprócz występującej na rynku dużej jego różnorodności, zarówno "firmowego",jak i rodzimej produkcji, banki eksploatują pakiety oprogramowania odziedziczone po ZSRR, a także "własnego wyrobu". Według ankiet przeprowadzonych na początku 1993 r. oprogramowanie zagraniczne używane jest w Moskwie przez ok. 10%, natomiast w Sankt Petersburgu przez 6% banków, przy czym w tym ostatnim, zaledwie co piąty bank nie zajmuje się wytwarzaniem oprogramowania na własny użytek lub także na sprzedaż. Jakość oprogramowania, opracowanego i zainstalowanego przez banki we własnych systemach, może być nawet bardzo wysoka, tak jak wysoka może być jakość potraw, przyrządzonych przez bankowe kucharki w bankowej stołówce. Jednakże niewielka jest szansa, że będzie ono poprawnie pracować w warunkach np. sieci globalnych, czy w systemie SWIFT. Obecnie daje się zauważyć tendencja do prób i testów pakietów oprogramowania tzw. "firmowego". Próby te trwają na ogół dosyć długo, gdyż wydatki na modyfikację oprogramowania bankowego są niestety duże. W Rosji rośnie także popularność oprogramowania bankowego w architekturze klient/serwer i w systemach unixowych. Popularny jest również system sieciowy Novella. Wersja NetWare 3.11 doczekała się już rusyfikacji (3.11R).