„Sztuczna inteligencja nowej generacji zmniejszy uciążliwość pracy i wyzwoli kreatywność” – powiedział Satya Nadella, prezes i dyrektor generalny Microsoft. „Pracownicy są spragnieni nowych narzędzi napędzanych przez AI, które zmniejszą cyfrowy dług, zbudują niezbędne dzisiaj umiejętności i w końcu zapoczątkują sojusz człowieka ze sztuczną inteligencją”.

W badaniu uwzględniono również sygnał pochodzące z aplikacji Microsoft 365 oraz trendy dotyczące rynku pracy z LinkedIn Economic Graph. Zdaniem autorów raportu trzy najważniejsze wnioski to:

- Cyfrowy dług zmniejsza naszą innowacyjność

- Powstał nowy sojusz między pracownikami a sztuczną inteligencją

- Każdy pracownik potrzebuje umiejętności związanych z AI

Groźny dług cyfrowy

Firmy są obciążone długiem cyfrowym: nowych danych, e-maili, spotkań i powiadomień jest więcej, niż można przetworzyć. Jednocześnie zwiększa się tempo pracy. Niemal 2 na 3 osoby (64 proc.) twierdzą, że mają problemy z brakiem czasu i energii do wykonywania swojej pracy – a prawdopodobieństwo, że osoby te odczuwają także deficyt innowacyjności i myślenia strategicznego jest aż 3,5 razy większe. Prawie 2 na 3 managerów (60 proc.) już odczuwa tego skutki, twierdząc, że brak innowacji i przełomowych pomysłów w ich zespołach budzi ich niepokój. Każda minuta, którą poświęcamy na zarządzanie cyfrowym długiem to zarazem czas, którego nie poświęcamy na kreatywną pracę prowadzącą do nowych pomysłów – twierdzą autorzy raportu.

Zobacz również:

• Microsoft zapowiada nową linię małych modeli językowych AI
• Cykl życia tych pakietów biurowych Microsoftu dobiegnie w przyszłym roku końca
• Stan cyberbezpieczeństwa w Polsce w 2023 roku

Nowy dzień pracy

Większość czasu pracy poświęcana jest na kontakty biznesowe i brakuje go na nieprzerwane skupienie na zadaniach (68 proc. badanych)

Godziny pracy, długość dnia pracy i czas spędzony na spotkaniach stale rosły w ciągu ostatnich kilku lat – komunikowanie się jest łatwiejsze niż kiedykolwiek, ale nadążanie za nim trudniejsze niż kiedykolwiek. 68 proc. osób twierdzi, że w ciągu dnia nie ma wystarczająco dużo czasu na nieprzerwaną koncentrację, a 62 proc. twierdzi, że zmaga się ze zbyt dużą ilością czasu spędzanego na poszukiwaniu informacji.

We wszystkich aplikacjach Microsoft 365 przeciętny pracownik poświęca 57 proc. czasu na komunikację (spotkania, pocztę elektroniczną i czaty), a 43 proc. na tworzenie (dokumentów, arkuszy kalkulacyjnych i prezentacji). Najbardziej zaawansowani użytkownicy (25 proc.) spędzają 8,8 godziny tygodniowo na czytając i pisząc maile i aż 7,5 godzin tygodniowo na spotkaniach. Oznacza to, że poświęcają oni ponad dwa pełne dni w tygodniu na samo zarządzenie skrzynką odbiorczą i udział w spotkaniach. Liczby te dotyczą pracowników pierwszego kontaktu. – w przypadku pracowników wiedzy (knowledge workers), którzy w jeszcze większym stopniu polegają na komunikacji cyfrowej, tygodniowy udział e-maili i spotkań tylko wzrasta.

Bariery produktywności

Według respondentów, najważniejszym czynnikiem zakłócającym produktywność są nieefektywne spotkania, a na trzecim miejscu plasuje się ich zbyt duża liczba. Większość osób twierdzi, że trudno jest przeprowadzić burzę mózgów podczas wirtualnego spotkania (58 proc.) lub nadrobić zaległości, jeśli dołączyli do spotkania z opóźnieniem (57 proc.), że kolejne kroki po zakończeniu spotkania są niejasne (55 proc.) i że trudno jest podsumować to, co się wydarzyło (56 proc.). Co więcej, od lutego 2020 roku liczba spotkań i rozmów w aplikacji Teams potroiła się (wzrost o 192 proc.).

Dane wskazują na wyraźną potrzebę usprawnienia przebiegu spotkań. Dziś tylko 1 na 3 osoby (35 proc.) sądzi, że brakowałoby jej na większości spotkań. Ale FOMO (fear of missing out), czyli strach, że coś nas omija, jest prawdziwy. Na pytanie, co sprawia, że spotkania są wartościowe, ludzie najczęściej odpowiadali: „Otrzymam informacje, które pomogą mi lepiej wykonywać moją pracę” – przed przekazaniem informacji zwrotnej, podjęciem decyzji lub rozwojem kariery.

Jak AI będzie pomagać?

Pośród obaw związanych z eliminacją miejsc pracy przez AI, dane ujawniły nieoczekiwany wniosek: potrzeba pracowników, aby sztuczna inteligencja pomogła im udźwignąć ciężar codziennej pracy, jest większa niż strach o jej utratę. Chociaż 49 proc. respondentów wyraża obawy związane z zastąpieniem ich miejsc pracy przez AI, i tak 70 proc. chce delegować jak najwięcej zadań sztucznej inteligencji, by zmniejszyć swoje obciążenie.

Ludzie szukają w AI możliwości pomocy niemal w każdym wymiarze swoich służbowych obowiązków. Ponad ¾ uczestników badania chciałoby wykorzystać AI do prac administracyjnych (76 proc.). Podobny odsetek myśli o wsparciu zadań analitycznych (79 proc.), a nawet prac kreatywnych (73 proc.). Ludzie oczekują również, że AI będzie asystowała w znalezieniu właściwych informacji według potrzeb (86 proc.), podsumowaniu przebiegu spotkań i realizacji zadań (80 proc.) oraz planowaniu dnia (77 proc.).

Na tym optymizm wobec AI się nie kończy. Ludzie wierzą, że AI wzmocni ich kreatywność, począwszy od formułowania pomysłów związanych z wykonywaną pracą (76 proc.), po edycję pracy (75 proc.)

Pytani o wartość wnoszoną przez AI do miejsca pracy, liderzy biznesowi są dwukrotnie bardziej skłonni do podniesienia produktywności swoich zespołów niż ograniczania etatów.

Dane wskazują, że liderzy biznesowi myślą raczej o wzmocnieniu potencjału swoich pracowników przez AI, niż ich wymianie – są oni dwukrotnie bardziej zainteresowani wykorzystaniem AI do podniesienia produktywności obecnego zespołu niż redukcji etatów. Ograniczenie liczby pracowników znalazło się na ostatnim miejscu na liście wartości oczekiwanych wobec AI. Obok „podniesienia produktywności”, wśród kluczowych korzyści AI zgłaszanych przez menedżerów znalazły się: pomoc pracownikom w potrzebnych ale powtarzalnych zadaniach, poprawa dobrostanu pracowników, ograniczenie czasu poświęcanego przez pracowników na mało wartościowe zadania, wzmocnienie zdolności pracowników oraz przyspieszenie tempa pracy.

Praca w 2030 roku

Pytani o wizję pracy w 2030 roku, ankietowani doceniliby najbardziej oszczędność czasu – np. szybszą realizację wysokiej jakości pracy i naukę nowych umiejętności.

Microsoft poprosił również pracowników i menedżerów, by przedstawili wizję pracy w roku 2030. Pytani o to, jakie zmiany najbardziej docenią, respondenci wskazali na: „realizację wysokiej jakości pracy w o połowę krótszym czasie” (33 proc.), „zrozumienie najcenniejszych sposobów spędzania czasu” (26 proc.) i „wykorzystania energii” (25 proc.) i „nigdy więcej nie będziesz musiał w myślach wchłaniać niepotrzebnych lub nieistotnych informacji” (23 proc.). Zbierz liderów w całej organizacji i wspólnie wytyczcie praktyczne ścieżki bezpiecznego i odpowiedzialnego eksperymentowania z AI.

Kompetencje związane z AI

Zmiana paradygmatu wykorzystania AI jako asystenta wymaga zupełnie nowego sposobu pracy i umiejętności w zakresie wykorzystania tej technologii.

Ankietowani twierdzą, że pracownicy muszą nauczyć się, kiedy wykorzystywać sztuczną inteligencję, jak pisać trafne podpowiedzi, oceniać kreatywne prace i sprawdzać, czy odpowiedzi nie są oparte na uprzedzeniach. W miarę zmieniającego się za sprawą sztucznej inteligencji wyglądu pracy, współpraca człowieka z AI staje się kolejnym elementem nowej rzeczywistości – a zdolność do pracy iteracyjnej z AI, czyli takiej, która umożliwia wprowadzanie poprawek i usprawnień, aż do uzyskania pożądanego efektu, będzie kluczową umiejętnością każdego pracownika.

Nauka nie nadąża za tempem pracy. Już teraz 60 proc. osób twierdzi, że nie ma odpowiednich narzędzi, aby wykonać swoje zadania. AI umożliwi niedostępne dotąd metody pracy, a ich powodzenie będzie zależeć od menedżerów i tego, czy wyposażą zespoły w odpowiedni sprzęt i umiejętności.

Powinni oni zacząć już teraz. Postów wspominających o takich tematach, jak generatywna AI i GPT jest na LinkedIn 33 razy więcej niż przed rokiem.

„Wraz z wprowadzeniem generatywnej AI jesteśmy w kolejnej fazie zmian. Technologia ta już zaczyna kształtować rynek pracy na nowo” – mówi Karin Kimbrough, główny ekonomista LinkedIn. „Choć to dopiero początki, ta zmiana zwiększy możliwości, stworzy nowe role i podniesie produktywność”.

W rzeczywistości, począwszy od marca 2023 r., udział amerykańskich ogłoszeń o pracę na LinkedIn wspominających o GPT już wzrósł o 79 proc. w ujęciu rocznym. Dodatkowo 82 proc. liderów uczestniczących w badaniu twierdzi, że ich zespoły będą potrzebowały nowych umiejętności, aby przygotować się na rozwój sztucznej inteligencji.