Najłatwiej jest przepisać

Rozwój polskiego rynku telekomunikacyjnego w czasie ostatnich 10 lat naznaczony jest z jednej strony piętnem kolejnych mało odważnych lub spóźnionych decyzji deregulacyjnych, z drugiej, brakiem zaangażowania na polskim rynku poważnych inwestorów. Mimo formalnej niezależności Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty oraz Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ciała te nigdy nie okazały się wystarczająco skutecznymi regulatorami rynku w starciu z Telekomunikacją Polską. Efektem tego jest utrzymująca się ciągle w Polsce relatywnie niska penetracja telefonii stacjonarnej (32% wobec średniej Unii Europejskiej 52%), a pośrednio także komórkowej (45%, 82% w UE). Na papierze pozostają zapisy w sprawie uwolnienia pętli lokalnej i przenaszalności numerów, chociaż dobrze że przepisy takie w ogóle wprowadzono. Ważnym testem dojrzałości polskiego rynku będzie długo oczekiwane wprowadzenie ramowej oferty interkonektowej TP, która może ucywilizować ten fragment działalności operatorskiej i wprowadzić zasady zdrowej konkurencji.

Ratingi finansowe największych operatorów - Telekomunikacji Polskiej, Polkomtela i Polskiej Telefonii Cyfrowej - osiągają zaledwie poziom średniego ryzyka spekulacyjnego. Kondycja pozostałych, mniejszych operatorów jest znacznie słabsza. Wydaje się, że obecnie żaden z polskich operatorów - poza być może TP - nie jest w stanie samodzielnie oprzeć się spodziewanej konkurencji ze strony wielkich firm międzynarodowych. Rynek usług głosowych w telefonii stacjonarnej zaczyna się kurczyć (w 2003 r. zanotował nawet spadek przychodów o 3%), a rynek telefonii komórkowej fazę szybkiego wzrostu ma już za sobą.

Na rynku telefonii stacjonarnej faktyczny udział wszystkich konkurentów Telekomunikacji Polskiej, liczony wg przychodów, nie przekroczył w 2003 r. poziomu 13%.

Co prawda konkurenci TP osiągają relatywnie większy udział w segmentach klientów i usługach przynoszących największe marże (klienci biznesowi, połączenia międzymiastowe i międzynarodowe oraz usługi sieci inteligentnej), ale ciągle nie mogą poważnie zagrozić pozycji rynkowej TP.

Rynek telefonii komórkowej w Polsce pod koniec 2003 r. osiągnął "małą stabilizację", z 10-proc. rocznym wzrostem przychodów, niewielkim stosunkowo spadkiem ARPU i trzema operatorami dobrze okopanymi na swoich pozycjach. Sytuacja może się zmienić z początkiem 2004 r., głównie za sprawą postulatów powołania czwartego operatora komórkowego i kampanii Ery - Heyah. Długoterminowym skutkiem może być nakręcenie spirali działań konkurencyjnych, a w efekcie poważne przetasowania na rynku.

Trendy cenowe wykazują jednoznaczną tendencję zniżkową na poziomie 15-20% rocznie. Przy czym jedyną usługą, której cena nie ulega większym zmianom, są połączenia lokalne. Ceny usług międzymiastowych i międzynarodowych znajdują się pod silną presją substytutów - usług VoIP i IP VPN. Ceny hurtowe tych usług osiągają praktycznie poziom kosztów lokalnej terminacji ruchu. Oznacza to, że przychody z samych usług głosowych będą maleć, podobnie atrakcyjność inwestycyjna tej części rynku.

Trendy technologiczne wskazują na wzrost znaczenia usług konwergentnych. Długoterminowym tego efektem będzie stopniowe wypieranie tradycyjnych rozwiązań opartych na platformie TDM przez platformy oparte na IP.

Przewiduje się, że koegzystencja obu platform będzie trwała co najmniej 10 lat. Oznacza to dla operatorów wzmożone koszty związane z utrzymywaniem podwójnej infrastruktury, w tym koszty wsparcia technicznego dla obu platform.